میراث مکتوب – یكی از سفرنامه های ناشناخته اواخر دوره ناصری سفرنامه ای موسوم به سفرنامه كرمان است كه در سال 1309 ه.ق. نوشته شده است. این سفرنامه حاصل سفری ماموریتی است كه نویسنده آن شرح سفرش را از تبریز تا كرمان به رشته تحریر درآورده است. نویسنده سفرنامه كه تاكنون ناشناخته مانده بود، در مقاله حاضر شناسایی شده است.
این مقاله در پی معرفی این نسخه یكتا، شناسایی نویسنده آن و مقوله بندی داده های آن جهت شناسایی اطلاعات موجود در آن، برای تاریخ اجتماعی و اقتصادی اواخر عصر ناصری درباره برخی از شهرهای مهم این مسیر است. یافته های پژوهش نشان می دهد نسخه سفرنامه، نسخه ای منحصر به فرد است كه نویسنده آن میرزا اسماعیل خان بنان السلطنه از كاركنان دستگاه عبدالحسین میرزا فرمانفرما بوده است؛ همچنین به نظر می رسد كه كاتب هم بنان السلطنه بوده است. داده های سفرنامه برای شناخت تاریخ اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی اواخر دوره ناصری واجد اهمیت است و نیمی از این سفرنامه مربوط به ایالت اصفهان و مخصوصاً شهر اصفهان است.
متن کامل این مقاله نوشتۀ شمس الدين نجمی، فرهاد دشتكی نيا و علی بازرگان هرندی که در مجلۀ مطالعات ایرانی (سال پانزدهم، شماره 30) منتشر شده است اینجا بخوانید.