این جلسه شامل سه بخش بود: بخش نخست سخنرانی مجتبی مجرد دانشجوی، دکتری زبان و ادبیات فارسی (با تخصص نسخه شناسی) که در مدت سی دقیقه انجام گرفت. عنوان سخنرانی ایشان «نسخه جویی از دیروز تا امروز» بود. وی سخنان خود را با این سوال آغاز کرد که در قدیم چگونه افراد از وجود نسخه های دیگر یک اثر آگاه میشدند و این روند به مرور چگونه پیشرفت کرده است؟
مجرد در ادامه به بررسی دو سنت ایرانی- اسلامی در نسخه جویی پرداخت:
۱- جستجوی نسخ یک اثر در موسم حج، که هر ساله در موعدی خاص مسلمانان در آنجا گرد هم میآمدند.
۲- استفاده از قابلیتی با عنوان تهیه نسخۀ جامع
مجرد روند رو به رشد مسایل مربوط به نسخه جویی را با اشاره به تاریخچۀ فهرست نویسی و سپس ایجاد بانک های اطلاعاتی نسخ خطی در فضای مجازی ادامه داد، و در پایان افزود که به نظر میرسد امروزه باید برای نسخه جویی در پی ایجاد یک شبکۀ مجازی با کاربران متعدد بود، چیزی شبیه ویکی پدیا، البته با قابلیت های کنترل مرکزی و …
در ادامه دکتر سلمان ساکت؛ عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد تأکید کرد: موضوع نسخه جویی، مسئلۀ بسیار مهم و سرنوشت سازی برای پژوهش های ادبی است و نیاز است مسئولان مربوطه در این راستا گام های جدی بردارند.
او افزود از آنجا که سایت «آقابزرگ» چندی است بروز نمی شود و فهرستهای جدید و نسخههای تازهیاب به آن اضافه نمیگردد پیشنهاد میکنم مرکز پژوهشی میراث مکتوب مدیریت سایت را بر عهده بگیرد یا خود اقدام به طراحی سایتی با چنین قابلیتهایی بکند.
بخش دوم جلسه با عنوان بررسی یک نسخه ادامه یافت. در این بخش نسخۀ ۲۱۳۱ جامع التواریخ موجود در کتابخانه مجلس شورای اسلامی مورد نقد و بررسی نسخه شناسانه قرار گرفت. معرفی و بررسی این نسخه را جناب آقای امیر منصوری دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد انجام داد.
در بخش سوم چند صفحه از نسخ خطی دشوار که در کتابخانه های مختلف جهان نگهداری می شود به وسیله پاورپونت نمایش داده شد و سپس به خواندن این صفحه پرداخته شد، تا از این طریق مهارت های نسخه خوانی افراد تقویت شود.
گفتنی است این سلسله جلسات از این پس در تالار قطب علمی فردوسیشناسی به صورت دو هفته یک بار برگزار خواهد شد و ورود برای عموم علاقمندان به این حوزه، آزاد است.
نخستین جلسۀ نسخه شناسی و روش تصحیح نسخ خطّی چهارشنبه ۱۰ مهرماه ساعت ۱۵ برگزار شد.
گزارش: فاطمه سوقندی