به گزارش روابط عمومی مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، چهارشنبه، 4 اسفندماه 1400، پس از وقفه‌ای دوساله، هفتاد و نهمین محفل ماهانه و دوستانۀ مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، موسوم به شوق دیدار، با حضور جمعی از اساتید و دوستداران فرهنگ ایران‌زمین، در سالن کتابخانۀ این مؤسسه برگزار شد.
در این جلسه دکتر اکبر ایرانی، مدیرعامل مؤسسۀ میراث مکتوب، پس از خوشامدگویی به حاضران، با اشاره به برگزاری نشست‌های ماهانه پس از دو سال، به لطف و با حضور دکتر مجدالدین کیوانی، از گسترش فعالیت‌های مؤسسه در فضای مجازی و برگزاری نشست‌های متعدد از طریق این فضا سخن گفت و اظهار کرد: پیش از این ما در فضای مجازی نشست‌های کمی برگزار می‌کردیم اما شیوع بیماری کووید این تأثیر را هم داشت که این فضاها بیشتر مورد استفاده قرار بگیرد و نشست‌های هفتگی در اینستاگرام داشتیم و الان هم همچنان ادامه دارد.
وی با اشاره به برگزاری بیست و هشتمین سالگرد تأسیس مؤسسۀ میراث مکتوب در دی‌ماه، گفت: به همین مناسبت در پاسخ به درخواست ما برای بیان انتقادات و پیشنهادات، 39 نفر از اساتید و دوستداران میراث مکتوب فایل صوتی یا تصویری ارسال کرده و اظهار لطف و محبت کردند و نظرات و پیشنهادات‌شان را هم مطرح کرده بودند که این فایل‌ها در صفحۀ اینستاگرام و صفحۀ آپارات مؤسسه پخش شد.
وی با اشاره به تأثیر خیلی خوبی این برنامه گفت: برای مثال این سخنرانی‌ها مورد توجه مدیر رادیو فرهنگ قرار گرفته و از همکاران خود خواسته که از شخصیت‌هایی که در این مناسبت سخن گفتند استفاده شود و فایل‌های‌شان در رادیو پخش شود و علاوه بر این اظهار علاقه کرده‌اند که به صورت هفتگی در مؤسسۀ میراث مکتوب نشست داشته باشند و برنامه به صورت مستقیم پخش شود.
مدیرعامل مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب افزود: یکی از برکات این جلسات این بوده که اهل فضل قدرشان دیده و شناخته شده است.
وی این امر را از تأثیرات بالای فضای مجازی دانست و گفت: این فضا موجب شده که طرافداران میراث مکتوب خیلی زیاد شده و افراد زیادی صفحات مؤسسه را دنبال می‌کنند و با وجود این که دیدارهای حضوری که حیات‌بخش و انرژی‌بخش است کم شده، اما ارتباطات وسعت بیشتری پیدا کرده و از خلال آن کارکرد فضای مجازی دوچندان نمودار شده است.
وی ادامه داد: هیچ موقع این طور نبود که بشود این قدر در سطح وسیع ارتباطات را برقرار کرد و این استفاده‌ها را از افراد مختلف بکنیم و حاصل کوشش‌ها و تلاش‌های‌شان را بتوانیم به اشتراک بگذاریم و علاوه بر آن مزیت دیگر استفاده از فضای مجازی ضبط شدن جلسات و انتشار و دسترسی به آن در سطح وسیع است.
وی همچنین به مناسبت ایام و خاطرات، از استاد مهدوی دامغانی و مرحوم جمشیدنژاد اول یاد کرد و افزود: جلسات حضوری مؤسسه به لطف و با حضور دکتر کیوانی شروع شد و امیدواریم شرایط به نحوی باشد که در آخرین چهارشنبه فروردین هم بتوانیم با تفصیل و توسعه بیشتر این جلسه و محفل را برگزار کنیم و چشم‌مان به جمال بزرگان فرهنگ روشن شود.
وی با بیان این که کسی مانند این جلسات را سراغ ندارد، گفت: هدف ادامه این برنامه است که برای مؤسسه بسیار برکت داشته است و ارزش این جلسات نیز البته به حضور بزرگان و عزیزانی است که تشریف می‌آورند.
