میراث مکتوب – این جلد از مجموعه مقالات سیدحسن تقی‌زاده دربرگیرندۀ نُه خطابه دربارۀ تاریخ عربستان و قوم عرب است.
قبل از ظهور اسلام، گذشته از تمدن قدیم یونان و روم و هند و چین که تا آن تاریخ هنوز مداومت داشت و مدنیت مصر و بابل و سومری ها و فنیقی ها در اعصار قدیمی تر اقوام ساکن اطراف عربستان مانند نبطی ها و یهود و آرامی ها و ایرانی ها از حیث معرفت و تمدن و ثروت و تجارت در عداد ملل متمدن آن زمان محسوب می شدند و کم یا بیش قدرت و آوازۀ تاریخی داشتند.
لکن نام و نشان عربستان در دنیای خارج کمتر مشهود بود و فقط انبساط ناگهانی اسلام و فتوحات عرب و مسلمین داستان آن صحرای عظیم بی آب و علف یا اقیانوس موج ریگ سوزان را که جسته و پاشیده جزیره های کوچکی دارای آب و گیاه (واحه) در آن پراکنده بود بر سر زبان ها انداخت.
جلد پانزدهم از مقالات تقی زاده، مجموعۀ نُه خطابه راجع به تاریخ عربستان و قوم عرب را دربر می‌گیرد که در آن نویسنده بر اساس تتبعات محققین و مورخین تاریخ عرب، منابع اروپایی و منابع اسلامی اوضاع سیاسی و دینی و مدنی شبه جزیرۀ عربستان را در اوان ظهور اسلام و تاریخ قدیم آن از قریب هزار و پانصد سال قبل از اسلام تا بعثت حضرت رسول (ص) بررسی کرده است.
این جلد شامل پنج بخش است:
بخش یکم: نه خطابه راجع به تاریخ عربستان و قوم عرب در اوان ظهور اسلام و قبل از آن
بخش دوم: منقولات برای تاریخ عرب، منابع اروپایی
بخش سوم: منقولات برای تاریخ عرب (منابع اسلامی)
بخش چهارم: یادداشت های پراکنده (مربوط به عربستان)
بخش پنجم: از پرویز تا چنگیز (تجدید چاپ از روی چاپ اول)
سید حسن تقی زاده، مقالات تقی زاده (تاریخ عربستان و قوم عرب)، زیر نظر: ایرج افشار با یاری میلاد عظیمی، تهران، توس، 424 صفحه، شمارگان: 2200 نسخه، بها: 300000 ریال، 1393.