به گزارش پایگاه خبری میراث مکتوب، نخستین دیدار دوستانه ماهانه مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب در سال 1398 با حضور تنی چند از اساتید و چهره‌های شناخته‌شده فرهنگی کشور و فرهنگ‌دوستان ایرانی و خارجی، روز چهارشنبه 28 فروردین ماه، در محل این مؤسسه برگزار شد.
در این جلسه که هفتاد و یکمین دیدار دوستانۀ مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب بود اساتید برجسته فرهنگ و ادب ایران از جمله آقایان استاد محمدعلی موحد، دکتر فتح‌الله مجتبایی، دکتر مهدی محقق، استاد احمد سمیعی گیلانی، دکتر یوسف ثبوتی، دکتر محمود عابدی، دکتر علی‌اشرف صادقی و استاد محمد روشن، حضور داشتند.
دکتر دریا ارس (استاد زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه آنکارا و سفیر ترکیه در ایران)، دکتر رومانو گاتتو (استاد دانشگاه باسیلیکاتا ایتالیا)، دکتر جوسپینا فریللو (دکترای معماری و دکترای مطالعات ایران)، دکتر محمد باقری، استاد یوسف الهادی (پژوهشگر و مصحح عراقی)، خانم دکتر ارسینی (استاد زبان فارسی دانشگاه آکسفورد)، استاد سیدعلی آل‌داوود، استاد منوچهر صدوقی سها، دکتر نجفقلی حبیبی، دکتر علی جنتی، دکتر محمدحسین ساکت، عمادالدین شیخ‌الحکمایی، دکتر محمود جعفری دهقی و دکتر فریبا افکاری از دیگر اساتید و شخصیت‌های حاضر در این دیدار بودند.
در ابتدای نشست دکتر ایرانی، مدیرعامل مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب ضمن تبریک سال نو به حاضران خیر مقدم گفت.
ایشان با اشاره به درگذشت دکتر طهمورث ساجدی در ابتدای سال جدید یاد وی را گرامی داشت و گفت: دکتر ساجدی دکترای ادبیات تطبیقی را از فرانسه دریافت کرده و حدود 20 سال در فرانسه بودند و آثار ارزشمندی از ایشان به جای مانده است.
دکتر ایرانی با اشاره به عضویت زنده‌یاد ساجدی در هیئت علمی دانشکده ادبیات و زبان‌های خارجی دانشگاه تهران، گفت: مرحوم ساجدی بیش از 140 مقاله به فارسی و فرانسه نوشتند و چندین کتاب از ایشان به یادگار مانده است و دوستان ایشان در تلاش هستند که آثار باقی‌مانده‌شان را منتشر کنند.
وی از برگزاری مراسمی در روز 12 اردیبهشت و با همکاری چندین مؤسسه در مرکز شهر کتاب برای گرامیداشت یاد این استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر پرتلاش حوزه ایرانشناسی و ادبیات تطبیقی خبر داد و گفت: امیدواریم دیگر اساتید و پژوهشگران با انجام کارهای علمی ارزشمند راه این بزرگان را ادامه دهند.
در ادامه استاد احمد سمیعی گیلانی که مصاحبت و همکاری صمیمانه‌ای با زنده‌یاد دکتر طهمورث ساجدی داشته‌اند به ذکر مطالب و خاطراتی از آن مرحوم پرداخت.
به گفته استاد سمیعی گیلانی، دارا بودن سبک خاص و پرداختن به موضوعات مختلف در نوشته‌ها، برخورداری از حافظه‌ای فوق‌العاده، اطلاع از آخرین دستاوردهای دانشنامه‌ای در فرانسه، گردآوری مجموعه‌ای بی‌نظیر از کتاب‌ها در کتابخانه شخصی خود برخی از ویژگی‌ها و نکات جالب توجه در مورد مرحوم دکتر طهمورث ساجدی است.
پس از آن دکتر ایرانی با اشاره به درگذشت استاد احمد اقتداری، پدر مطالعات خلیج فارس‌شناسی از جناب آقای سیدعلی آل‌داوود، که به عنوان متخصص تاریخ و جغرافیا بیش از دیگر حاضران با مرحوم اقتداری آشنایی داشته‌اند خواست که دقایقی درباره آن مرحوم سخن بگویند.
استاد آل‌داوود نیز تمرکز مرحوم اقتداری در یک زمینه علمی خاص، تألیف مقالات و کتب متعدد، گردآوری اطلاعات و تصاویر منحصر بفرد از جنوب ایران و خلیج فارس در بررسی‌های گسترده و طولانی مدت و تأکید ایشان بر موقعیت خاص ایران در منطقه و لزوم برخورد با صلابت با کشورهای منطقه را از جمله ویژگی‌ها و نکات قابل توجه در مورد مرحوم اقتداری عنوان کرد.
