کد خبر:5681
پ
manochehri-m-2

حق تقدم در تصحیح دیوان منوچهری با کیست؟

تصحیح خطی دیوان منوچهری دامغانی در زمرۀ کارهایی است که روان شاد استاد حبیب یغمایی در جوانی به آن پرداخته

ميراث مكتوب – تصحیح خطی دیوان منوچهری در زمرۀ کارهایی است که روان شاد استاد حبیب یغمایی در جوانی به آن پرداخته و با اینکه متن کامل دیوان را بر اساس چند نسخۀ خطی معتبر تصحیح کرده و مقدمه‌ای در احوال شاعر بر آن نگاشته، اما نسبت به چاپ و انتشار آن اقدامی نکرده است. نسخۀ صحافی شده این اثر که تماماً به خط یغمایی است هم اکنون در کتابخانۀ حبیب یغمایی که خود او در سال 1349 ش در خور بیابانک تأسیس کرده نگهداری می شود و متن فعلی استنساخ دقیق همان نسخه است.

سیدعلی آل داود برای اینکه این اثر را تا حدی کامل کرده باشد با دو نسخۀ دیوان منوچهری موجود در کتابخانۀ دایرة المعارف بزرگ اسلامی مقابله و اختلافات را در صفحات آخر کتاب در بخش اختلاف نسخه ها درج کرد تا بر فایدت این تصحیح قدیمی افزوده شود.

یغمایی از سال 1305 ش به تحقیق در باب جغرافیای تاریخی دامغان پرداخت و به تشویق شریعتمدار دامغانی که در آن اوقات نمایندۀ دامغان در مجلس بود و خود شخصی شاعر و دانشمند به شمار می رفت تحقیق در باب منوچهری و دیوان او را آغاز کرد.

او در سال 1325 سرانجام توفیق یافت تا متن کامل پیراسته شدۀ دیوان منوچهری را آماده سازد، بر آن مقدمه ای هم در 28 صفحه نوشت و فهرست لغات و اعلام و اصطلاحات دشوار را استخراج کرد اما در طی این ادوار به چاپ آن اقدامی نکرد.

یک سال پس از آماده شدن متن دیوان او بود که دکتر محمد دبیرسیاقی به انتشار تصحیح خود از دیوان منوچهری در سال 1326 مبادرت کرد، از این رو باید حق تقدم را در تصحیح منوچهری را به یغمایی داد.

در چاپ این اثر که پیش‌تر از سوی حبیب یغمایی آماده شده اما به‌چاپ نرسیده بود از دو نسخه نویافته به مشخصات زیر استفاده شده است:

– نسخه خطی شماره 184 که به خط نستعلیق کتابت شده و حاوی 174 صفحه است و تقریباً‌ بیشتر قصاید و مسمطات منوچهری را دارد اما فاقد قسمت‌های مفردات و متفرقات دیوان منوچهری است. این نسخه در سال 1271 قمری کتابت شده است.

– نسخه خطی شماره 1882 دایره المعارف که حاوی 103 برگ است و در سال 1275 قمری کتابت شده است و سابقاً متعلق به مرحوم مشکور بوده است. نسخه را کاتبی ناشناسی به خط شکسته نستعلیق نسبتاً زیبا کتابت کرده و از نسخه قبلی مفصل تر و حاوی قصاید، مسمطات، رباعیات و قطعات ناتمام منوچهری است و مقدمه رضا قلی خان هدایت نیز در آغاز آن آمده است.

کتاب دو مقدمه دارد. مقدمۀ نخست به قلم علی آل داود است که شرح حال مختصر منوچهری را شامل می شود و گزارشی است دربارۀ اشعار نویافتۀ منوچهری. آل داود در این بخشِ مقدمه همچنین به نسخ خطی دیوان منوچهری که تا کنون معرفی نشده اند نیز پرداخته و بعد از آن چاپ های دیوان را (از چاپ های سنگی تا چاپ های امروز) معرفی می کند. آخرین بخش مقدمۀ نخست گزارشی است که وی دربارۀ تصحیح حبیب یغمایی ارائه می دهد.

مقدمۀ دوم کتاب دیوان منوچهری شرح حال تحلیلی منوچهری دامغانی است که در سال 1325 به قلم حبیب یغمایی نوشته شده است. پایان این مقدمه نیز صفحاتی از نسخ خطی به عنوان نمونه آورده شده است.

ديوان منوچهری دامغانی، تصحيح: حبيب يغمايی، مقدمه: سيدعلی آل داود، تهران، بنياد موقوفات افشار، 324 صفحه، 1392.

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

کلید مقابل را فعال کنید

مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب
تهران، خیابان انقلاب اسلامی، بین خیابان ابوریحان و خیابان دانشگاه، شمارۀ 1182 (ساختمان فروردین)، طبقۀ دوم، واحد 8 ، روابط عمومی مؤسسه پژوهی میراث مکتوب؛ صندوق پستی: 569-13185
02166490612