میراث مکتوب- قرآنها و جزوات قرآنی خطی نفیسی در کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری میشود که از نظر خط، تذهیب، قدمت، تعداد و برخی ویژگیهای خاص، منحصر به فرد بوده و از شاهکارهای هنر اسلامی به شمار میرود و به مناسبت شب نزول قرآن، بیش از یکصد قرآن از این مجموعۀ ارزشمند در موزۀ قرآن آستان قدس رضوی در معرض نمایش قرار گرفته است.
از مهمترین قرآنهای این مجموعه، قرآنهای منسوب به ائمه اطهار علیهم السلام است که بر پوست آهو و به خط کوفی اولیه نگاشته شدهاند که از جملۀ آن، قرآن منسوب به دستخط مبارک حضرت علی(ع) است.
بزرگترین قرآن موجود در جهان که خط آن را از عجایب خطوط عالم دانستهاند، موسوم به قرآن بایسنغری در موزۀ قرآن در معرض نمایش است که به خط زیبای محقق توسط بایسنغر بن شاهرخ گورکانی روی کاغذ خانبالغ و در ابعاد 101 در 177 سانتیمتر نوشته شده و اکنون 70 برگ آن در دنیا موجود است که از این تعداد 57 برگ در گنجینۀ خطی کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی و هشت برگ آن در موزۀ آستان نگهداری می شود.
قرآنهای طوماری به عرض 7 سانتیمتر که به خط نسخ خفی و مختلف السطر بر کاغذ نخودی کتابت شده، است، از دیگر قرآنهای کمنظیر این مجموعه است.
در این میان، برخی قرآنهای بهنمایشدرآمده، به هنرنمایی خاصی بر سنگ و چوب و… کتابت شده که از جملۀ آن، کتابت متن کامل قرآن روی تراشۀ سیلیکونی با فناوری نانو در ابعاد 10 در 18 میلیمتر در سال 1387 خورشیدی و کتابت قرآن روی صفحاتی از جنس سنگ به خط ثلث و جلد چرمی است.
گفتنی است که بیش از 23 هزار جلد نسخه قرآن اعم از قرآنهای نفیس خطی، جزوات قرآنی و قرآنهای فاخر چاپ سنگی در گنجینۀ قرآنهای خطی آستان قدس رضوی نگهداری می شود.
منبع: پایگاه کتابخانه آستان قدس