موضوع اصلي اين نوشته سهم عظيم سعدي در پروراندن زبان فارسي و مقام والاي او در شعر و ادب ايران است. نويسنده پس از شرحي کوتاه در باب زندگي و زمانه سعدي به بررسي آثار سعدي در ادبيات پندآموز و شعر غنايي مي پردازد. سپس به تفصيل ويژگي هاي سبک او را در نظم و نثر برمي شمارد، و در پايان فهرست برگزيده اي از آثار سعدي پژوهان به دست مي دهد. در هر فصل اين کتاب خواننده با نکته هاي تازه اي آشنا خواهد شد که با ايجاز اما به روشني بيان شده است.
در ويراست جديد اين كتاب پيوستي در باب مطايبات افزوده شده است. مطايبات كه هزليات هم ناميده مي شود در ادبيات جهاني سابقه اي كهن دارد.
از روزآمد كردن چاپ دوم اين دفتر در سال 1374 تاكنون هجده سال مي گذرد و به اعتقاد مولف سعدي پژوهي رشدي چشمگير و بي سابقه كرده است. از اين رو براي اطلاع خوانندگان بعضي از اين پژوهش ها را كه خود مرجعي براي دسترسي به آثار ديگر هستند به كتابشناسي افزوده شده است.
فهرست آن از اين قرار است:
درآمد
افصح المتكلمين
تولد و وفات
زمانه سعدى
بازگشت به شيراز
سعدي، شاعر ناصح
ادبيات پند آموز
سعدى عاشق
غزلهاى عاشقانه
غزلهاى عارفانه
غزلهاى پند آموز
تلفيق ادبيات پند آموز و شعر غنايى
تاملات در سبك آثار سعدى
واژگان سعدى
زبان محاوره
تناظر ترتيب نحو و معنى
گلستان
ـ وزن نثر گلستان
ـ گلستان و مقامات حميدى
سعدى و ساختار زبان عربى
شعر تصويرى و شعر گفتارى
ايجاز
حذف
شاعر قطعه سرا
سعدي زبان و شخصيت
پيوست: مطايبات سعدي
براى مطالعه بيشتر
نمايه
ضياء موحد دکتراي فلسفه از يونيورسيتي کالج لندن و مدرس فلسفه تحليلي و منطق جديد در دانشگاه هاي ايران است. آثار ادبي او، گذشته از مقاله هاي متعدد، شامل دو مجموعه: آبهاي مرده مرواريد و غرابهاي سفيد و ترجمه نظريه ادبيات نوشته آوستن وارن و رنه ولک است.
ويراست پنجم كتاب سعدي (با پيوستي در باب مطايبات) تاليف دكتر ضياء موحد در شمارگان 2200 نسخه، 239 صفحه و به بهاي 120000 ريال از سوي انتشارات نيلوفر در سال 1392 منتشر شده است.