میراث مکتوب- وقفنامه ربع رشیدی توسط کتابخانه ملی ایران در سال ۱۳۸۶ به سازمان یونسکو معرفی و به عنوان اولین اثر ایرانی در حافظه جهانی یونسکو ثبت شد و هم‌اکنون در تالار کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفت.
وقفنامه ربع رشیدی (الوفقیه الرشیدیه بخط الواقف فی بیان شرایط امور الوقف و المصارف) نوشته خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی، توسط انجمن آثار ملی به صورت عکس از روی نسخه اصلی چاپ شده است.
در اواخر قرن هفتم هجری قمری در زمان غازان خان ایلخانی خواجه رشید الدین همدانی به عنوان وزیر ایلخان و برای سازماندهی، تمرکز و تداوم تحقیقات و فعالیت‌های فرهنگی و علمی یک مجموعه بزرگ علمی، آموزشی و پژوهشی به نام ربع رشیدی را تأسیس کرد، این بنیاد عظیم به صورت شهرکی علمی در حومه شهر تبریز ساخته شد که شامل کتابخانه، مدرسه، بیمارستان، مدارس عالی، پروشگاه، کارگاه های صنعتی، خانه، مساکن، حمام، باغ های گیاه شناسی، کارخانه رنگرزی و دارالضرب بود. خواجه برای تامین پشتوانه مالی و برای اداره این موسسات بزرگ، دارایی های زیادی را وقف ربع رشیدی کرد و برای سازماندهی و اداره ربع و موقوفات این وقفنامه را تنظیم کرد.
این وقفنامه فهرست جامعی از موقوفات، هزینه‌ها و برنامه‌های اداری و مالی را تبیین می‌کند.
تنها یک نسخه از این وقفنامه موجود است که در سال ۱۳۴۸ از بازماندگان حاجی ذکاءالدوله سراجمیر توسط انجمن آثار ملی ایران خریداری و به کتابخانه تبریز اهدا شد. این اثر توسط کتابخانه ملی ایران در سال ۱۳۸۶ به سازمان یونسکو معرفی و به عنوان اولین اثر ایرانی در حافظه جهانی یونسکو ثبت شد، و هم‌اکنون در تالار خواجه نصیرالدین طوسی (تالار نفیس) کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران در دسترس مراجعه کنندگان است.
منبع: مهر