میراث مکتوب – نسخهای از نهایهالاَقدام فی علم الکلام تألیف تاجالدین محمد بن عبدالکریم شهرستانی که به تاریخ ۵۳۸ق کتابت شده به صورت نسخهبرگردان منتشر شد.
انتشارات کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، با همکاری دانشگاه ادیان و مذاهب، نسخهای از نهایهالاَقدام فی علم الکلام تألیف تاجالدین محمد بن عبدالکریم شهرستانی را که به تاریخ ۵۳۸ق کتابت شده و به شماره ۱۰۶۰۷ در کتابخانه مجلس شورای اسلامی نگهداری میشود، به صورت نسخهبرگردان (عکسی) منتشر کرد.
این اثر که به مقدمه سید محمد عمادی حائری، به چاپ رسیده، از آثار مهم کلامی در مذهب و کلام اسماعیلی است. شهرستانی با ترکیب کلام اشعری و اسماعیلی، این اثر را تألیف نموده و در آن بیست مبحث مهم کلامی را، شامل: ۱٫ حدوث عالم؛ ۲٫ حدوث کائنات؛ ۳٫ توحید؛ ۴٫ ابطال تشبیه خداوند؛ ۵٫ ابطال تعطیل؛ ۶٫ احوال؛ ۷٫ معدوم و هیولی؛ ۸٫ اثبات علم با احکام صفات؛ ۹٫ اثبات علم با صفات ازلیه؛ ۱۰٫ اثبات علم ازلی؛ ۱۱٫ اراده؛ ۱۲٫ آفرینش؛ ۱۳٫ کلام واحد خداوند؛ ۱۴٫ حقیقت کلام انسانی؛ ۱۵٫ علم به آفرینش؛ ۱۶٫ در چگونگی رویت خداوند؛ ۱۷٫ تحسین و تقبیح؛ ۱۸٫ ابطال غرض و علت در افعال خداوند؛ ۱۹٫ اثبات نبوّت؛ ۲۰٫ اثبات نبوّت حضرت محمد (ص)، مطرح نموده است.
نهایهالاَقدام گزارش تحلیل، نقد و در نهایت نظر شهرستانی در باب امهات مسائل کلامی عصر اوست. همین امر، اهمیت خاصی به این کتاب در میان مجموعه آثار شهرستانی میبخشد؛ چراکه او را در موضع نقد و اظهار نظر در مهمترین مسائل کلامی مینشاند.
در مقدمهای از ریاست کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، دکتر محمد رجبی، بر این اثر میخوانیم:
هر متنی که از مآثر علمی و فرهنگی کشورمان به زنجیرۀ تحقیق و تصحیح میپیوندد و انتشار مییابد، گویایِ منزلتِ متمایز ایرانیان در گسترۀ دانش و اندیشه بشری، و پیوستگی سلسله حیات معنوی و فرهنگی آنها در ادوار تاریخ است. از اینرو هرچه بیشتر، میراث مکتوب خود را عرضه کنیم، بهتر میتوانیم امروز خود را با گذشته شکوهمند و شکوفای خویش گره بزنیم و فردای بهتری را برای آیندگانمان ترسیم کنیم.
کتابخانه مجلس شورای اسلامی با دارا بودن گنجینهای گران و کلان از آثار و مآثر اسلامی و ایرانی، وظیفه خود میداند به قدر امکانات، به چاپ و نشر متون و اسناد بپردازد و آنها را در اختیار جامعه علمی و فرهنگی کشور قرار دهد.
نهایهالاَقدام مشهورترین اثر محمد بن عبدالکریم شهرستانی و در زمره آثار مهم در تاریخ تفکر دینی- اسلامی است. شهرستانی در این کتاب اساسیترین مسائل کلامی – فلسفیِ عصر خود را گزارش کرده و از منظر تفکّر اشعری به نقد و بررسی آنها پرداخته است؛ هرچند به یمن تحقیقات جدید بارقههایی از آموزههای شیعی را میتوان در آن تشخیص داد. اینک کتابخانه مجلس شورای اسلامی مفتخر است که کهنترین دستنویس این اثر را که یکی از گنجینههای این کتابخانه است، به صورت نسخهبرگردان و با مقدمه روشنگر جناب سید محمد عمادی حائری، در اختیار اصحاب تفکّر و فرهنگ مینهد.
