میراث مکتوب – تازه‌ترین کتاب در زمینه ایران باستان، ترجمه گزیده‌ای از کتاب پنج جلدی فرانس آلتهایم با عنوان تاریخ هون‌ها است. مترجم در این کتاب، گزیده‌ای از این کتاب را که به ساسانیان مربوط می‌شود، ترجمه و منتشر کرده است.
در مقدمه کتاب آمده است:
مطالعات و تحقیقات ایران‌شناسی به طور مستمر و با فراز و نشیب ادامه دارد. تازه ترین اثر، ترجمه گزیده‌ای از کتاب پنج جلدی فرانس آلتهایم با عنوان تاریخ هون‌ها است. مترجم در این کتاب، گزیده‌ای از این کتاب را که به ساسانیان مربوط می‌شود، ترجمه و منتشر کرده است.
هون‌ها قومی کوچگر و دارای زندگی شبانی از اصل نژادی ظاهرا ناشناخته از شمال آسیای میانه (داخلی) بودند که حدود سده 3 میلادی، آن گاه که دیوار چین برای جلوگیری از آنان کشیده شد، برای نخستین بار در منابع چینی نمایان می‌شوند که تاریخ‌نگاران باستان آنها را کوتاه‌قامت و دارای سیمای مغول‌مانند توصیف کرده‌اند.
هون‌ها پس از زیر پا گذاشتن آسیا با گذر از دن و راندن قبایل آلان ایرانی و گُت‌های ژرمنی از این مناطق موجب مهاجرت بزرگی در اروپا شدند که بانی برافتادن امپراتوری روم، و تغییر چهره اروپا شد. اما از آنجا که کتابی جدی و علمی که به مسائل مختلف تاریخ هون‌ها، به ویژه رابطه آنها با ایران بپردازد، به زبان فارسی در دسترس نبود، و با توجه به این که تحقیقات جدید نشانگر اهمیت هون‌ها در انتقال پاره‌ای از نمودها فرهنگ ایرانی به اروپا بود، این کتاب ترجمه شد.
هون‌ها با مهاجرتشان به غرب از چشم‌انداز تاریخ‌نگاری چین ناپدید می‌شوند، و با ورودشان به غرب، در معرض دید دو ابرقدت بزرگ عهد عتیق متأخر، ایران ساسانی و روم (شرقی ـ غربی) قرار می‌گیرند. بویژه ایران ساسانی، چون حلقه رابطی میان شرق و غرب، جایگاه ممتازی در دوره گذار از عهد عتیق متأخر به قرون وسطی دارد. زیرا فرهنگ پسین ساسانی با ویژگی اقتصادی و بودجه، قدرت مطلق پادشاهی، بازپخشانی قدرت به نظام سلسله‌مراتبی از صاحب‌منصبان و پایگان‌ها، اعطاء زمین سربازی و سپاه اسواری ناشی از این نظام اقتصادی، دیوان سالاری و در نهایت، جهان‌نگری فیلسوفان، قالب‌های نوی ادبی، زندگی درباری و خلاقیت هنریش، نشانگر برگ جدیدی در تاریخ ایران زمین بود که بر همسایگان و معاصران خود تأثیر سترگی گذاشته است.
فهرست مطالب کتاب به ترتیب زیر است:
پیشگفتار: سخنی از مترجم
اشکانیان پسین، نخستین ساسانیان و هون‌ها
ساسانیان و روم شرقی
فرهنگ پسین ساسانی
پیوست: خسرو انوشروان در مقام نوافلاطونی
عقاید فیلسوفان حکیم
چین
ساسانیان و نسطوریان
ودیوداد و نوزایی آیین زرتشتی
پرسکینزس در ایران
پیشبایسته‌های جغرافیایی و اقلیمی
شاه آهنگر
سبک جانوری
خوینوی و خون
پیوست: تهاجماتی به ایران
آلان‌ها
هپتالیان
هپاتلیان
جانشینان هون‌های اروپایی
آثار ادبی
سوگنامه به منزله سبک تاریخی
نقشه
ضمیمه: پاره‌ای از مسائل تاریخ فرهنگی ترکی کهن آسیای میانه
آلتهایم : فرانس، ساسانیان و هون‌ها، تصحح: هوشنگ صادقی، تهران، فرزان روز، 1393.
