استاد سیداحمد حسینی اشکوری در این مراسم گفت: روی سخن من با نوجوانان و جوانان است که می توانند در آینده نزدیک، منشاء اثر باشند. افرادی که زیاد کار می‌کنند، واقعا معجزه و کرامت دارند که مسئولیت کارهایی که باید به طور گروهی طی سال ها انجام شود، به دوش می‌گیرند. در این افراد، بعد از توفیقات الهی، ویژگی‌هایی وجود دارد. چنین افرادی به فرصت استفاده از عمر توجه دارند. اینکه از وقت، استفاده صحیح شود و دقایق عمر هدر نرود، تا بتوان به خوبی از آن استفاده کرد، همیشه مد نظر چنین افرادی است.
این محقق پیشکسوت گفت: پژوهشگرانی را می‌شناسم که حتی برای دقایق خود هم برنامه داشتند و توانستند با نظم و ترتیب در زندگی‌شان، کارهای بزرگی انجام دهند؛ یعنی وقت تدریس، تدریس می‌کردند و وقت علم‌خواهی، علم‌خواه بودند. اگر کسی در ۲۴ ساعت، یک ساعت را به طور جدی به کار علمی بپردازد، می تواند در طول سال، ۳۶۵ ساعت را با پیگیری، کار حسابی انجام دهد. پس نظم در وقت خیلی مهم است.
حجت الاسلام والمسلمین اشکوری بیان کرد: جوانان و نوجوانان اگر می‌خواهند کاری را انجام دهند نباید چشم داشت مادی به اثر خود داشته باشند یعنی باید برای اینکه علم پیش برود آن کار را انجام دهند تا آن اثر نیز تاثیرگذار باشد. جوانان کنونی دارای کتابخانه های مجهز و وسایل مجهز هستند اما این کوشش و این فرهنگ عظیم که نسل به نسل و دست به دست به ما رسیده است و جزء امانتی بوده که به ما ختم شده است آیا می‌شود آن را با باربری این مفاهیم را انتقال داد؟
استاد اشکوری ادامه داد: برخی از آقایان به به دیدن ۶ ساعت فوتبال می‌پردازند اما یک کار علمی انجام نمی‌دهند اما معتقدم باید به کار علمی نیز توجه بسیار کرده و با کوشش به وظیفه خود بپردازیم.
وی گفت: یکی از دانشمندانی که می‌شناختم، با هیچ کس معاشر نبود. سال‌ها به حرم حضرت علی (ع) می‌آمد و روزی نیم ساعت با تمرکز کار می‌کرد. امروز جوانان ما با داشتن کل وسایلی که هست و امکاناتی وجود دارد، مسئولیت سنگینی دارند. آیا می‌توانیم پاسخگوی آقایانی که فرهنگ اسلامی را نسل به نسل به ما رسانده‌اند، باشیم؟ به هر حال بار امانت روی دوش ماست.
استاد اشکوری ادامه‌دهندهٔ راه آقابزرگ تهرانی است
سید عباس صالحی معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم تجلیل از استاد سید احمد حسینی اشکوری گفت: استاد اشکوری شخصیتی خودساخته دارد که می توان مولفه های آن را به وضوح مشاهده کرد. ایشان با تلاش شخصی به قله رسیده است. شرایط برای او آماده نبوده است بلکه خود ایشان شرایط را آماده کرده است. تالیف ۳۰۰عنوان کتاب پشتکار پیگیرانه ایشان را نشان می دهد.
وی افزود: نکتۀ دیگر در مورد شخصیت استاد اشکوری تمرکز در یک مسیر و دوری از پراکنده کاری است که پراکنده کاری آفت کار یک محقق است این شخصیت از این جهت ادامه دهنده راه مرحوم آقابزرگ تهرانی بود این رویکرد به میراث، که از آقابزرگ شروع شد یک رویکرد عتیقه ای نبود چون خیلی از محققان و میراث شناسان چنین نگاهی دارند. اما نگاه مرحوم آقابزرگ و استاد اشکوری نگاه هویتی بوده است.
معاون فرهنگی وزیر ارشاد افزود: اینکه شیعه از زمان پیامبر یک جریان مهم بوده و هسته اصلی آن، رویکرد علمی بوده دیدگاه اصلی استاد اشکوری در سالهای فعالیتش بوده است درست است که مذهب شیعه در طول تاریخ به سیاست پرداخته است اما هسته مرکزی تشییع رویکرد علمی بوده که همیشه به طور بالنده و گسترده وجود داشته است. محققانی مانند استاد اشکوری دارای چنین نگاه هویتی به جریان تشییع و قدرت آن بوده اند.
وی گفت: ایشان با فعالیتهایش اقتدار شیعه را نشان داده است که البته این فعالیتها با کوشش گذشتگانی که قدم در این راه داشتند تفاوت و تمایز دارد البته نه به این معنی که گذشتگان ناقص بوده اند چون این کار همیشه راه به سمت تکامل داشته است.
