کد خبر:10391
پ
lobab

ترجمه و متن لباب الاشارات و التنبیهات

یكی از منابع مهم و با ارزش فلسفه مشاء، كتاب اشارات و تنبیهات شیخ الرئیس ابوعلی سینا است.

میراث مکتوب – یكی از منابع مهم و با ارزش فلسفه مشاء، كتاب اشارات و تنبیهات شیخ الرئیس ابوعلی سینا است. بسیاری از فلاسفه بر این كتاب شرح نوشته و بسیاری دیگر، استفاده های علمی كرده اند. شرح فخر رازی، یكی از شروح این كتاب و ریخته خامه یكی از متكلمین بزرگ اشعری است.

فخررازی به اهمیت كتاب اشارات و تنبیهات عنایت داشته است؛ از این رو در مورد این كتاب دو گونه كار كرده، اول آن كه این كتاب را شرح نموده است؛ دوم آن كه این كتاب را تلخیص نموده و چكیده ای از آن را ارائه كرده است. هر چند او در مقدمه خود بر كتاب لباب الاشارات و التنبیهات میگوید: من فقط چكیده اشارات و تنبیهات ابن سینا را ارائه میدهم و كاری به صحیح و فاسد آن ندارم، اما از آن روی كه فخر رازی چنین روحیه ای ندارد، در همه نمطهای دهگانه بر كلام شیخ ایراد گرفته و در بسیاری موارد نظرات شخصی خویش را بیان نموده است. این اظهار نظرها دو گونه است: در برخی موارد با عبارتهایی همچون «انا اقول» نظر خویش را بیان میدارد كه در این موارد جداسازی نظر فخر رازی از نظر ابن سینا برای همه میسر است. اما در برخی موارد، فخررازی نظر خویش را در قالب اشاره و تنبیه بیان میدارد؛ در این موارد جداسازی نظر فخررازی از نظر ابن سینا تنها بر خواننده زیرك و دارای شامه قوی فلسفی امكان پذیر است. جداسازی نظرات فخررازی و ابن سینا در اثر حاضر انجام شده است.

با توجه به اینكه كتاب «لباب الاشارات و التنبیهات» خلاصه و چكیدۀ كتاب گرانسنگ الاشارات و التنبیهات ابن سینا است، میتوان با مطالعه لباب الاشارات، یك دورۀ فلسفه مشا، از طبیعیات گرفته تا فلسفه و عرفان را با تكیه بر آرای فلسفی و كلامی فخررازی مطالعه نمود. این كتاب بر خلاف سایر آثار ابن سینا دارای فصل بندی دقیقی است كه در بخش منطق ده نهج وًدر بخش فلسفه ده نمط گنجانده شده و اشاره، تنبیه، تبصره، وهم، تذنیب و زیاده تبصره از عناوین هر یك از نهج ها و نمط ها است. با اینكه ابن سینا جامع بین معقول و منقول است، اما هرگز در بحث های عقلی از آیات و روایات استفاده نكرده است.

فخر رازی به عمق علمی اشارات و تنبیهات پی برده بود و به همین دلیل یك بار آن را شرح میكند و در شرح خود در هیچ مساله ای ابن سینا را از تیرهای اشكالهایش بی نصیب نمیگذارد و دیگر بار به تلخیص و تذهیب آن، تحت عنوان لباب الاشارات و التنبیهات همت میگمارد كه اگر كسی توان مطالعه شرح اشارات او را نداشت، كتاب لباب الاشارات را مطالعه كند. فخر رازی در مقدمۀ خود بر این كتاب بیان میكند كه به دنبال خلاصه كردن اشارات و تنبیهات است و كاری به صحیح و فاسد آن ندارد، مگر اینكه در برخی موارد مطالبی را بیان كند. اما با مطالعه دقیق مشخص میشود كه فخر رازی تنها در پی خلاصه كردن یا روان سازی عبارتهای ابن سینا نبوده، هر چند كه این هم بخشی از كار وی در این كتاب است، اما در واقع او مفاهیم و محتوای اشارات و تنبیهات را در اسلوب مورد پسند خویش، البته با حفظ نظم منطقی ابن سینا در ارائه مطالب به رشته تحریر در آورده است.  از امتیازهای ترجمه حاضر آن است كه در بسیاری موارد منابع استدلالهای فخر رازی از دیگر كتابهای او استخراج و در پاورقی ترجمه شده است.

شیخ رئیس ابوعلی سینا- فخرالدین رازی (مشهور به امام فخر رازی)، ترجمه و متن لباب الاشارات و التنبیهات، مترجم: عبدالمجید علی محمدی، تهران، مولی،  296 صفحه، قطع: وزیری، بها: ۳۰۰۰۰۰ ریال، 1396.   

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

کلید مقابل را فعال کنید

مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب
تهران، خیابان انقلاب اسلامی، بین خیابان ابوریحان و خیابان دانشگاه، شمارۀ 1182 (ساختمان فروردین)، طبقۀ دوم، واحد 8 ، روابط عمومی مؤسسه پژوهی میراث مکتوب؛ صندوق پستی: 569-13185
02166490612