شرح المقدمة فی الکلام
مؤلف: نجیب الدین ابوالقاسم عبدالرحمن بن علی بن محمد الحسینی
شمارگان: 200 نسخه
بها: 18000 تومان
این کتاب چاپ نسخه برگردان نسخه ای خطی است از کتاب شرح المقدمة الکلام که اصل آن در مجموعه عاطف افندی در کتابخانۀ سلیمانیۀ استانبول نگهداری می شود. این نسخۀ نفیس و کهنسال شرحی است از عالمی امامی از حلب در سدۀ ششم قمری بر مقدمۀ شیخ طوسی در علم کلام که می دانیم خود از آثار بسیار ارزشمند شیخ است. این رسالۀ کوتاه شیخ طوسی، موسوم به مقدمة فی المدخل الی علم الکلام دربارۀ مصطلحات متکلمان و خاصه مباحث آنان در رابطه با مسائل لطیف و از آن جمله حقیقت وجود و اعراض و صفات و افعال است.
اهمیت این کتاب برای آموزش و تعلیم و تعلم و بحث در مجالس درس تا آنجا بوده که نه تنها خود شیخ طوسی بعدا دست کم یک شرح بر آن نگاشت، بلکه چندین شرح بر این کتاب تاکنون شناسایی شده که از آن جمله شرحی مفقود از قطب الدین راوندی موسوم به جواهرالکلام فی شرح مقدمة الکلام است.
شرح المقدمة از نقطه نظر آشنایی با تاریخ تحولات علم کلام در میان امامیه بسیار ارزشمند است، این کتاب در دورانی نوشته شده که ما اطلاعات زیادی از تحولات کلامی متکلمان امامی آن دوران نداریم و تنها نمونه های محدودی از آثار کلامی از آن زمان باقی مانده است. در این اثر شارح سعی دارد که در حدود متن مقدمة، به شرح و تفسیر مباحث کلامی بپردازد.
تفصیل مطالب دربارۀ شیخ طوسی، آثار کلامی او و نیز اهمیت کلامی این شرح و هویت نویسندۀ آن در مقدمۀ انگلیسی کتاب ارائه شده است. در این اثر علاوه بر این تصحیحی منقح از متن المقدمه طوسی مجموعه ای از حواشی توضیحی که هویت نویسنده آن معلوم نیست در اختیار خوانندگان قرار داده شده است.