در ادامه دکتر کیوانی ضمن تشکر از حضور شرکت‌کنندگان در این جلسه، آن را مجلسی بی‌ریا و عاری از تکلف و تصنع و مجلس درویشی خواند و گفت: من می‌خواهم در این فضای درویشانه از کسی صحبت کنم که درویش مسلک است و روح متواضعی دارد و به رغم این که حائز همه شرایط به نام شدن و مشهور شدن بوده سعی کرده در کنار و از غوغای معمول به دور باشد ولی به واقع جهانی است بنشسته در گوشه‌ای.
وی ضمن بیان این مطلب که افرادی که بالقوه شایسته مشهور شدن هستند دو دسته‌اند؛ یک دسته کسانی که بیش از آنچه هستند می‌نمایند و یک دسته آنانی که بیش از آنچه می‌نمایند هستند، اظهار کرد: آن کسی که من می‌خواهم امروز به شما معرفی کنم بیش از آنچه می‌نماید هست و فقط ارباب تخصص و محارم می‌دانند که کیست. من بیش از 40 سال است با او آشنا هستم و شاید خودش دوست نداشته باشد که من او را به این صورت معرفی کنم ولی وظیفه خودم می‌دانم که از سویدای دل این عزیز معرفی شود و او کسی نیست جز جناب علی صلح‌جو.
وی با اشاره به سابقۀ آشنایی‌اش با علی صلح‌جو از سال بعد از انقلاب و در مرکز نشر دانشگاهی، گفت: ایشان در مقام ویراستار و مترجم در آنجا کار می‌کرد و ما هم که از دانشگاه به آنجا رفته بودیم با ایشان آشنا شدیم ولی سابقه ویراستاری و خدمت آقای صلح‌جو به جهان ترجمه و ویراستاری قبل از آن یعنی از حدود 21 سالگی ایشان شروع شده بود. آقای صلح‌جو در مؤسسۀ فرانکلین در کنار بزرگان ناموری همچون نجف دریابندری، استاد احمد سمیعی گیلانی و دیگران خدمت کردند و این خدمت از آن زمان پیوسته ادامه داشته است؛ هم در مقام ویراستاری و ترجمه و هم در مقام آموزش ویراستاری.
وی ویراستاری را یک کار بسیار ظریف که ارزش آن درست شناخته نشده است، خواند و گفت: البته خیلی‌ها هم هستند که به ناحق در جایگاه ویراستاری نشسته‌اند و اگر گلایه از ویراستاری می‌شود به خاطر این نوع ویراستاران است، ولی آن کسی که به واقع نقش ویراستاری را بدون ملاحظه ایفا کند، در توصیف مقام او می‌توان گفت کسی است که گاه می‌تواند به یک کتاب یا مقاله شرف بدهد.
وی افزود: اگر صرفا صورت نهایی کتاب و مقاله دیده شود شاید امکان تشخیص کاری که ویراستار انجام داده دشوار باشد، اما اگر صورت قبل و بعد از ویراستاری به دقت ملاحظه و نگریسته شود آنجاست که می‌توان اصلاحات انجام شده و زیبایی‌های آفریده شده توسط ویراستار را دید و تشخیص داد.
وی گفت: بنابراین نقش آقای صلح‌جو برای کسانی که اهل فن هستند شناخته شده است و ما به خدمات‌شان ارج می‌نهیم؛ خدماتی که سال‌ها در مرکز نشر دانشگاهی، در قالب انتشار مجله زبان‌شناسی، ویرایش کتب، ترجمه، و تألیف کتاب‌های ارزشمندی در فن ویراستاری تداوم داشته است.
وی با اشاره به تواضع، فروتنی، بی ادعایی و اهل تظاهر و ریا نبودن آقای صلح‌جو و تأکید بر اهمیت این سجایای اخلاقی، در پایان گفت: قصد من این بود که در این مجلس بی تکلف تشکر و قدردانی‌ای از ایشان کرده باشم و بگویم آن کسانی که اهل فن هستند جایگاه آقای صلح‌جو را می‌شناسند و قدر وجود و کار ایشان را می‌دانند.
در ادامه لوح تقدیری به پاس خدمات استاد صلح‌جو از سوی مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب به ایشان اهدا شد.
