میاث مکتوب – پژوهش و کاوش در زوایای تاریخ پزشکی این مرز و بوم می تواند، روشن گر زوایای تاریک پزشکی درخشان ایران باشد.
کتاب عیون الانباء فی طبقات الاطباء اثری ماندگار از طبیب تاریخ نگار موفق الدین ابوالعباس احمد بن قاسم بن اصیبعه سعدی خزرجی است. این کتاب به عنوان یکی از منابع بسیار معتبر در تاریخ پزشکی مورد استناد است. این کتاب نخستین بار در چاپخانۀ وهبیه مصر در سال 1299 ق در دو جلد و در سال 1299 ق در دو جلد و در سال 1965 م در بیروت در یک جلد منتشر شد..
کتاب یکم عیون الانباء فی طبقات الاطباء در تابستان سال جاری منتشر شد و کتاب دوم آن هم اکنون در دسترس علاقه مندان قرار گرفته است.
کتاب دوم عیون الانباء فی طبقات الاطباء از بخش نهم آغاز می شود و دربرگیرندۀ موضوعات زیر است:
بخش نهم: پزشکان مترجم متنهای یونانی و سریانی به زبان عربی، مانند: جورجیس، خاندان حنین، قسطا فرزند لوقا، ماسرجیس، فثیمون، اطاث، ایوب رهاوی، خاندان بختیشوع، ابنبکس، و خاندان بطریق، و جز ایشان؛ همچنین دستور دهندگان به ترجمه به جز خلیفگان، مانند: فرزندان موسا، ثادرس اسقف و محمد فرزند عبدالملک زیات چهل و هشت تناند؛
بخش دهم: پزشکان سرزمین عراق و جزیره و دیاربکر، مانند: یعقوب کندی،احمد سرخسی، خاندان قره حرانی، ابنوصیف، عبدوس، مروزی، دیلم، ابنکشکریا، ابندینار، ابنبکس، ابنبختویه، مسکویه، خاندان اثردی، ابنجزله، ماردینی، بونصر مسیحی، ابنمارستانیه، ابنسدیر، ابنهبلآ موسی فرزند سیار، و علی فرزند عباس مجوسی، هشتاد و پنج تناند؛
بخش یازدهم: پزشکان سرزمین ایران، تیادروس، برزویه، علی تبری، رازی، احمد تبری، سجستانی، ابخیر فرزند سوار، ابنهندو، فسوی، بوسهل مسیحی، ابنسینا، ایلاقی، بیرونی، ابنمندویه، ابنابیصادق، طاهر سجزی، فخر رازی، ساموییل، سمرقندی، و اسماعیل جرجانی، بیست و پنج تناند؛
بخش دوازدهم: پزشکان هندی، مانند: کنکه، صنجهل، شاناق، جودر، منکه، ابنبهله، شش تناند؛
بخش سیزدهم: پزشکان سرزمین مغرب / شماال آفریقا، مانند: ابنجزار، ابنسمینه، ابنسمع، زهراوی، کرمانی، ابنخلدون، جواد نصرانی، طملون، فرزندان یونس حرانی، اشبونی، ابنهیثم، ابنجلجل، ابنبغونش، ابنوافد، ابنخیاط، ابنذهبی، ابنناش، حسدای، ابنسمجون، ابنبکلارش، ابنباجه، خاندان زهر، ابنرشد، مصدوم، ابناصم، هشتاد و نه تناند؛
بخش چهاردهم: پزشکان مصر، مانند: بلیطان، اینزیرک، ابنتوفیل، خلف طولونی، نسطاس، بالسی، ابنبطریق، اعین، سهلان، موصلی، ابنمقشر، ابنهیثم، امیر مبشر، ابنرضوان، افراییم، ابنعین، بلمظفر، ابنجمیع، اسسعد، رییس موسا، هبهالله،ابنابیحوافر، خونجی، بوحلیقه، ابنبیطار، پنجاه و هشت تناند.
این کتاب به بهای 600000 ریال راهی بازار نشر شده است.
موفق الدین ابوالعباس احمد بن قاسم بن اصیبعه سعدی خزرجی، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، پژوهش و برگردان: محمدابراهیم ذاکر، تهران، انتشارات زعیم با همکاری جامعۀ گیاه درمانی، 534 صفحه، 1393.