در مقدمه کتاب حاضر آمده است:
اطلاعات در خصوص دورههای استقراری گذشته در ساحل شمال خلیجفارس تنها به محوطههایی نظیر سیراف، بوشهر و یا هرمز محدود میشود. پژوهشهای باستانشناسی در ساحل شمالی و در دشتهای پس کرانهای خلیج فارس انجام نگرفته است و یا گزارش آن منتشر نشده است. به عکس، حجم انبوهی گزارش، بررسی کاوش در مورد استقرارهای حاشیه جنوبی خلیج فارس انتشار یافته است. به گونهای که امروزه در پی نوشت بسیاری از مقالات، سیاههایی از نام محوطههای باستانی حاشیه خلیج فارس مشاهده میشود. این در حالی است که همچنان بسیاری از دشتهای پسکرانهای در حاشیه شمالی خلیج فارس ناشناخته باقی مانده است. از این دیدگاه، بررسی باستانشناختی ساحل شمالی و دشتهای پسکرانهای خلیج فارس حایز اهمیت است. …
بدیهی است که در هر یک از دوره های پیش از تاریخ، آغاز تاریخی، هخامنشی، اشکانی، ساسانی و اسلامی، توسعه قلمرو جوامع انسانی این منطقه به توانمندی آنان در استفاده از ظرفیت های زیست محیطی این منطقه بستگی داشته است. موضوع بررسی های این کتاب، نه تنها ظرفیت استفاده از منابع زیستی و تکنیک های به کار رفته برای استفاده از این منابع در هر یک از دوره ها را مشخص می سازد، بلکه با توجه به موقعیت قرارگیری این منطقه در حوزه جغرافیایی استان فارس، تاثیر دو حکومت هخامنشی و ساسانی را بر چگونگی استقرارها تا حدودی روشن خواهد نمود.
فهرست مطالب کتاب به ترتیب زیر است:
فصل یکم: دوره پیش از تاریخ (۵۰۰۰ ـ ۳۰۰۰ پ .م)
فصل دوم: دورههای تاریخی (ایلامی، هخامنشی، اشکانی، ساسانی)
فصل سوم: دوره اسلامی
فصل چهارم: نتیجهگیری