میراث مکتوب – دیوان حافظ (کهن ترین نسخه کامل شناخته شده – کتابت 801 ق) از سوی مرکز پژوهشی میراث مکتوب و با مشارکت همایش بین المللی خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی و معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی منتشر شد.
این دستنویس کهن ترین نسخه شناخته شده و کامل از دیوان حافظ است و به شماره 5149 در کتابخانه نورعثمانیه (استانبول) نگهداری می شود و شامل 435 غزل، 1 ترجیع بند (بندی از آن)، 26 قطعه، 4 مثنوی و 11 رباعی است.
بنا به گزارش ترقیمه کتابت اشعار حافظ را محمد بن عبدالله بن محمد ابوبکر بن کریمشاه ملقب به غیاث ابرقوهی در روز چهارشنبه بیستم جمادی الاول سال 801 ق به اتمام رسانده است. خط ابرقوهی از مشقهای نخستین نستعلیق نویسی پس از سده 8 ق است و جریانی را می آزماید که در آن تعلیق به نستعلیق جای می پردازد و در مسیر همین تجربه است که هنوز نستعلیق غیاث ابرقوهی از کرشمه ها و غمزه های تعلیق نیز برخوردار است.
مهم ترین امتیاز این دستنویس، وجود دیباجه محمد گلندام (جامع دیوان حافظ) در آن است و تاکنون قدیم ترین نسخه از این دیباجه است که شناخته شده. غزلیات در نسخه نورعثمانیه به ترتیب الفبای قوافی تنظیم یافته و از این نکته معلوم می شود که از همان ازمنه قریب به دوره حافظ غزلیات او بر اساس قوافی سامان یافته بوده است. مقایسه و مقابله نسخه نورعثمانیه با دیگر نسخه های کهن حافظ، تفاوتهایی را در ضبط و قرائت برخی از کلمات نشان می دهد و تشابهاتی را نیز مشخص می نماید.
دستنویس شماره 5149 نورعثمانیه مجموعه ای است شامل اشعار شش شاعر که اشعار حافظ نخستین جزو از مجموعه است و برگهای 1 تا 41 آن را به خود اختصاص داده است.
این اثر به کوشش و با مقدمه جناب آقای بهروز ایمانی معرفی و شناسایی شده است و در پایان آن نیز تصاویری از منابع کهن اشعار حافظ گرد آمده است.
دیوان حافظ (کهن ترین نسخه کامل شناخته شده – کتابت 801 ق)، به کوشش بهروز ایمانی، تهران، مرکز پژوهشی میراث مکتوب با مشارکت و با مشارکت دانشگاه آزاد اسلامی و همایش بین المللی خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی، صفحه: 160 صفحه، شمارگان: 1000 نسخه، بها: 1450000ریال، قطع: رحلی.
یادآور می شود دیوان حافظ همزمان با برگزاری همایش بین المللی حافظ در تهران و شیراز رونمایی می شود.