کد خبر:3081
پ
ferdosi-m

عجم زنده کردی بدین پارسی …

تا زبان فارسی و ایرانیت در دنیا باقی است فردوسی یکی از مؤسسین بزرگ این بنا و رکن رکین آن شمرده خواهد شد

میراث مکتوب – تا زبان فارسی و ایرانیت در دنیا باقی است فردوسی یکی از مؤسسین بزرگ این بنا و رکن رکین آن شمرده خواهد شد. فردوسی برای ایران همان مقام را دارد که هومر شاعر یونانی برای یونان قدیم… فردوسی در اخلاق هم مقامی عالی داشت و کمتر کسی از شعرای ایران نزهت اخلاقی او را داشته‌اند … گدا و متملق و جایزه‌طلب نبود و تمول خود را صرف ساختن همین کاخ جاودانی کرد …
آنچه در بالا مطالعه کردید دیدگاه سیدحسن تقی‌زاده درباره فردوسی است.
دربارۀ فردوسی سخنان بسیار گفته شده است. در اکثر زبان‌های زندۀ جهان به حق در حق این آزادمرد جاودانی و بزرگ ایران و شاعر نامدار زبان فارسی صدها مقاله و تحقیق و نوشته انتشار یافته است.
در ادامه معرفی اجمالی دو کتاب فردوسی و شاهنامه و شاهنامه از دستنویس تا متن آمده است:

کتابشناسی فردوسی و شاهنامه
چاپ اول کتابشناسی فردوسی در مرداد ۱۳۴۷ انتشار یافت. چون نسخ آن در مدت سه چهار سال نایاب شد و تجدید چاپ آن مورد احتیاج بود به چاپ دوم اقدام شد. این چاپ نسبت به چاپ اول نزدیک به دو برابر شده است. هم مقداری از نوشته های قدیم که در موقع تهیۀ مطالب چاپ اول دیده شد و هم سعی شده است که نوشته ها و آثاری که پس از چاپ اول کتابشناسی فردوسی درباره فردوسی انتشار یافته است بدان اضافه شد نیز اهتمامی تام تر شده است که حتی المقدور از اغلاط و اشتباهات کاسته شود.
در چاپ اول، برای مطالب هر مبحث شماره‌گذاری خاص اختیار شده بود، تا معلوم باشد که چند اثر در آن مبحث وجود دارد. ولی در چاپ دوم آوردن شمارۀ ردیف مرجح دانسته شد. اما در حین چاپ عنوان هایی الحاق گردید و در چند مورد به اقضائی پس و پیشی روی داد در بعضی موارد شماره ها با ستاره (به علامت مکرر) و یا با شماره فرعی مشخص شده است.
مطالبی که در چاپ دوم گنجانیده شد حاوی و شامل کتب و مقالاتی است که تا اواسط پاییز سال ۱۳۵۴ منتشر شده است، اما ناگفته نماند که در مورد مقالات، توجه به مقالاتی معطوف شد که در مجلات منتشر می شود. بخشی دیگر از این کتابشناسی به معرفی اجمالی نسخ خطی اختصاص دارد‍. در حد این نسخه از کدام زمان است و به کدام کتابخانه یا مجموعه تعلق دارد و احیاناً کاتب آن کیست.
چاپ اول کتابشناسی فردوسی و شاهنامه گردآوری ایرج افشار در شمارگان ۲۰۰۰ نسخه به قیمت ۱۴۰۰۰ تومان در سال ۱۳۹۰ از سوی مرکز پژوهشی میراث مکتوب به چاپ رسیده است.

شاهنامه از دستنویس تا متن (جستارهایی در معرفی و ارزیابی دست نویس های شاهنامه و روش تصحیح انتقادی متن)
کتاب شاهنامه (جستارهایی در معرفی و ارزیابی دست نویس های شاهنامه و روش تصحیح انتقادی متن) نوشته جلال خالقی مطلق است که در سال ۱۳۹۰ از سوی مرکز پژوهشی میراث مکتوب به چاپ رسیده است.
چنان که از عنوان کتاب برمی آید، موضوع مقالات آن یکی معرفی دستنویس های شاهنامه است و دیگر شرحی دربارۀ روش تصحیح انتقادی. نخستین دستنویسی که نگارنده در آغاز کار تصحیح شاهنامه معرفی کرد دستنویس برلین مورخ ۸۹۴ هجری بود با عنوان «معرفی یک نسخٰۀ معتبر شاهنامه». با آنکه از تعداد ۴۵ مثال که نگارنده برای نشان دادن اعتبار این دست نویس آورده است ، از دید امروزین او نیز تقریباً همه به اعتبار خود باقی اند، ولی باز در برشمردن محاسن دستنویس کمی غلو شده و از معایب آن نیز سخنی نرفته است و از این رو، در پایان مقاله، این دستنویس به غلط معتبرتر از دستنویس های فلورانس مورخ ۶۱۴ هجری و لندن مورخ ۶۷۵ هجری دانسته شده است.
با مقاله «قواعد و ضوابط تصحیح متن شاهنامه» بخش دوم این کتاب، یعنی پرداختن به روش انتقادی در تصحیح متن آغاز می گردد.
سه مقاله بعدی، «هفتاد و یک نکته در ابیات شاهنامه»، «معرفی قطعات الحاقی شاهنامه» و «معرفی سه قطعۀ الحاقی در شاهنامه» از یک سو درجه اعتبار دستنویس های شاهنامه را مشخص تر می کنند و از سوی دیگر گامی است برای نشان دادن این ضرورت که تصحیح اثری به سنگ شاهنامه نمی تواند تنها علمی – انتقادی بلکه باید تحقیقی نیز باشد.
مقاله بعدی به «یادداشت هایی در تصحیح انتقادی» اختصاص دارد و چنانچه در آن گفته شده است، در تصحیح انتقادی اثری که از آن دستنویس های معتبری نزدیک به زمان مؤلف آن در دست نیست، مصحح باید از مواد دیگری غیر از دستنویس های آن کتاب نیز بهره گیرد، ولی در این کار، در عین حال احتیاط علمی را به کار بندد و بی گدار به آب نزند. در مقالۀ «اهمیت و خطر مأخذ جنبی در تصحیح شاهنامه » اهمیت و خطر این مواد نشان داده شده است.
شاهنامه از دستنویس تا متن (جستارهایی در معرفی و ارزیابی دست نویس های شاهنامه و روش تصحیح انتقادی متن) تالیف دکتر جلال خالقی مطلق در سال ۱۳۹۰ از سوی مرکز پژوهشی میراث مکتوب منتشر شده است.

مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب
تهران، خیابان انقلاب اسلامی، بین خیابان ابوریحان و خیابان دانشگاه، شمارۀ 1182 (ساختمان فروردین)، طبقۀ دوم، واحد 8 ، روابط عمومی مؤسسه پژوهی میراث مکتوب؛ صندوق پستی: 569-13185
02166490612