میراث مکتوب – کسانی که اهل مطالعۀ متون کلامی و دقّت ورزی در آنها باشند، نیک دانسته و میدانند که در تصحیح بسیاری از این آثار، اغلاط و نابسامانیهای قابل توجّهی راه یافته است. بر این اساس، ذکر اغلاط اینگونه آثار شاید بطور معمول لطف چندانی نداشته باشد.
امّا گاه اشتباهات یک مصحّح بقدری اعجاب آور و غریب است که بیان آن میتواند مایۀ تنبّه اذهانِ کلام پژوهان شود تا بدانند تصرّفات ناصوابِ مصحّحِ متنی کلامی تا چه اندازه میتواند آن را از اصل خود دور کند و آن متن را مبدّل به نوشتهای نامفهوم و بیمعنا سازد.
در هنگام مطالعۀ کتاب ارجمند الملخّص شریف مرتَضی با عبارتی مواجه شدم که هر چه آن را خواندم و بازخواندم هیچ درنیافتم. حدس زدم در تصحیح متن باید اشکالی وجود داشته باشد. با رجوع به اصل نسخه خطّی و نیز پیجوئی این عبارت در آثار کلامی همخانواده با الملخَّص ملتفت شدم اجتهادات و تصرّفات نابجای مصحّح ارجمند موجب پریشانی و نامفهومی متن شده است.
متن کامل این یادداشت نوشتۀ حمید عطائی نظری را اینجا بخوانید.