میراث مکتوب – شرح و تفسیر مثنوی جلالالدین محمد مولوی سابقهای دیرین دارد، اما نکته حائز اهمیت در شیوه شرح این تفاسیر، گرایش عرفانی آنها در توضیح محتوایی ابیات است.
در شیوه تفسیری که برای تحلیل یکی از مشکلات مثنوی در این مقاله به کار گرفته شده است، کوشیدهایم تا حوزه معانی ابیات را از میان مباحث برونمتنی نظیر مباحث و مسائل عرفانی، به الفاظ آن محدود و مدلّل سازیم. در این شیوه، مبنای معنایابی در شعر توجّه به صنایع ادبی و آرایههای زبانی آن است. این شیوه را برای به چالش کشیدن این پیشفرض رایج در میان مثنویپژوهان که لفظ و صورت در برابر اندیشه بلند مولانا بیاعتبار و بیارزش است، «شرح صوری» نامیدهایم.
در این شیوه بیش از هر چیز زبان مثنوی و شاعرانگی مولانا معیار شرح و توضیح ابیات قرار میگیرد؛ معیاری که در فهم بهتر عرفان مولانا نیز میتواند تاثیر بسزائی داشته باشد.
برای مطالعه متن کامل مقاله «شرح صوری در حل مشکلات مثنوی» نوشته فرزاد اقبال و سهیلا موسوی سیرجانی که در شماره سی و یکم فصلنامه علمی – پژوهی ادبیات عرفانی و اسطوره شناسی به چاپ رسیده است بر روی فایل پایین کلیک کنید.