میراث مکتوب- منظومه «جلیس المشتاق» از قرن نهم هجری، شامل روایت قصه‌های کهن، با تصحیح و تحقیق مهدی ییلاقی منتشر شد.
«جلیس المشتاق» که اخیراً از سوی انتشارات بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار به چاپ رسیده منظومه‌ای است در بحر متقارب و دارای ۷۸۰۰ بیت که سراینده‌ای ناشناس (احتمالاً علی حسینی) آن را در سال ۸۷۰ برای شیرانشاه فرّخ‌یسار، حکمران شروان، سروده است.
یکی از آثار روایی هند باستان حکایت عاشقانۀ پادشاه کشورگیر و ملک‌آرا است که در دورۀ محمدشاه تغلقی توسط اختسان دهلوی با عنوان بساتین الانس به نثر فارسی ترجمه شده و همین اثر در سدۀ بعد، توسط شاعری به نام علی به نظم فارسی درآمده و نام «جلیس المشتاق» یافته است.
این منظومه که منشأ ایرانی و هندی دارد و شخصیت‌هایی از تمدن‌های ایران، چین، روم و هندوستان در آن نقش‌آفرینی می‌کنند، روایتی از چند قصه کهن را دربردارد که به شیوه داستان در داستان با موضوع مسخ و نسخ و تبدیل جسم شکل گرفته است.
در این منظومه، داستان عاشقانه پادشاه کشورگیر، پسر پادشاه بتیهان (شهری بزرگ در جنوب هند) با ملک آرا (دختر پادشاه چین) به روایت درآمده و حکایات میان پیوندی نیز در آن نقل شده است. علی در جلیس المشتاق، برخلاف اختسان دهلوی، داستان را عاری از هر گونه تکلّفات زبانی و بیانی روایت کرده است.
محمد بن علاءالدین بن احمد بن حسن عبدوسی، متخلص به اختسان دهلوی، دبیر و ادیب دوره سلطان غیاث الدّین تغلق (720 – 725ق) و محمّد شاه تغلق (725- 752 ق) است.
تصحیح این منظومه برای نخستین بار از روی دست‌نوشت منحصربه‌فرد آن (از اواخر قرن نهم) انجام شده است.
علاقه‌مندان می‌توانند تا چهارم مرداد، با مراجعه به نگارخانه و کتابفروشی افشار این کتاب را با ۳۰ درصد تخفیف تهیه کنند.
