فرهنگ گویش سیستانی «خَنج» (جلد نخست الف – ج) شامل واژه‌ها، ترکیب ها، نام ها، اصطلاحات، چیستان و ضرب المثل های سیستانی است. گویش سیستانی به عنوان زیرمجموعه ای از زبان پارسی، در پیوندی تنگانگ با پارسی دری، عربی، پهلوی و اوستانی قرار داشته و مراودات فرهنگی بسیاری با جوامع هم جوار خود دارد. جغرافیای سیستان که تا گذشته ای نه چندان دور، از شمال تا هرات، از شرق تا قندهار، از جنوب شرقی تا سند، از جنوب تا دریای عمان، از جنوب غربی تا کرمان و از شمال غربی تا منطقۀ قاینات و شمال تبس گسترده بوده است.
به گفته مؤلف این کتاب گویش سیستانی در سدۀ اخیر، تحت تأثیر نظام آموزشی و ابزارهای ارتباط جمعی نوین و فرهنگ و زبان رسمی کشور روز به روز کم جان تر شده است. از دست رفتن چنین گویش هایی اگرچه ممکن است از دیدگاه بخشی از مردم اهمیتی نداشته باشد، اما از نگاه زبان شناسی وجود آنها بسیار مغتنم است و امید آن می رود که به کمک همین گویش های بومی گره از ناشناخته های زبانی بسیاری از آثار ادبی برجای مانده از زبان و فرهنگ قدیم ایران زمین برداشته شود.
جز موارد محدودی که برخی واژه های سیستانی در کتاب هایی چون ترجمۀ قرآن قدس، لغت نامۀ عربی به فارسی مهذب الاسماء و فرهنگ لغت برهان قاطع، یافت می شوند و نیز اندک واژگانی که در دیگر کتاب هایی همچون صیدنۀ ابوریحان بیرونی و تاریخ بیهقی (نه صرفا به عنوان واژگان سیستانی) آمده است، مکتوبات دیگری از گذشتۀ این گویش وجود ندارد. به همین دلیل از پس غبار ایام و تغییر و تحولات بسیاری که زبان را تحت تأثیر خود قرار می دهد، تنها می بایست به زبان محاورۀ مردم استناد کرد.
در طرح کلی در این کتاب واژه های مورد استفاده در گویش سیستانی به پنج گروه تقسیم می شود:
۱ – واژه‌هایی که ویژۀ خود این گویش شناخته می‌شوند و در دیگر زبانها و گویش ها به ندرت به کار می روند.۲ – واژه هایی که در زبان معیار وجود دارند و گویش در آنها فقط تغییرات آوایی ایجاد کرده است. ۳ – واژه هایی که پارسی اند و اگر یک گویشور غیر سیستانی نیز بشنود معنای آن را می داند. ۴ – واژه ها، ترکیب ها و اصطلاحاتی که به دلیل ویژگی های گویشی (همچون نداشتن حروف ح، ه) برخی از حروف آن تغییر می کند و یا از واژه حذف می گردد و گویشوران دیگر جای ها با اندکی تأمل می توانند معنا و مفهوم آن را از زبان یک گویشور سیستانی دریابند. ۵ – واژه هایی که به عنوان مشترکات زبانی این گویش با گویش رسمی کشور شناخته می شوند.
فرهنگ گویش سیستانی «خنَج» بخش واژه ها و ترکیب ها تألیف جواد شهنازی در شمارگان ۱۰۰۰ نسخه، در سال ۱۳۹۲ از سوی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به چاپ رسیده است.