میراث مکتوب – «زنان در شاهنامه» نخستین بار به عنوان رسالۀ دکترای دکتر جلال خالقی مطلق در دانشگاه کلن در سال 1971 به زبان آلمانی انتشار یافت. سپس این کتاب به کوشش «بریجیت نویسنچ واندر» و ویراستاری دکتر ناهید پیرنظر به انگلیسی برگردانده شد و انتشارات مزدا (آمریکا) در سال 2012 آن را به چاپ رساند.
نویسنده در پیش گفتار کتاب می کوشد که نقش زنان را در اسطوره شناسی آسمانی ایران روشن سازد و مشخص نماید که تا کجا این امر در شاهنامه نمایان است. پیش گفتار با داستان آفرینش مرد و زنی که نویسنده آن را با داستان نخستین زن در شاهنامه ارتباط می دهد پایان می گیرد. فصل نخست به گونه ای فشرده مهم ترین زنان شاهنامه را برمی شمارد و آن ها را با دیگر زنان در منابع باستانی و قرون وسطایی مورد مقایسه و سنجش قرار می دهد و ویژگی های هر کدام را بر می شمارد و با بررسی شخصیت های فراوان زن در شاهنامه آن ها را از نظر اسطوره ای به بررسی می کشد، ولی برجسته ترین آن ها را مورد مطالعۀ تاریخی قرار می دهد و همه را به دو گروه زنان اشرافی و غیر اشرافی رده بندی می کند.
فصل دوم به بررسی جایگاه زنان در شاهنامه اختصاص دارد و از منابع و مآخذ باستانی و قرون وسطی بیشتر سود برده می شود. دکتر خالقی مقام و نقش هرکدام از شخصیت های زن را در دوره های گوناگون آن ها مورد توجه و بررسی قرار می دهد و از منابع سرشار ادبی برای تکمیل آگاهی های خود بهره می جوید.
این کتاب مجموعه تحقیق و بررسی پیشگام دربارۀ زنان در شاهنامه است که برگردان فارسی از انگلیسی توسط دکتر احمد بی نظیر انجام گرفته است.
خالقی مطلق، جلال، زنان در شاهنامه، مترجم: احمد بی نظیر، تهران، مروارید، 206 صفحه، قطع: وزیری، شمارگان: 1000 نسخه، بها: 200000 ریال، 1395.