میراث مکتوب – بررسی تطبیقی دیوها و شخصیت‌های منفی در آیین مزدیسنا و دیو در شاهنامه موضوع این اثر است.
اساطیر ایرانی به روزگاران دور و پیش و پس از جدایی این قوم از اقوام هند و ایرانی می‌رسد. شاخه‌ی هند و ایرانی پس از جدایی از اقوام هندواروپایی، به دو دسته‌ی هندی و ایرانی تفکیک شدند. این دو قوم دین، زبان و اساطیر مشترکی داشتند که در فرهنگ هر دو قوم جلوه یافت. بخشی از داستان‌های حماسی ما به درگیری‌های ایرانیان در درون نجد ایران مربوط می‌شود و نشانه‌هایی از آن در اساطیر و متون کهن ایران جلوه یافته است. بعنوان نمونه، می توان به عقاید زردشتیان اشاره کرد که بنابر آن، اهورا مزدا، جهان مادی و مینوی را می‌‌آفریند و سپس اهریمن بر آنها می‌تازد و پلیدی و آشوب در این جهان راه می‌یابد. دیوان نیز همکاران اهریمن به شمار می‌‌آیند که برای تباهی و آشوب در جهان آفریده‌ی اهورامزدا دست به هر کاری می‌زنند.
روشن است که آفرینش موجودات اهریمنی به دست مینوی اهورا مزدا نبوده است. همچنان که بدی در برابر خوبی است، اهریمن نیز در برابر اهورامزداست و در مقابل هریک از جلوه‌های اهورایی که امشاسپندان (نامیرایان مقدس) هستند، هماوردی از سر دیوان ذکر شده است.
در کتاب دیو در شاهنامه دیوها و شخصیت‌های منفی در آیین مزدیسنا و شاهنامه‌ی فردوسی بررسی و مقایسه شده‌اند. برای این منظور، نخست دیوها، اژدهایان و موجودات زیان‌کار، که ذکری از آنها در گاهان و دیگر بخش‌های اوستا و متون پهلوی آمده است مورد مطالعه قرار گرفته‌اند و سپس دیوها و زیان‌کاران شاهنامه معرفی شده‌اند و مقایسه‌ای میان آنها صورت گرفته است.
اساطیر ایرانی به روزگاران دور و پیش و پس از جدایی این قوم از اقوام هند و ایرانی می‌رسد. شاخه‌ی هند و ایرانی پس از جدایی از اقوام هندواروپایی، به دو دسته‌ی هندی و ایرانی تفکیک شدند. این دو قوم دین، زبان و اساطیر مشترکی داشتند که در فرهنگ هر دو قوم جلوه یافت. بخشی از داستان‌های حماسی ما به درگیری‌های ایرانیان در درون نجد ایران مربوط می‌شود و نشانه‌هایی از آن در اساطیر و متون کهن ایران جلوه یافته است. بعنوان نمونه، می توان به عقاید زردشتیان اشاره کرد که بنابر آن، اهورا مزدا، جهان مادی و مینوی را می‌‌آفریند و سپس اهریمن بر آنها می‌تازد و پلیدی و آشوب در این جهان راه می‌یابد. دیوان نیز همکاران اهریمن به شمار می‌‌آیند که برای تباهی و آشوب در جهان آفریده‌ی اهورامزدا دست به هر کاری می‌زنند.
روشن است که آفرینش موجودات اهریمنی به دست مینوی اهورا مزدا نبوده است. همچنان که بدی در برابر خوبی است، اهریمن نیز در برابر اهورامزداست و در مقابل هریک از جلوه‌های اهورایی که امشاسپندان (نامیرایان مقدس) هستند، هماوردی از سر دیوان ذکر شده است.
در کتاب دیو در شاهنامه دیوها و شخصیت‌های منفی در آیین مزدیسنا و شاهنامه‌ی فردوسی بررسی و مقایسه شده‌اند. برای این منظور، نخست دیوها، اژدهایان و موجودات زیان‌کار، که ذکری از آنها در گاهان و دیگر بخش‌های اوستا و متون پهلوی آمده است مورد مطالعه قرار گرفته‌اند و سپس دیوها و زیان‌کاران شاهنامه معرفی شده‌اند و مقایسه‌ای میان آنها صورت گرفته است.
فصل اول-
مقدمه
واژه دیو
دیوها در ایین مزدیسنا بر مبنای اوستا و متون پهلوی
شخصیت‌های منفی در اوستا و متون پهلوی
فصل دوم-
روایات ملی ایران و شاهنامه فردوسی
دیو در شاهنامه فردوسی
اژدها در شاهنامه فردوسی
شخصیت‌های منفی در شاهنامه فردوسی
مؤخره
نمایه
منابع
دیو در شاهنامه همراه با بررسی تطبیقی دیوها و شخصیت‌های منفی در آیین مزدیسنا نوشته نسیم عظیمی‌پور در ۱۱۲ صفحه از سوی انتشارات سخن به چاپ رسیده است.
منبع: کتابخانه مجلس شورای اسلامی