میراث مکتوب – «دیسقوریدس: یادگار پزشکی ماندگار از نخستین سده میلادی برای دهها سده آینده» عنوان مقاله ای نوشتۀ سید محمود طباطبایی است که در شمارۀ ۸۰ کتاب ماه علوم و فنون منتشر شده است.
دیسقوریدس، در طى بیست قرن که از نگارش آن مىگذرد، براى برجستهترین پزشکان و مکاتب پزشکى شرق و غرب، همواره به عنوان یکى از گرانبهاترین میراث فرهنگ بشرى در علوم درمانشناسی و شناخت انواع گیاهان به ویژه گیاهان دارویی، پذیرفته شده و خوشبختانه از همان آغاز نگارش، به مراکز علمى راه یافت و هرچه دانشمندان و پژوهشگران در هر مقطع زمانى و مکانى به محتویاتش آگاهى بیشترى پیدا مىکردند، بیشتر به آن و نگارنده اش ارج نهاده، جالینوس، آن را برترین کتاب داروشناسى و درمانشناسی بشمار آورده است. رسیدن ترجمه این کتاب در میانۀ قرن سوم هجرى به پزشکان مشرق زمین، تحوّل اساسى در شیوۀ تدریس، تحقیق و طبابت آنان پدید آورد. اگر بخش عمدهاى از اعتبار فعّالی تهاى طبّىِ رازى، ابن سینا، بیرونى، ابن البیطار و نظایرشان را مدیون موفقیتهای درمانیشان بدانیم، باید توجه داشته باشیم که آن دانشمندان، در موارد زیادی براى حلّ مشکلات تشخیصى و درمانىِ خود، به طور مستقیم یا غیرمستقیم، از رهنمودها و گفتههاى دیسقوریدس استفاده میکردند و روی هم رفته، اطبّاى مشرق زمین، دیسقوریدس را انسانى فرهیخته، الهام گرفته از سوى خداوند، داراى ذهن و اندیشهای برتر از آدمیان، دَمِ شفابخش و برجستهترین دانشمند گیاهشناس و داروشناس بشمار آوردهاند. براى پى بردن به ارزش علمى و اهمیت این کتاب، باید آن را با دقّت و تأمّل خواند و جزء به جزء مطالبش را با دانش نوینِ پزشکى و داروسازى، مقایسه کرد.
مطالب مرتبط
ارسال دیدگاه