میراث مکتوب – همزمان با سالروز تولد پدر ویرایش ایران، استاد احمد سمیعی گیلانی و در آستانه 98 سالگی ایشان، جمعی از فرهنگ پژوهان و ادب دوستان در دیداری صمیمانه با وی ملاقات کردند.
این دیدار که در دفتر استاد سمیعی گیلانی در ساختمان فرهنگستان زبان و ادب فارسی برگزار شد، با حضور جمعی از فرهنگ پژوهان و ادب دوستان از جمله دکتر محمدرضا نصیری دبیر فرهنگستان، دکتر علاء‌الدین طباطبایی، حسن میرعابدینی، نسرین پرویزی و حسن قریبی همراه بود و حاضران هرکدام ضمن قدرشناسی از سالها زحمات و اقدامات ارزنده استاد سمیعی گیلانی، به بیان گوشه‌ای از خاطرات و درس‌های کاری خود در کنار استاد سمیعی گیلانی پرداختند.
پدر ویرایش ایران: از کوچه‌های سنگلج تا فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی
استاد احمد سمیعی گیلانی، نویسنده، مترجم و ویراستار برجسته در سال ۱۲۹۸ در محلۀ سنگلج تهران و در کوچۀ افشارها، در یک خانوادۀ گیلانی متولد شد.
وی که تا پنج سالگی شناسنامه نداشته تأکید می‌کند که روز و ماه تولدش تا همین اواخر در شناسنامه‌اش ثبت نشده بود و تنها در قرآن تاریخ تولدش را به قمری نوشته بودند.
ایشان می گوید: من حتی در کوچه افشارها در سنگلج تهران متولد شده‌ام اما محل تولد من در شناسنامه رشت است.
ایشان که به عنوان پدر ویرایش شهرت یافته است، تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در رشت گذراند و در امتحان ورودی دانشکده فنی دانشگاه تهران با رتبۀ نخست پذیرفته شد، اما به دلیل علاقه شخصی‌اش رشته فنی را کنار گذاشته و به تحصیل در رشته ادبیات فارسی دانشگاه تهران پرداخت. او از محضر اساتید معروفی چون ملک الشعرای بهار، استاد فروزان‌فر، کاظم عصار، دکتر علی اکبر سیاسی و دکتر یحیی مهدوی استفاده کرد.
وی درکارنامۀ حرفه‌ای خود مدرک دانشگاهی کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی را دارد. ایشان در خرداد ماه ۱۳۲۱ در امتحانات نهایی لیسانس اول شد و مدال درجه یک علمی را اخذ کرد، در مهر همان سال بنا به تشویق استاد فروزان‌فر وارد دورۀ دکترای زبان و ادب فارسی شد و همزمان در راه آهن دولتی مشغول به خدمت شد. در مهر ۱۳۲۲ یعنی در دوره اشغال ایران توسط متفقین برای خدمت داوطلبانه زیر پرچم به دانشکده افسری رفت. از اواخر سال ۱۳۲۳ وارد فعالیت های سیاسی شد که حدود ۱۰ سال به طول کشید. مدتی به صورت مخفیانه فعالیت می کرد و بعد به خارج از کشور رفت در مدت این سالها به دفعات به دلیل فعالیت های سیاسی به زندان افتاد و جمعا بیش از ۴۰ ماه را در زندان گذراند. در سالهای آماده خدمت در موسسه انتشارات فرانکلین مشغول ویراستاری شد و همکاری ایشان با این موسسه همچنان ادامه دارد.
استاد احمد سمیعی گیلانی از نخستین چهره های علمی و فرهنگی کشور است که در سال ۱۳۷۰به عضویت پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی انتخاب شده و هم اکنون سر دبیری این فرهنگستان و در سالهای اخیر مدیریت گروه ادب معاصر به ایشان محول شده است.
از جمله فعالیت های استاد سمیعی بیش از ۵۰ عنوان ترجمه، تالیفات متعدد، ویرایش بیش از ۱۰۰ عنوان کتاب و دهها مقالۀ علمی و پژوهشی در مجلات معتبر علمی است و این ها تنها گوشه ای از ۶۰ سال کار فرهنگی این ادیب ایرانی است.
او درکنار حرفۀ ویراستاری نیز چندین کتاب در زمینه آیین نگارش و ویرایش تألیف کرد و مقاله های ارزشمندی را در مجلات متعدد به چاپ رساند.
استاد سمیعی به زبان و ادب فارسی، فرانسه و انگلیسی احاطه دارد و از آشنایی وسیع با جریانات ادبی اروپا بهره مند است. از تالیفات شاخص استاد می توان به کتاب‌های آیین نگارش، نگارش و ویرایش ، شیوه نامۀ دانشنامۀ جهان اسلام و ادبیات ساسانی اشاره کرد.
هم چنین وی ترجمه هایی چون برادرزادۀ رامو(دیدرو)، دلدار و دلباخته (ژرژ ساند)، خیال پردازی های تفرج گر انزواجو (ژان ژاک روسو) و چیزها (ژرژ برک) را در کارنامه خود دارد.