میراث مکتوب- کتابهای «طبائع الحیوان» و «منتهی الإدراک فی تقاسیم الأفلاک»، از جمله منشورات مؤسسهٔ پژوهشی میراث مکتوب، به عنوان برگزیدۀ سیو نهمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی در زمینۀ تصحیح در بخش کلیات و تاریخ علم معرفی شدند.
«منتهی الإدراک فی تقاسیم الأفلاک: نخستین رسالۀ جامع در هیئت بطلمیوسی»، تألیف ابومحمد عبدالجبار خَرَقی است که با تصحیح، ترجمه و پژوهش حنیف قلندری زيرنظر حسین معصومی همدانی، در سال 1399 به عنوان سیصد و سی و ششمین کتاب مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب و بیست سومین عنوان از مجموعۀ علوم و فنون این مؤسسه منتشر شده است.
«منتهی الإدراک فی تقاسیم الأفلاک» نخستین نمونه از یک اثر جامع هیئت است. کتاب خرقی در سه مقاله تنظیم شده است و میتوان ردّ پای نظام تقسیم فصول او را در آثار مشهورتر بعدی دید. ضمناً نویسندگان آثار بعدیِ هیئت حتماً در کتابهای خود به خرقی اشاره کردهاند.
«طبائع الحَیَوان»، تألیف شرفالزمان طاهر المروزی است و با تصحیح یوسف الهادی، پژوهشگر متون علمی و تاریخی اهل عراق، در سال گذشته از سوی این مؤسسه چاپ و منتشر شده است.
«طَبَائِعُ الحَیَوان» در دو مجلد و به زبان عربی منتشر شده است. مجلد اول شامل، مقدمۀ مصحح، مقدمۀ مؤلف و در ادامه دارای دو مقاله با عناوین «فی ذِکْر الانسان و أنواعِه و طبقاتِه مِن أعلی مراتبِه إلی أدنی منازِله» و «فی ذِکْر البهائم و الوحوش و السباع و ذرات القوائم الأربع» است. مقالههای سوم تا پنجم کتاب «طَبَائِعُ الحَیَوان» در مجلد دوم این اثر گنجانده شده است. «فی الطُیور البریة و البحریّة»، «فی الحشرات» و «فی الحیوانات البحریه» عناوین مقالههای سوم تا پنجم این اثر است. اختلاف «النسخ و تصحیح القراءات» و همچنین «الفهارس الفنیة» و نیز «المصادر و المراجع»، مطالب پایانی کتاب «طَبَائِعُ الحَیَوان» است.
سه اثر شایستۀ تقدیر
همچنین کتابهای «رسائل خواجو»، «فهرست نسخههای خطی کتابخانه کنگره (آمریکا)» و «التشریح»، از دیگر آثار چاپ شده از سوی مؤسسۀ میراث مکتوب، به ترتیب در بخش متون قدیم، بخش تألیف در حوزه نسخ خطی و بخش کلیات و تاریخ علم شایسته تقدیر شناخته شدند.
«رسائل خواجو» دربردارندۀ چهار رسالۀ شمع و شمشیر، سِراجیّه، شمس و سحاب و نمد و بوریا از خواجوی کرمانی است که با مقدمه، تصحیح و تعلیقات دکتر محمود عابدی و دکتر محمد شادرویمنش، از سوی مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب به چاپ رسیده است.
«فهرست نسخههای خطّی فارسی کتابخانۀ کنگره (آمریکا)» به کوشش علی صفری آققلعه تدوین شده است. در این فهرست ۱۶۵ اثر معرفی شده که کهنترین نسخۀ تاریخدار آن دستنویسی از مثنوی معنوی مورخ ۸۴۵ ق و جدیدترین نسخهها مربوط به سدۀ ۱۴ ق است. با وجود تعداد اندک نسخههای این مجموعه، اما آثار مهم، نسخههای کمیاب، منحصر بفرد و همچنین نسخههای نفیس و هنریِ آن، قابل توجه است.
«التشریح» نیز با موضوع تشریح کالبد انسان، نوشتۀ عمادالدین محمود شیرازی، به کوشش محمدابراهیم ذاکر و با نظارت رضا ماستری فراهانی تصحیح شده و به عنوان سیصد و پنجاه و ششمین اثر از مجموعه آثار موسسۀ پژوهشی میراث مکتوب در دو جلد منتشر شده است.