متن لوح تقدیر که توسط آقای قلیچ‌خانی قرائت شد، به شرح زیر است:
جناب آقای علی صلح‌جو، ویراستار و مترجم متعهّد و سخت‌کوش
پیراستگی و سلامت زبان فارسی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های هر ایرانیِ با فرهنگی است که دل‌نگرانِ بی‌بند و باری در این سرمایۀ ملّی است. بنابراین، کسانی که در صیانت از این سرمایۀ ارجمند می‌کوشند و غمِ آن دارند که مبادا غبار ابهام و ابتذال به دامن آن بنشیند، در چشم دلسوزان فرهنگ و زبان ایران عزیز جایگاهی والا دارند و ارزش غمخواری‌ها و مراقبت‌های آنان شناخته شده است.
جناب‌عالی سال‌هاست که در مقام ویراستاری خبره، متعهد و آگاه به ارزش‌ها و توانمندی‌های فارسی برای حفظ رسایی و فصاحت و به دور داشتن آن از بی‌مبالاتی‌ها و پلشتی‌های صَرفی و نحوی تلاش کرده‌اید و در حدّ امکان از کژروی‌های غیرمسئولانه و ناتوان جلوه دادن واژگان و قابلیت‌های ساختاری فارسی جلوگیری کرده‌اید. شما هم در مقام مترجم و هم در نقش ویراستار، آن کرده‌اید که از هر ایرانی فرهیخته و مسئولی انتظار می‌رود. سالیان درازی در مراکز گوناگون ویراستاری کرده‌اید و به دیگران ویراستاری آموخته‌اید؛ و از این رهگذر آیین درست‌نویسی را به هم‌نسلان خود و نسل‌های آتی منتقل کرده‌اید.
مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، که خود سال‌هاست در نگارش و ویرایش منشورات این نهاد پژوهشی سخت پای فشرده است، با کمال مسرّت و افتخار این لوح تقدیر را به جناب‌عالی تقدیم، و برایتان سلامت و توفیق بیش از پیش آرزو می‌کند.
اکبر ایرانی
مدیر عامل مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب
پس از آن علی صلح‌جو با اشاره به خوشنامی و فعالیت‌های مؤثر مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، از مدیریت این مؤسسه تشکر کرد و به طور ویژه با سپاس از دکتر کیوانی، از برجستگی‌های شخصیتی ایشان سخن گفت و اظهار کرد: دکتر کیوانی واقعا بی‌نظیر است و هر وقت صحبتی از ایشان شنیده‌ایم نکته‌های باریک و متفاوتی داشته و کاملا مشخص بوده که تفکر طولانی و عمیقی پشت سخن ایشان بوده است.
وی ادامه داد: از آن جمله این که من برای نخستین بار از ایشان شنیدم که نقد داشتند چرا مترجم‌ها مقدمه‌ای بر کتاب‌های ترجمه‌ای خود نمی‌نویسند و این که چرا همیشه در موضوعات و رشته‌های مختلف در ایران فقط کتاب‌هایی چاپ می‌شود که مقدمه‌ای بر یک علم است و به اصل و تفصیل مطلب نمی‌پردازند.
وی گفت: دکتر کیوانی هم در شناخت فرهنگ و ادب شرق و هم در فرهنگ غرب توانمندند و از افراد نادر کشور هستند که در هر دو جنبه به شکلی متوازن کار کرده‌اند و همچنین حضورشان در هر محفلی فرمالیسم جلسه را می‌شکند و ضمن حفظ تعادل این امکان را به دیگران می‌دهد که سخن خود را بگویند.
در ادامه جلسه برخی حاضران به بیان مطالبی پرداختند و از آن جمله محمدحسن ابریشمی، پژوهشگر حوزۀ تاریخ کشاورزی، به معرفی کتاب خود با عنوان «رستنی‌ها و پدیده‌های نباتی در تاریخ طبری» که به تازگی از سوی مرکز نشر دانشگاهی به چاپ رسیده است، پرداخت و بهرام گرامی نیز جملاتی دربارۀ ارزشمندی پژوهش‌ها و تألیفات آقای ابریشمی در زمینه تاریخ کشاورزی بیان کرد.
برای مشاهدۀ گزارش تصویری این جلسه کلیک کنید.