منبع: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
تازه‌ترین کتاب در زمینه ایران باستان، ترجمه گزیده‌ای از کتاب پنج جلدی فرانس آلتهایم با عنوان تاریخ هون‌ها است. مترجم در این کتاب، گزیده‌ای از این کتاب را که به ساسانیان مربوط می‌شود، ترجمه و منتشر کرده است.
در مقدمه کتاب آمده است:
مطالعات و تحقیقات ایران‌شناسی به طور مستمر و با فراز و نشیب ادامه دارد. تازه ترین اثر، ترجمه گزیده‌ای از کتاب پنج جلدی فرانس آلتهایم با عنوان تاریخ هون‌ها است. مترجم در این کتاب، گزیده‌ای از این کتاب را که به ساسانیان مربوط می‌شود، ترجمه و منتشر کرده است.
هون‌ها قومی کوچگر و دارای زندگی شبانی از اصل نژادی ظاهرا ناشناخته از شمال آسیای میانه (داخلی) بودند که حدود سده 3 میلادی، آن گاه که دیوار چین برای جلوگیری از آنان کشیده شد، برای نخستین بار در منابع چینی نمایان می‌شوند که تاریخ‌نگاران باستان آنها را کوتاه‌قامت و دارای سیمای مغول‌مانند توصیف کرده‌اند.
هون‌ها پس از زیر پا گذاشتن آسیا با گذر از دن و راندن قبایل آلان ایرانی و گُت‌های ژرمنی از این مناطق موجب مهاجرت بزرگی در اروپا شدند که بانی برافتادن امپراتوری روم، و تغییر چهره اروپا شد. اما از آنجا که کتابی جدی و علمی که به مسائل مختلف تاریخ هون‌ها، به ویژه رابطه آنها با ایران بپردازد، به زبان فارسی در دسترس نبود، و با توجه به این که تحقیقات جدید نشانگر اهمیت هون‌ها در انتقال پاره‌ای از نمودها فرهنگ ایرانی به اروپا بود، این کتاب ترجمه شد.
هون‌ها با مهاجرتشان به غرب از چشم‌انداز تاریخ‌نگاری چین ناپدید می‌شوند، و با ورودشان به غرب، در معرض دید دو ابرقدت بزرگ عهد عتیق متأخر، ایران ساسانی و روم (شرقی ـ غربی) قرار می‌گیرند. بویژه ایران ساسانی، چون حلقه رابطی میان شرق و غرب، جایگاه ممتازی در دوره گذار از عهد عتیق متأخر به قرون وسطی دارد. زیرا فرهنگ پسین ساسانی با ویژگی اقتصادی و بودجه، قدرت مطلق پادشاهی، بازپخشانی قدرت به نظام سلسله‌مراتبی از صاحب‌منصبان و پایگان‌ها، اعطاء زمین سربازی و سپاه اسواری ناشی از این نظام اقتصادی، دیوان سالاری و در نهایت، جهان‌نگری فیلسوفان، قالب‌های نوی ادبی، زندگی درباری و خلاقیت هنریش، نشانگر برگ جدیدی در تاریخ ایران زمین بود که بر همسایگان و معاصران خود تأثیر سترگی گذاشته است.
فهرست مطالب کتاب به ترتیب زیر است:
پیشگفتار: سخنی از مترجم
اشکانیان پسین، نخستین ساسانیان و هون‌ها
ساسانیان و روم شرقی
فرهنگ پسین ساسانی
پیوست: خسرو انوشروان در مقام نوافلاطونی
عقاید فیلسوفان حکیم
چین
ساسانیان و نسطوریان
ودیوداد و نوزایی آیین زرتشتی
پرسکینزس در ایران
پیشبایسته‌های جغرافیایی و اقلیمی
شاه آهنگر
سبک جانوری
خوینوی و خون
پیوست: تهاجماتی به ایران
آلان‌ها
هپتالیان
هپاتلیان
جانشینان هون‌های اروپایی
آثار ادبی
سوگنامه به منزله سبک تاریخی
نقشه
ضمیمه: پاره‌ای از مسائل تاریخ فرهنگی ترکی کهن آسیای میانه
آلتهایم : فرانس، ساسانیان و هون‌ها، تصحح: هوشنگ صادقی، تهران، فرزان روز، 1393.
منبع: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران