میراث مکتوب – این عنوان رساله‌ای است که من برای دریافت مدرک دانشگاهی ام در سال ۱۳۹۴ نوشته‌ام. در این مدت، گاه پیش می‌آید که دوستانی از من سراغ این اثر را می‌گیرند و من چون می‌دانم به این زودی‌ها احتمالا نمی‌توانم نسخه‌ای ویراسته از آن، همراه با انبوهی یافته‌های دیگرم درباب این مفسر بزرگ شیعه را در قالب کتابی منتشر کنم، اکنون متن رساله را بی کم و کاست، و با اعتراف به کاستی‌های مختلفش در فضای مجازی منتشر می‌کنم.
با آنکه حق داریم از هر رساله‌ی دکتری (از جمله همین رساله) توقع یک پرسش جدی و یک ایده‌ی نو داشته باشیم، اعتراف می‌کنم از این اثر، انتظار یک کتاب جامع (کما هو حقه) نمی‌توان داشت. طبیعی است بسیاری از بخش‌های رساله ــ چنانکه افتد و دانی ــ تابع صورت‌گرایی محض در دانشگاه‌های ایران است و از افزودن آن‌ها گزیری نیست.
کار رساله، همراه با تصحیحی ابتدایی از متن تفسیر المصابیح انجام گرفت. همچنانکه در رساله و نیز در مقاله‌ای جداگانه نوشته‌ام، تصحیح آقای زهرانی (رساله‌ی دکتری در دانشگاه ام‌القری، سال ۲۰۰۰ میلادی) حاوی اشتباهات فراوان بود و نتیجتاً برایم غیرقابل اعتماد. پیش از انجام این رساله، از اواخر سال ۱۳۸۹ شمسی، تصحیح متن تفسیر را بر اساس دو نسخه‌ی ریاض و چستربیتی آغاز کرده بودم که در میانه‌ی کار، نسخه‌ی جامع القرویین به لطف دوستی عزیز از شهر فاس به دستم رسید. پس از اتمام کار رساله، و اکنون که این یادداشت را می نویسم، نسخه‌ای چهارم از این تفسیر یافتم به لطف دوست عزیزم آقای فقیه العاملی در کتابخانه‌ی ازهریه که محاسنش از سه نسخه‌ی قبلی بیشتر بود. اکنون خود را موظف می‌دانم و امید دارم که هرچه زودتر این اثر گرانقدر ادبی و تفسیری از میراث کهن اسلامی را تصحیح نهایی کنم و با مقدمه و حواشی هرچه کامل‌تر به پژوهشگران عرضه کنم.
متن کامل این رساله را می توانید اینجا ببینید