کد خبر:14359
پ
WhatsApp20Image202020-06-0220at2000.11.28

«رِسالةٌ فی اوجاع المَفاصِلِ وَ علاجِهِا» منتشر شد

«رِسالةٌ فی اوجاع المَفاصِلِ وَ علاجِهِا» و «مقالة فی النقرس» نوشتۀ زکریای رازی از سوی مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب منتشر شد.

میراث مکتوب- مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب اثر طبی «رِسالةٌ فی اوجاع المَفاصِلِ وَ علاجِهِا» نوشته ابوبکر محمد‌ بن زکریا الرازی و «کتابُ الحاصِلِ فی عِلاجِ المَفاصِلِ» ترجمۀ فارسی اوجاع المفاصل از مترجمی ناشناخته، به همراه ترجمۀ فارسی “مقالة فی النقرس” رازی با تصحیح، تحقیق و ترجمۀ دکتر محمدابراهیم ذاکر و دکتر غلامرضا جمشید‌نژاد اول را به عنوان سیصدوسی‌وهفتمین اثر از مجموعه آثار خود منتشر کرد.

رازی، ابوبکر محمد فرزند زکریا فرزند یحیا (۲۵۱- ۳۱۳ ق/ ۸۶۵-۹۲۵م) اختر تابناک ایران‌زمین در علوم پزشکی سده چهارم بود. وی بیش از دویست و سی رساله و کتاب در علوم گوناگون نوشت. بخشی از کتاب‌هایش به نقد و نقض آثار بزرگان و آموزگاران خود در زمینه‌های گوناگون اختصاص دارد. الحاوی فی ‌الطب در ۲۵ جلد مفصلترین و بزرگترین نگاشته‌ اوست که دایرة ‌المعارف بزرگ دانش پزشکی جهان مشتمل بر آثار پزشکی ایران، یونان، هند و مصر (گروه پزشکان اسکندرانی) به شمار می‌آید.

رسالة فی اوجاع المفاصل و رسالة فی النقرس دو کتاب ارزشمند او در زمینۀ بررسی دردهای بندگاه‌ها و چگونگی چاره‌اندیشی و درمان هر یک است و به گستردگی پیشگیری از رخداد آنها را گزارش کرده است. زیبایی و ارزشمندی این اثر، قرار گرفتن در کنار دیگر تحقیق و تصحیح متن عربی اوجاع المفاصل و ترجمۀ آن در سدۀ هفتم به نام الحاصل فی علاج المفاصل است و به انضمام ترجمۀ پارسی رسالة النقرس رازی به پایان می‌رسد.

ذاکر و جمشیدنژاد اول در بخش ابتدایی دیباچه این اثر، رازی را اندیشمندی آزمون‌گرا معرفی کرده‌اند. از منظر آنها، همه کتاب‌های پزشکی، داروسازی و کیمیایی رازی در راستای بها دادن به آزموده‌های شخصی است و به این ویژگی باوری ژرف دارد؛ از این‌رو، داشتن این ویژگی رازی را از همگنانش متفاوت می‌سازد.

این مصححان، در ادامه دیباچه، رازی را نقادی بی‌پروا معرفی می‌کنند و به چهل کتاب و رسالۀ وی در نقد و نقض همگنانش اشاره می‌کنند. از منظر این مصححان، این رساله‌ها در نقد مخالفین دانش شیمی و کیمیاگران، در زمینه‌های داروشناسی و خوراک درمانی، علوم طبیعی، فلسفه و حکمت، عرصۀ دانش الهیات و نقد ر‌وزگار، بازگویی نادانی برخی پزشکان ناآگاه و مردم ساده‌دل نوشته شده است.

 

 

ارجاع‌نویسی، درمان‌گر سنجش‌گرا، و کارآزمودگی بالای رازی در نبض‌شناسی عناوین دیگر مطالب مطرح شده در دیباچه است.

بخش دوم دیباچه «رسالةٌ فی اوجاع المَفاصِلِ وَ علاجِهِا» به اهمیت و ارزشمندی موضوع دردمندها در گذر زمان تاریخ پزشکی و نگارش اوجاع المفاصل، نقرس‌‌نگاری و عرق‌النسانویسی از دیرباز تا روزگار رازی اختصاص یافته است.

مصححان در این بخش مطالبی درباره تاریخچۀ اوجاع المفاصل نویسی و تاریخچۀ نقرس‌نویسی را در کنار تاریخچه‌های اوجاع خاصره نویسی، عرق‌النسانویسی، و نگارش دربارۀ شکستگی استخوان‌ها و درمان دررفتگی‌های مفصلی در اختیار خوانندگان و علاقه‌‌مندان قرار داده‌اند.

۱۶۶ صفحۀ نخست این اثر به متن عربی اوجاع المفاصل و علاجها اختصاص دارد که در بیست و دو باب نگاشته شده است. خوانندگان در ادامه از صفحات ۱۶۷ تا ۳۳۳ به خوانش متن ترجمه شده به فارسی می‌پردازند. در فصل‌‌های این بخش، به داروهای مزاج‌های صفراوی، بلغمی و سوداوی، ضمادها، و داروهای مسهل اشاره شده است.

صفحات ۳۳۵ تا ۳۳۷ این اثر نیز دربردارندۀ مقالة فی النقرس است. ذاکر و جمشیدنژاد اول در این بخش باب‌های بیست‌گانه دربارۀ چیستی نقرس، انگیزه‌های پیدایش نقرس، چندگونگی نقرس در کنار چگونگی چاره‌سازی نقرسیان با خوراکی و آشامیدنی، چگونگی درمان نقرس با راندن خون، چگونگی گرمابه‌درمانی و برگشت‌ناپذیرسازی این بیماری و … را ترجمه کرده و در اختیار علاقه‌مندان متون پزشکی قرار داده‌اند.

نمایگان بخش پایانی کتاب «رِسالةٌ فی اوجاع المَفاصِلِ وَ علاجِهِا» است. در این بخش کسان، بیماری و نشانه‌ها، جای‌ها و‌ واژگان ویژه در کنار کتابنامه به مطالب ترجمه شده این اثر پایان می‌دهد.

مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب کتاب «رِسالةٌ فی اوجاع المَفاصِلِ وَ علاجِهِا» با ترجمه و تصحیح دکتر محمدابراهیم ذاکر و دکتر غلامرضا جمشیدنژاداول را در سال جاری منتشر کرده است. این اثر با قیمت جلد شومیز به بهای ۷۹ هزار تومان و جلد سخت به قیمت ۹۹ هزار تومان منتشر و راهی بازار نشر شده است.

علاقه‌مندان برای تهیه نسخه کاغذی این کتاب یا تهیه فایل پی دی اف می‌توانند با شماره تلفن ۶۶۴۹۰۶۱۲ داخلی ۱۰۵ تماس حاصل کنند.

مریم مرادخانی

 

 

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

کلید مقابل را فعال کنید

مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب
تهران، خیابان انقلاب اسلامی، بین خیابان ابوریحان و خیابان دانشگاه، شمارۀ 1182 (ساختمان فروردین)، طبقۀ دوم، واحد 8 ، روابط عمومی مؤسسه پژوهی میراث مکتوب؛ صندوق پستی: 569-13185
02166490612