میراث مکتوب-
1. از آغاز قرن شمسي حاضر نيز شاهد پشتيباني انتشار متون توسّط شماري از بزرگان هستيم. براي نمونه استاد عبّاس اقبال دو اثر تصحيحي مهمّ خود را با سرماية سيّد عبدالرحيم خلخالي منتشر كرد كه عبارتند از لغت فرس اسدي طوسي (تهران، 1319 ش)؛ و حدايق السّحر في دقايق الشّعر رشيد وطواط.
2. امّا از نمونه‌هاي جديدتر اين گونه پشتيباني‌ها مي‌توان به «هدية دكتر يحيي مهدوي به دانشگاه تهران» اشاره كرد. از آنجا كه دكتر مهدوي نيازي به دريافت حقوق ماهيانه از دانشگاه تهران نداشتند، اين دريافتي را صرف انتشار كتاب‌هاي دانشگاه كردند كه از آن ميان، مي‌توان به كتاب‌هاي چاپ شدة زير اشاره كرد: ترجمة كليله و دمنه، نصرالله منشي، تصحيح استاد مجتبي مينوي (تهران، چاپ‌هاي پرشمار توسّط انتشارات دانشگاهع تهران و سپس اميركبير). تبصره و دو رسالة ديگر در منطق ، عمر بن سهلان ساوي، تصحيح استاد محمّدتقي دانش‌پژوه (تهران، 1337 خ). مدخل منطق صورت ، نگاشتة دكتر غلامحسين مصاحب (تهران، 1334 ش).
3. گاهي نيز پشتيباني از چاپ كتاب توسّط گروه‌هاي فرهنگي به انجام رسيده است. نمونة آن “سازمان گسترش فرهنگ پارسي” است كه توسّط شماري از علاقمندان به فرهنگ ايراني و زبان فارسي در خارج از كشور پديد آمد و تاكنون زير نظر استاد زنده‌ياد ايرج افشار و دكتر محمود اميدسالار منتشر شده است. از جملة اين آثار مي‌توان به چاپ عكسي اين دستنويس‌ها اشاره كرد:
تجزية الامصار و تزجية الاعصار (تاريخ وصّاف، تهران، 1388 ش)،
شاهنامة لندن (نسخة موزة بريتانيا، تهران، 1388 ش) ، شاهنامة سن‌ژوزف (تهران، 1389).
پشتيباني از چاپ يك يا چند كتاب توسّط افراد نيز نمونه‌هاي قابل توجّه دارد. براي نمونه:
4. همچنين هزينة چاپ عكسي دستنويس هداية المتعلّمين في الطبّ كه دومين دستنويس تاريخ‌دار فارسي به شمار مي‌آيد از محلّ وجوه اهدايي دكتر غلامرضا بنابي منتشر شد (تهران، انتشارات بهرام، 1387 ش).
5. نمونة ديگر، بنياد موقوفات دكتر محمود افشار است كه درآمدهاي مجموعه‌اي از موقوفات خود را صرف چاپ كتاب در زمينة فرهنگ و مليّت ايراني كردند. مجموعة انتشارات اين موقوفات هم‌اكنون به دهها جلد بالغ مي‌شود. ضمن اينكه واقف بخشي از درآمدهاي موقوفه را به پيشبرد انتشار و تكميل لغتنامة دهخدا اختصاص داده و براي نمونه ساختمان لغتنامه در املاك اين موقوفات قرار داشته و ساختمان جديد آن نيز توسّط همين موقوفه بنا شده و اخيراً افتتاح شد.
از ديگر موقوفاتي كه به انتشار كتاب پرداخته‌اند مي‌توان به “بنياد نيكوكاري نورياني” اشاره كرد كه در سال 1350 ش تأسيس شد و علاوه بر انتشار شماره‌هاي متعدّد از مجلّة گوهر به انتشار كتاب‌هاي گوناگوني پرداخت كه از ميان آن‌ها مي‌توان به موارد زير اشاره كرد: كتاب التّنوير از ابومنصور حسن بن نوح القمري البخاري كه متن كهن پزشكي به زبان فارسي از حدود سدة سوم و چهارم هجري است (تهران، 1352)؛ نيز ديوان اشعار ناصر بخارائي (تهران 1353 ش).
