دكتر علي الوردي جامعه‌شناس نام‌آور عراقي با نگاهي جامعه‌شناختي، «مقدمه» ابن‌خلدون را بررسي كرده و در كتاب «منطق ابن خلدون» كوشيده منطق ويژه ابن خلدون را كه در مقابل منطق ارسطویي قرار ميگيرد تبيين كند. اين منطق، فلسفه را از برج عاج پايين ميكشد و به انسان كمك ميكند تا بتواند زندگي واقعي را درك كند.
سخن الوردي در اين كتاب آن است كه تا قبل از ابن خلدون، بر اساس شيوه ارسطویي، تأكيد بر «صورت» پديدهها بود و نه «ماده» آن، و همين امر موجب در غلتيدن آدميان به عالم انتزاع و دور شدن از جزئيات زندگي شده بود. ابن‌خلدون اولين كسي بود كه جامعه انساني را به شيوهاي واقعي مطالعه كرد. او حوادث تاريخي را مستقل از پديده هاي اجتماعي بررسي نكرد. «ماده» نزد او «محتواي اجتماعي» پديدهها و رخدادها بود كه در واقعيت وجود دارد. بنابراين ابن خلدون به امور به اعتبار «محتواي مادي» آن مينگريست كه به شبكه حيات متصل و مرتبط است.
الوردي محور نظريه ابن خلدون را نه عصبيت يا دولت، بلكه بَدويت و تمدن و تزاحم آنها ميداند كه نوعي چرخه اجتماعي پديد ميآورد که باعث تغيير مستمر جامعه انساني ميشود. كشف و فهم موضوع دوقطبي ایستایی و پويايي در مظاهر اجتماعي از دستاوردهاي نظريه ابن خلدون است. بدين جهت در نگاه ابن‌خلدون همه پديدهها ميتوانند واجد جنبه خوب و بد باشند و چنين نيست كه اگر چيزي خوب يا بد باشد تا ابد بر آن حال باقي بماند.
الوردي در اين كتاب تلاش كرده مروري بر جنبههاي مختلف حيات علمي و عملي ابن‌خلدون داشته باشد و منطق فكري او را استخراج كند. منطق ابن‌خلدون منطق نوین در توجه به محتوا و مضمون پدیدهها و رخدادهای اجتماعی و حوادث تاریخی است و مي‌توان با استفاده از آن نگاهی فراگیر و دیدگاهی کلاننگر در نقد و بررسی جزئیات واقعی امور اجتماعی بدست آورد.
کتاب منطق ابن خلدون (جستاری در اندیشه واقع گرای ابن‌خلدون از نگاه دکتر علی الوردی) به کوشش مسعود بینش در شمارگان 1000 نسخه به بهاي 95000 ريال در سال 1393 از سوی نشر پژواک منتشر شد.