دکتر ایرانی نیز با اشاره به آثار سدیدالدین کبابی که در دوره قاجار و پهلوی اول تحقیقات ارزشمندی درباره خلیج فارس و دریای عمان داشته است، گفت: مرحوم اقتداری به نوعی متولی آثار سدیدالدین کبابی بودند و طی قراردادی که میراث مکتوب با ایشان بست قرار شد این آثار را تصحیح و منتشر کنند اما به علت محذورات مالی فقط امکان مقابله یکی دو جلد از این مجموعه پنج جلدی میسر شد.
دکتر ایرانی با اشاره به مکاتبات صورت گرفته با دانشگاه خلیج فارس و برخی نهادهای دیگر ادامه داد: ما درصدد تحقیق و مقابله آن پنج جلد هستیم و امیدواریم مراکزی که با آن‌ها مکاتبه داشته‌ایم از این کار حمایت کنند و در سال‌های آینده به وعده‌های داده شده عمل کنند.
در ادامه و پس از خیر مقدم دکتر ایرانی به دو نفر از میهمانان خارجی این نشست، دکتر رومانو گاتتو (استاد دانشگاه باسیلیکاتا ایتالیا)، دکتر جوسپینا فریللو (دکترای معماری و دکترای مطالعات ایران) و دکتر محمد باقری که به عنوان مترجم این دو استاد دانشگاه از ایتالیا را همراهی می‌کرد، سخن گفتند.
دکتر باقری در خصوص انگیزه حضور این دو استاد ایتالیایی از حضور در ایران گفت: آنچه برای این دو استاد جالب بوده برخی رساله‌های مکانیک یونان باستان از هرون اسکندرانی، از آپولونیوس و از دیگران است که با وجود این که اصل یونانی آن‌ها از بین رفته اما نسخه‌های عربی و یا فارسی آن‌ها باقی مانده است و فقط به یمن این نسخه‌ها دسترسی به متن آن‌ها داریم.
وی با اشاره به بررسی ترجمه فارسی رساله‌ای در مکانیک از آپولونیوس که اخیرا حاصل این بررسی در مجله میراث علمی نیز به چاپ رسیده، گفت: این استادان وقتی از وجود این نسخه به زبان فارسی با خبر شده‌اند به وجد آمده و پس از دسترسی آن را به انگلیسی ترجمه کرده‌اند و این ترجمه هم‌اکنون در ایتالیا زیر چاپ قرار دارد.
دکتر باقری افزود: خانم دکتر جوسپینا فریللو که در زمینه تاریخ هنر کار کرده‌اند کتاب «انباط المیاه الخفیه» یا استخراج آب‌های زیرزمینی اثر محمد حاسب کرجی را نیز به ایتالیایی ترجمه کرده‌اند.
در ادامه خانم دکتر جوسپینا فریللو نیز انگیزه‌اش را از یاد گرفتن زبان فارسی دسترسی به نسخه‌های خطی به زبان فارسی موجود در کشورهای مختلف عنوان کرد و گفت: با توجه به این که دکترای من در مطالعات ایرانی بود موضوعی که بر آن متمرکز بوده‌ام انتقال متن‌ها و مطالب از یونان باستان به زبان فارسی بود برای من جالب بود که ایرانیان این مطالب را از عربی به فارسی ترجمه کرده‌اند.
وی با اشاره به کنفرانس نبوغ لئوناردو داوینچی که 26 فروردین به مناسبت پانصدمین سال درگذشت این دانشمند بزرگ، همزمان با برگزاری رویدادهایی در کشورهای مختلف جهان، توسط سفارت ایتالیا در موزه ملی ایران برگزار شد، گفت: ما از طریق آثاری که توسط میراث مکتوب به چاپ رسیده و همکارانی که در ایران ملاقات کرده‌ایم به منابع خوبی دسترسی پیدا کرده‌ایم و با توجه به این که در کارهای داوینچی تأثیری از مطالبی که در نسخه‌های خطی ایرانی وجود دارد، دیده می‌شود، ما قصد داریم در آینده بیشتر روی این موضوع کار کنیم.
در ادامه پروفسور ثبوتی با اشاره به مطالب محمد حاسب کرجی در مقدمه کتاب انباط المیاه الخفیه، این مقدمه را یکی از بهترین مقدمه‌ها برای یک کتاب علمی دانست و نحوه استدلال نویسنده را برای نتیجه‌گیری کروی بودن سطح آب‌های زیرزمینی، بر اساس کروی بودن زمین، یکی از زیباترین استدلال‌های فیزیکی بر مبنای فیزیک آن روز توصیف کرد.