وی افزود: اینکه ویژگی تشیع و هویت آن دین بوده است نه در یک شاخصه علمی در شاخصه‌های متنوع علمی قوی و قدرتمند بوده است، همچنین این نگاه هویتی به جریان تشیع آقابزرگ تهرانی پایه گذار این نوع نگاه بوده یا حداقل پیشقراول آن بوده است و بزرگانی همانند استاد اشکوری این راه را ادامه دادند و البته باید گفت که به برکت انقلاب اسلامی ایران این حرکت، حرکتی بسیار پرنشاط و پرثمر شد. عصبانیت و عصبیت جریان تند سلفی و بخشی از وهابیت نسبت به تشیع و شیعه به خاطر گستره حضور میراث علمی شیعه در فضای موجود جهانی است و بزرگانی که همانند استاد آقابزرگ تهرانی این کار را ادامه دادند و نقد اساسی داشتند در نشان دادن اقتدار علمی شیعه در کنار اقتدار سیاسی تشیع، به برکت انقلاب پدید آمد.
وی اضافه کرد: اگر بخواهیم استاد اشکوری را با گذشتگانی که در این مسیر قدم گذاشته‌اند را مقایسه کنیم، تفاوت‌ها و تمایزهای ویژه‌ای دارند اما وقتی صحبت از تفاوت‌ها و تمایزها به میان می‌آید آنها به این معنی نیستند که گذشتگان ناقص بودند بلکه دوستان می دانند که حرکاتی از این قبیل، حرکات‌هایی روبه‌کمال است، بنابراین مؤسسان نقش تأسیس‌شان در جای خودش محفوظ است اما حضرت استاد در این مسیر تکاملی به نظر من نقدهایی ویژه متمایزی از پیشینیان‌‌شان داشتند.
صالحی ادامه داد: من به اختصار چند نکته را عرض می‌کنم نخست اینکه استاد اشکوری حضوری میدانی وسیعی در کتابخانه‌های اسلامی و غیر اسلامی داشتند که این حضور وسیع حتی برای مرحوم آقابزرگ هم امکان نداشت.
معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: استاد اشکوری از کتابخانه‌های کوچک تا کتابخانه‌های بزرگ و از کتابخانه‌های داخل ایران تا کتابخانه‌های جهان اسلام و حتی کتابخانه‌هایی نظیر واتیکان، اکسفورد، ونیز و غیره از دید وی پنهان نمانده است.
وی اضافه کرد: نکته دوم در ویژگی‌های استاد اشکوری ورود این فرد در خود فهرست‌نویسی بود حاج‌آقا بزرگ وارد فهرست‌نویسی نشد، فهرست‌نویسی صرفاً یک خدمات رسانی علمی نیست در جایی دیگر باید از آن سخن گفت که فهرست نویسی چگونه می تواند مقدمه بازخوانی و بازیابی هویت باشد.
صالحی ادامه داد: نکته سومی که در ویژگی استاد اشکوری می‌توان به آن توجه کرد ورود مستقیم استاد به احیای میراث اسلامی است.
وی افزود: نکته چهارم که برخی اساتید به آن اشاره داشتند این است که استاد سرپل ارتباط و سرپل یک تماس جدی دیپلماسی فرهنگی بین ایران و جهان اسلامی شدند، چراکه کتاب هسته دیپلماسی فرهنگی است و استاد نیز از طریق تراس عربی که در مکتبات عامه و خاصه ایران است فرصت را برای دیپلماسی فرهنگی فعال به وجود آورد.
استاد سیدعبدالله انوار از پیشکسوتان معاصر نسخه شناسی، در این مراسم با بیان اینکه «کتاب یعنی تاریخ بشری و اگر کتاب نباشد بشر تاریخ ندارد» گفت: کتاب باید حافظ داشته باشد و انجام این مسوولیت با کتابخوانی پدید می‌آید.
وی افزود: فرهیختگانی که با کتاب آشنا می‌شوند، با عرضه کردن آن، علم اجمالی را به خواننده ارایه می‌دهند. مخاطب نیز با علاقه‌مند شدن به موضوع، خودش به دنبال برطرف کردن نیاز می‌روند.
وی اضافه کرد: انسان در دو وجه می‌تواند خود را عرضه کند. نخست آنکه عالم الفاظ است و کسی که با کتاب سر و کار دارد، کارش انسانی و والا است به گونه‌ای که در قرآن کریم نیز از کتاب بسیار تعریف شده است.
معرفی علامه مجلسی به جوانان توسط استاد اشکوری
در ادامه این مراسم حجت‌الاسلام طارمی عنوان کرد: استاد اشکوری دارای کتابی با عنوان اعجازات علامه مجلسی هستند که بنده در حوزه علامه مجلسی تحقیقات بسیاری داشتم و در صفحه ۵ کتاب اعجازات مجلسی، استاد اشکوری آورده‌اند که علامه مجلسی کارهای مهمی در تربیت شاگردان خود برای حفظ حدیث انجام داده‌اند.
وی اضافه کرد: ایشان در سال ۶۶ این کتاب را نوشته‌اند که در آن دوره جوانان کمتر علامه مجلسی را می‌شناختند اما این کار نشان می‌دهد که استاد در آن دوره کجا ایستاده و چه کار بزرگی انجام داده است.
در این مراسم همچنین با حضور علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی از جشن نامه استاد اشکوری رونمایی شد و نمایندگانی از کتابخانه ملک، کتابخانه آستان قدس رضوی، مرکز پژوهشی میراث مکتوب، کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران با اهدای هدایایی از این استاد نسخ خطی تقدیر به عمل آوردند.