میراث مکتوب – شرحی از غزلیات حافظ به کوشش ده استاد برجسته حافظشناس، به همراه تفسیرهای آنان از ابیات دشوار حافظ، در کتاب شرح جامع غزلیات حافظ گردآوری شده است.
این ده استاد عبارتند از: دکتر عبدالحسین زرینکوب، دکتر قاسم غنی، استاد بهاءالدین خرمشاهی، استاد خطیب رهبر، دکتر حسین هروی، دکتر غلامرضا افراسیابی، دکتر محمد معین، استاد محیط طباطبایی، استاد هاشم جاوید و استاد محمدرضا تاجالدینی.
نخستین کسی که نام او به عنوان شرح دهندهی یک غزل و دو بیت حافظ آمده، ملا جلالالدین دوانی کازرونی (۹۰۲-۸۰۳ ق) بوده است. پس از آن به تناوب تا سدههای کنونی، دیوان غزلیات حافظ را شارحان، تفسیر و تعبیر کردهاند. روشهای گوناگونی برای شرح دیوان حافظ برگزیده شده است که وجه مشترک این شرحها، روشن کردن برخی جنبههای به ظاهر چند پهلو و ایهامدار شعرهای حافظ است.
روش کار محقق و مولف: پس از چندین سال یادداشتبرداری از شرحهای مختلف حافظ، دیوان حافظ زیبائی به خط استاد محمد سلحشور و سیفالله یزدانی با اختلاف، نسخه قزوینی و غنی انتخاب کردم و با مطالعهی تفسیرهای مختلف ده شرح معتر را گلچین کردم. شرح و تفسیر ابیات مشکل حافظ را انتخاب و برای ابیاتی که به تعمق و تامل بیشتری نیاز بود، به اکثر منابع موجود در زمینهی تاریخی، عرفانی، لغوی و حافظپژوهی مراجعه نمودم و در ابیاتی که شارحین محترم با هم اختلاف داشتهاند، با توجه به سابقه مطالعاتیام، هرکدام را که به نظرم صحیحتر و صائبتر بود انتخاب نمودم و در همان بیت مأخذ را ذکر کردهام.
علاوه بر تفسیر ابیات:
•خلاصهای از تاریخ حکومت شاهان اینجو در فارس
•شاه ابواسحاق «چهارمین پادشاه از سسلسله اینجوها»
•امیرمبارزالدین (شاه غازی)
•شاه شجاع
•عیّار و عیّاری و عیّاران
•مفهوم رندی در شعر حافظ
•سخنانی دربارهی حافظ
•موضوع شعر حافظ
•حافظ و اوصاف عشق
•عشق و مشکلات آن
•تحمّل شداید و سختیهای عشق
•لذّت گرفتاریهای عشق
•پایداری در عشق
•تجلی و یاد شادمانیهای لحظههای عشق
•خاطرهای از حافظ و پیشگویی او
•حافظ و خمریّات – می، شراب، باده
•حافظ و (من) و (تو) و (او)
•مبادی عرفان و راه عشق
این ده استاد عبارتند از: دکتر عبدالحسین زرینکوب، دکتر قاسم غنی، استاد بهاءالدین خرمشاهی، استاد خطیب رهبر، دکتر حسین هروی، دکتر غلامرضا افراسیابی، دکتر محمد معین، استاد محیط طباطبایی، استاد هاشم جاوید و استاد محمدرضا تاجالدینی.
نخستین کسی که نام او به عنوان شرح دهندهی یک غزل و دو بیت حافظ آمده، ملا جلالالدین دوانی کازرونی (۹۰۲-۸۰۳ ق) بوده است. پس از آن به تناوب تا سدههای کنونی، دیوان غزلیات حافظ را شارحان، تفسیر و تعبیر کردهاند. روشهای گوناگونی برای شرح دیوان حافظ برگزیده شده است که وجه مشترک این شرحها، روشن کردن برخی جنبههای به ظاهر چند پهلو و ایهامدار شعرهای حافظ است.
روش کار محقق و مولف: پس از چندین سال یادداشتبرداری از شرحهای مختلف حافظ، دیوان حافظ زیبائی به خط استاد محمد سلحشور و سیفالله یزدانی با اختلاف، نسخه قزوینی و غنی انتخاب کردم و با مطالعهی تفسیرهای مختلف ده شرح معتر را گلچین کردم. شرح و تفسیر ابیات مشکل حافظ را انتخاب و برای ابیاتی که به تعمق و تامل بیشتری نیاز بود، به اکثر منابع موجود در زمینهی تاریخی، عرفانی، لغوی و حافظپژوهی مراجعه نمودم و در ابیاتی که شارحین محترم با هم اختلاف داشتهاند، با توجه به سابقه مطالعاتیام، هرکدام را که به نظرم صحیحتر و صائبتر بود انتخاب نمودم و در همان بیت مأخذ را ذکر کردهام.
علاوه بر تفسیر ابیات:
•خلاصهای از تاریخ حکومت شاهان اینجو در فارس
•شاه ابواسحاق «چهارمین پادشاه از سسلسله اینجوها»
•امیرمبارزالدین (شاه غازی)
•شاه شجاع
•عیّار و عیّاری و عیّاران
•مفهوم رندی در شعر حافظ
•سخنانی دربارهی حافظ
•موضوع شعر حافظ
•حافظ و اوصاف عشق
•عشق و مشکلات آن
•تحمّل شداید و سختیهای عشق
•لذّت گرفتاریهای عشق
•پایداری در عشق
•تجلی و یاد شادمانیهای لحظههای عشق
•خاطرهای از حافظ و پیشگویی او
•حافظ و خمریّات – می، شراب، باده
•حافظ و (من) و (تو) و (او)
•مبادی عرفان و راه عشق
نیز در کتاب آمده است.
«حافظ ده استاد: شرح جامع غزلیات حافظ» به تحقیق و تألیف محمود امیری در دو جلد نگاشته شده است.
این کتاب را انتشارات نوید شیراز در سال ۱۳۹۲ منتشر کرده است و به قیمت دوره دو جلدی ۵۵۰۰۰۰ ریال به بازار عرضه کرده است.