کد خبر:2021
پ
۱۰

ابوالفتح عبدالرحمن خازنی مخترع آلات علمی

ابوالفتح عبدالرحمن خازنی منجم، فیزیکدان، مخترع آلات علمی و ریاضیدان مشهور ایرانی در سده پنجم و ششم بود.

میراث مکتوب – ابوالفتح عبدالرحمن خازنی منجم، فیزیکدان، مخترع آلات علمی و ریاضیدان مشهور ایرانی در سده پنجم و ششم بود. (او) که نقش مهمی در تدوین گاهشماری جلالی و اصلاح تقویم در ایران دارد. ساخت اولین ترازوی دقیق برای اندازه‌گیری جرم حجمی و خلوص اشیا، از جمله ‌دیگر اختراعات او به شمار می آید. او در کتاب میزان الحکمه که در قرون وسطی راجع به مکانیک سیالات هیدرولیک و فیزیک نوشته است، به بحث های نیروی گرانش، نیروی بالاران، مقاومت سیالات، وزن مخصوص موادمختلف ، آلیاژها و… پرداخته است.
ابوالفتح عبدالرحمن خازنی که گاهی او را «ابومنصور عبدالرحمن» و «عبدالرحمن منصور» نامیده‌اند در اوایل قرن ششم هجری در مرو می‌زیست. مرو در آن عصر مرکز درخشان فعالیتهای ادبی و علمی بود و به داشتن کتابخانه‌های بزرگ شهرت داشت.
او غلام بچه‌ای بود که به وسیله علی خازنی مروزی خریده و به نام ارباب خود، خازنی معروف شد از تاریخ تولد و فوتش اطلاع دقیقی موجود نیست و اربابش ابوالحسین علی بن محمد خازن مروزی، خزانه‌دار دربار مرو، که گویا زمانی منصب صدارت داشته است، به تربیت او همت گماشت.
محمد خازن مروزی بهترین وسایل آموزشی را در رشته‌های ریاضیات و فلسفه برای وی فراهم کرد. خازنی در علوم هندسی استاد شد و با آنکه نزد سلطان سنجر و بزرگان دربار وی احترام داشت، ساده زیست بود. از دیگر ابداعات مهم وی ساخت ترازوی آبی برای اندازه‌گیری جرم حجمی و خلوص اشیا بوده‌است که بدلیل نشان دادن تقلبات گسترده، توسط مقامات حکومتی نابود شد و وی نیز از غصه آن دق کرد.آنچه در بالا مطالعه کردید بخشی از مقاله «ابوالفتح عبدالرحمن خازنی مخترع آلات علمی» نوشته اشرف السادات شکرباغانی استادیار پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش است که در دومین همایش «نقش دانشمندان ایرانی – اسلامی در پیشبرد علوم تجربی» ارائه شده است.متن کامل این مقاله را در فایل پایین مطالعه کنید.


دریافت فایل

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

کلید مقابل را فعال کنید

مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب
تهران، خیابان انقلاب اسلامی، بین خیابان ابوریحان و خیابان دانشگاه، شمارۀ 1182 (ساختمان فروردین)، طبقۀ دوم، واحد 8 ، روابط عمومی مؤسسه پژوهی میراث مکتوب؛ صندوق پستی: 569-13185
02166490612