انتشارات کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، با همکاری دانشگاه ادیان و مذاهب، نسخهای از نهایهالاَقدام فی علم الکلام تألیف تاجالدین محمد بن عبدالکریم شهرستانی را که به تاریخ ۵۳۸ق کتابت شده و به شماره ۱۰۶۰۷ در کتابخانه مجلس شورای اسلامی نگهداری میشود، به صورت نسخهبرگردان (عکسی) منتشر کرد.
این اثر که به مقدمه سید محمد عمادی حائری، به چاپ رسیده، از آثار مهم کلامی در مذهب و کلام اسماعیلی است. شهرستانی با ترکیب کلام اشعری و اسماعیلی، این اثر را تألیف نموده و در آن بیست مبحث مهم کلامی را، شامل: ۱٫ حدوث عالم؛ ۲٫ حدوث کائنات؛ ۳٫ توحید؛ ۴٫ ابطال تشبیه خداوند؛ ۵٫ ابطال تعطیل؛ ۶٫ احوال؛ ۷٫ معدوم و هیولی؛ ۸٫ اثبات علم با احکام صفات؛ ۹٫ اثبات علم با صفات ازلیه؛ ۱۰٫ اثبات علم ازلی؛ ۱۱٫ اراده؛ ۱۲٫ آفرینش؛ ۱۳٫ کلام واحد خداوند؛ ۱۴٫ حقیقت کلام انسانی؛ ۱۵٫ علم به آفرینش؛ ۱۶٫ در چگونگی رویت خداوند؛ ۱۷٫ تحسین و تقبیح؛ ۱۸٫ ابطال غرض و علت در افعال خداوند؛ ۱۹٫ اثبات نبوّت؛ ۲۰٫ اثبات نبوّت حضرت محمد (ص)، مطرح نموده است.
نهایهالاَقدام گزارش تحلیل، نقد و در نهایت نظر شهرستانی در باب امهات مسائل کلامی عصر اوست. همین امر، اهمیت خاصی به این کتاب در میان مجموعه آثار شهرستانی میبخشد؛ چراکه او را در موضع نقد و اظهار نظر در مهمترین مسائل کلامی مینشاند.
در مقدمهای از ریاست کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، دکتر محمد رجبی، بر این اثر میخوانیم:
هر متنی که از مآثر علمی و فرهنگی کشورمان به زنجیرۀ تحقیق و تصحیح میپیوندد و انتشار مییابد، گویایِ منزلتِ متمایز ایرانیان در گسترۀ دانش و اندیشه بشری، و پیوستگی سلسله حیات معنوی و فرهنگی آنها در ادوار تاریخ است. از اینرو هرچه بیشتر، میراث مکتوب خود را عرضه کنیم، بهتر میتوانیم امروز خود را با گذشته شکوهمند و شکوفای خویش گره بزنیم و فردای بهتری را برای آیندگانمان ترسیم کنیم.
کتابخانه مجلس شورای اسلامی با دارا بودن گنجینهای گران و کلان از آثار و مآثر اسلامی و ایرانی، وظیفه خود میداند به قدر امکانات، به چاپ و نشر متون و اسناد بپردازد و آنها را در اختیار جامعه علمی و فرهنگی کشور قرار دهد.
نهایهالاَقدام مشهورترین اثر محمد بن عبدالکریم شهرستانی و در زمره آثار مهم در تاریخ تفکر دینی- اسلامی است. شهرستانی در این کتاب اساسیترین مسائل کلامی – فلسفیِ عصر خود را گزارش کرده و از منظر تفکّر اشعری به نقد و بررسی آنها پرداخته است؛ هرچند به یمن تحقیقات جدید بارقههایی از آموزههای شیعی را میتوان در آن تشخیص داد. اینک کتابخانه مجلس شورای اسلامی مفتخر است که کهنترین دستنویس این اثر را که یکی از گنجینههای این کتابخانه است، به صورت نسخهبرگردان و با مقدمه روشنگر جناب سید محمد عمادی حائری، در اختیار اصحاب تفکّر و فرهنگ مینهد.
منبع: کتابخانه مجلس شورای اسلامی