پس از آن دکتر ایرانی نیز با اشاره به سخنرانی خانم دکتر فریللو در کنفرانس نبوغ لئوناردو داوینچی، گفت: خانم دکتر فریللو در این کنفرانس دو نکته مهم را متذکر شدند که شنیدن آن از زبان دانشمند ایتالیایی حائز اهمیت و شیرین است؛ یکی این که عرب دانستن دانشمندان ایرانی مانند خوارزمی و ابوریحان بیرونی به این دلیل که آثارشان را به عربی نوشته‌اند اشتباه است و دیگر این که به اهمیت و بزرگی تأثیر علوم دوره اسلامی بر رنسانس اروپایی اذعان داشتند.
در ادامه دکتر ایرانی به معرفی دیگر اساتید و چهره‌های جدید حاضر در جلسه و خدمات و فعالیت‌های آنان پرداختند و حاضران نیز آنان را مورد تشویق قرار دادند.
دکتر ایرانی از خانم دکتر پریچهر سلطانی نویسنده کتاب سردار بی بی مریم بختیاری خواستند که در مورد این اثر خود توضیحاتی ارائه کنند.
خانم دکتر سلطانی با اشاره به نقش‌آفرینی بی بی مریم بختیاری در دو برهه جنگ جهانی اول و انقلاب مشروطه، گفت: بی بی مریم زنی است که در جنگ جهانی اول از امپراطور آلمان، امپراطور عثمانی و امپراطور اتریش پنج مدال گرفت و من طی سیزده سال پژوهش درباره این بانو این مدال‌ها را یافتم.
وی با بیان این که این کتاب برای نخستین بار اسنادی تاریخی را درباره یک زن ایرانی منتشر می‌کند، ادامه داد: در کتاب مکاتبات بی‌بی مریم در زمان برادرش سردار اسعد بختیاری و سایر آزادی‌خواهان و تلگراف‌هایی که در آن زمان رد و بدل شده بود آورده شده است.
خانم دکتر سلطانی از ترجمه این کتاب به انگلیسی خبر داد و گفت: قرار بر این است که ترجمه انگلیسی کتاب در دانشگاه سواس لندن رونمایی شود.
وی همچنین با اشاره به وجود محفلی مشابه چهارشنبه‌های آخر ماه میراث مکتوب در تاجیکستان با عنوان «اتفاق نویسندگان»، گفت: امیدوارم ما بتوانیم همکاری‌هایی با مراکز علمی تاجیکستان داشته باشیم چرا که بسیاری از نسخه‌های مربوط به متون اصیل ما در آن جا نگهداری می‌شود.
در بخش بعدی هفتادویکمین نشست ماهانه میراث مکتوب، دکتر ایرانی با اشاره به حضور دکتر دریا ارس، استاد زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه آنکارا و سفیر ترکیه در ایران، گفت: ما پیش از حضور آقای ارس در ایران و به واسطه حضور در همایش‌هایی در ترکیه با این آشنای داشتیم و امیدواریم که با حضورشان به عنوان سفیر روابط علمی و فرهنگی ایران و ترکیه بهتر و با توجه به طرح‌ها و پیشنهادات ارائه شده همکاری‌ها بیشتر شود.
ایشان در ادامه از دکتر دریا ارس خواست که برای جمع حاضر سخن بگویند و دکتر ارس نیز ضمن اظهار خرسندی از حضور در جمع اساتید و فرهیختگان ایرانی به بیان مطالب خود پرداخت و به طور خاص بر ضرورت ثبت مثنوی در لیست میراث جهانی یونسکو تأکید کرد.
دکتر ایرانی نیز ضمن سپاس از دکتر دریا ارس، با اشاره به مسئله ثبت جهانی نسخه منحصر بفرد مثنوی که در قونیه نگهداری می‌شود در کنار نسخ موجود در ایران، گفت: ما سفری به ترکیه برای حل این مسئله داشتیم و امیدواریم راهکارهایی که وجود دارد به زودی برای ثبت این میراث در یونسکو به نتیجه برسد.
در ادامه آقای دکتر امین‌لو، که سابقا مشاور وزیر بهداشت بوده و خود پزشک می‌باشند، به بیان نکاتی در خصوص بهداشت غذایی و پزشکی و به طور مشخص فشار خون و راه‌های پیشگیری از آن پرداختند.
پایان بخش جلسه نیز اجرای قطعاتی شعر و موسیقی با نوازندگی بهرام وادانی و خوانندگی غلامرضا رضایی بود.