میراث مکتوب- دکتر سفیر اختر از نسخهشناسان پاکستانی است. وی سالها مدیریت مجله «نقطه نظر»( اسلام آباد) بود. مجله ای ارزشمند به زبان اردو درباره معرفی و نقد کتابهایِ تازه منتشر شده. در سال 1971 میلادی «مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان» طرح جستجو، گردآوری و مرمّت نسخههایِ خطیِ پاکستان را پیاده نمود و فهرستنویسان آموزش دیده را به نقاط مختلف پاکستان اعزام مینمود. بازدید از کتابخانههایِ ناحیههایِ شمال پاکستان: راوَلپَندی، اَتَک و اطرافِ آنها به دکتر سفیر اختر سپرده شد. وی درباره کتابخانه و مالکان مقاله نوشت و فهرستِ نسخههایِ خطیِ آنها را آماده نمود. وی برخی از این مقاله ها را در مجلههایِ پاکستان به ویژه مجله «فکر و نظر») (اسلامآباد) منتشر مینمود.
نسخه های خطی این منطقه از پاکستان از اهمیت ویژه ای برخودار هستند. مثلاً آقای نجیب مایل هروی (محقق ایرانی) نسخه خطی «منهاج الطالبین و مسالک الصادقین» را از روی نسخه قونیه تصحیح مینمود که متوجه شد که نسخه خطی دیگری در «کتابخانه پروفسور منظورالحق صدیقی (در شمال پاکستان)» است. قاضی اطهر مبارکپوری (محقق هندوستانی) درباره شهابالدین دولت آبادی و تفسیر «بحرِ موّاج» او نوشت و به نسخهخطیِ این کتاب در «کتابخانه فاضلیه» (شمال پاکستان) اشاره نمود. دکتر سفیر اختر پس از سالها این مقاله ها را ویرایش نمود و با افزوده هایی به صورت کتابی مستقل به زبان اردو به چاپ رساند. وی در این کتاب، ابتدا تاریخچه کوتاه از کتابخانه و مالکان آن نوشته است سپس نسخه های خطیِ مهمِ آنها فارسی یا عربی را معرفی کرده است.
مشخصات کتاب:
«اٹک، راول پنڈی اور ہری پور کے چند کتب خانوں کے اہم خطی نسخے» (نسخههایِ خطیِ مهم در چند کتابخانه در اَتَک، راوَل پَندی و هَری پور)، نویسنده: سفیر اختر، ناشر: دارالمعارف، لاهور، پاکستان، 2007. فهرست کتاب شاملِ: «کتابخانه فاضلیه در گَری افغانان»؛ «کتابخانه پروفسور منظورالحق صدیقی»؛ «کتابخانه مولانا سید لعل شاه بخاری در واه کینت»؛ «کتابخانه حمیدیه در سلطان پور»؛ «کتابخانه میان عبدالحق در غور غشتی»؛ «کتابخانه قاضی زاهد الحسینی در اَتَک»؛ «کتابخانه عثمانیه در شمسآباد»؛ «کتابخانه مستالیا در راوَل پَندی»؛ «کتابخانه دارالعلوم اسلامیه رحمانیه در هَری پور»؛ «مجلس نوادرات علمیه ی اَتَک آثار منتشر شده»؛ «نمایه اشخاص+مولف+ شارح+کتاب+کاتب+جدول ساز+اداره+انجمن+مطبع+ مکان».
منبع: پایگاه خبری نسخ خطی