1. از آغاز قرن شمسي حاضر نيز شاهد پشتيباني انتشار متون توسّط شماري از بزرگان هستيم. براي نمونه استاد عبّاس اقبال دو اثر تصحيحي مهمّ خود را با سرماية سيّد عبدالرحيم خلخالي منتشر كرد كه عبارتند از لغت فرس اسدي طوسي (تهران، 1319 ش)؛ و حدايق السّحر في دقايق الشّعر رشيد وطواط.
2. امّا از نمونه‌هاي جديدتر اين گونه پشتيباني‌ها مي‌توان به «هدية دكتر يحيي مهدوي به دانشگاه تهران» اشاره كرد. از آنجا كه دكتر مهدوي نيازي به دريافت حقوق ماهيانه از دانشگاه تهران نداشتند، اين دريافتي را صرف انتشار كتاب‌هاي دانشگاه كردند كه از آن ميان، مي‌توان به كتاب‌هاي چاپ شدة زير اشاره كرد: ترجمة كليله و دمنه، نصرالله منشي، تصحيح استاد مجتبي مينوي (تهران، چاپ‌هاي پرشمار توسّط انتشارات دانشگاهع تهران و سپس اميركبير). تبصره و دو رسالة ديگر در منطق ، عمر بن سهلان ساوي، تصحيح استاد محمّدتقي دانش‌پژوه (تهران، 1337 خ). مدخل منطق صورت ، نگاشتة دكتر غلامحسين مصاحب (تهران، 1334 ش).
3. گاهي نيز پشتيباني از چاپ كتاب توسّط گروه‌هاي فرهنگي به انجام رسيده است. نمونة آن “سازمان گسترش فرهنگ پارسي” است كه توسّط شماري از علاقمندان به فرهنگ ايراني و زبان فارسي در خارج از كشور پديد آمد و تاكنون زير نظر استاد زنده‌ياد ايرج افشار و دكتر محمود اميدسالار منتشر شده است. از جملة اين آثار مي‌توان به چاپ عكسي اين دستنويس‌ها اشاره كرد:
تجزية الامصار و تزجية الاعصار (تاريخ وصّاف، تهران، 1388 ش)،
شاهنامة لندن (نسخة موزة بريتانيا، تهران، 1388 ش) ، شاهنامة سن‌ژوزف (تهران، 1389).
پشتيباني از چاپ يك يا چند كتاب توسّط افراد نيز نمونه‌هاي قابل توجّه دارد. براي نمونه:
4. همچنين هزينة چاپ عكسي دستنويس هداية المتعلّمين في الطبّ كه دومين دستنويس تاريخ‌دار فارسي به شمار مي‌آيد از محلّ وجوه اهدايي دكتر غلامرضا بنابي منتشر شد (تهران، انتشارات بهرام، 1387 ش).
5. نمونة ديگر، بنياد موقوفات دكتر محمود افشار است كه درآمدهاي مجموعه‌اي از موقوفات خود را صرف چاپ كتاب در زمينة فرهنگ و مليّت ايراني كردند. مجموعة انتشارات اين موقوفات هم‌اكنون به دهها جلد بالغ مي‌شود. ضمن اينكه واقف بخشي از درآمدهاي موقوفه را به پيشبرد انتشار و تكميل لغتنامة دهخدا اختصاص داده و براي نمونه ساختمان لغتنامه در املاك اين موقوفات قرار داشته و ساختمان جديد آن نيز توسّط همين موقوفه بنا شده و اخيراً افتتاح شد.
از ديگر موقوفاتي كه به انتشار كتاب پرداخته‌اند مي‌توان به “بنياد نيكوكاري نورياني” اشاره كرد كه در سال 1350 ش تأسيس شد و علاوه بر انتشار شماره‌هاي متعدّد از مجلّة گوهر به انتشار كتاب‌هاي گوناگوني پرداخت كه از ميان آن‌ها مي‌توان به موارد زير اشاره كرد: كتاب التّنوير از ابومنصور حسن بن نوح القمري البخاري كه متن كهن پزشكي به زبان فارسي از حدود سدة سوم و چهارم هجري است (تهران، 1352)؛ نيز ديوان اشعار ناصر بخارائي (تهران 1353 ش).
اکبر ایرانی- میراث مکتوب