میراث مکتوب- نخستین شمارۀ سال‌نامۀ علمی ـ پژوهشی «نامۀ بایسنغر» به صاحب‌امتیازی مؤسسۀ پژوهشی بایسنغر و مدیرمسئولی و سردبیری خلیل‌الله افضلی در هرات منتشر شد.
مطالب این نشریه پس از سخن سردبیر که به بیان چرایی و چگونگی تشکیل مؤسسۀ پژوهشی بایسنغر پرداخته، در پنج بخش با عناوین جست‌وجو، هرات‌شناسی، هریوکان (هری‌زادگان)، عرضه‌داشت و تازه‌درگذشتگان سامان یافته است.
خلیل‌الله افضلی در سخن سردبیر طرح ایجاد مؤسسۀ بایسنغر را مربوط به پنج سال پیش و متکی بر فعالیت‌های اولیه‌اش در 12 سال اخیر در زمینۀ هرات‌شناسی عنوان کرده، و دربارۀ وجه تسمیۀ آن نوشته است: «نام مؤسسه برگرفته از نام نامی و گرامی شاه‌زادۀ دانشمند و هنرمند تیموری میرزا غیاث‌الدین بایسنغر بهادرخان (799-837ق.) است؛ او که در ترویج و اعتلای مکتب نگارگری و نیز مکتب تاریخ‌نگاری هرات سهمی برجسته داشت».
وی در بخش دیگری از سخن سردبیر عنوان کرده است که «مؤسسۀ پژوهشی بایسنغر در عرصۀ تاریخ، ادبیات، نسخه‌شناسی، تصوف، معماری، بازسازی بناهای تاریخی و آگاهی‌دهی در خصوص حفظ و مراقبت از آن‌ها، ایجاد موزیم فرهنگ هرات، هنرپژوهی، برگزاری نشست‌های کتاب‌خوانی، نقد و بررسی کتاب و همایش‌ها، ترویج گردشگری با برگزاری تورهای هرات‌گردی، بازچاپ برخی آثار کم‌یاب و نادر و … فعالیت خواهد کرد».
وی در ادامه آورده است: «هرات شهری است کشف ناشده و هنوز بسیاری از متون و منابع مهم این شهر چاپ و منتشر نشده است. از طرفی نیز محققان در گوشه و کنار دنیا این ویژگی هرات را کشف کرده و مشغول تحقیق در این حوزه هستند. ما به منظور این که بتوانیم این دست آثار مرتبط با هرات را برای پژوهشگران معرفی کنیم و از پراکنده شدن بیشتر مباحث هرات‌پژوهی در مجلات مختلف دنیا کاسته باشیم، نامۀ بایسنغر را بنیان گذاشتیم».
وی با اشاره به این که آماده‌سازی شمارۀ نخست نامۀ بایسنغر حدود دو سال زمان برده، آن را، با مقالاتی که در این شماره گرد آمده، آیینۀ وحدت فارسی‌زبانان، از شبه قاره هند تا فرارود و ایران و افغانستان، توصیف کرده است.
در ادامۀ مطالب این نشریه و در بخش «جست‌وجو» 10 مقالۀ علمی به چاپ رسیده، که عبارتند از: «سهم میر علی‌شیر نوایی در رشد موسیقی علمی و عملی عهد تیموریان»، «کتاب‌شناسی و مقاله‌شناسی جلال‌الدین صدیقی»، «صدای جامی در هرات»، «تاریخ وصاف؛ نسخه‌ای ارزشمند از کتابخانۀ بایسنغر میرزا»، «هرات‌پژوهی در شبه قاره»، «ریشه و پیشینۀ قوم جمشیدی»، «فولکلور هرات در آغاز سدۀ دهم هجری قمری»، «لغات و اصطلاحات عوام در شعر ناظم هروی»، «سبک‌شناسی نثر تذکرۀ میرزا محمدرضا برنابادی» و «ساختارشناسی و شناسایی سرچشمه‌های تألیف قصیدۀ تحفة الافکار میر علی‌شیر نوایی».
بخش «هرات‌شناسی» به معرفی دست‌نویس‌های کتابت‌شده در هرات، کتاب‌های مرتبط با این شهر، سکه‌های ضرب شده در آن، بررسی مجلات ادبی هرات و بناهای تاریخی این شهر اختصاص یافته است. در ابتدای این بخش دست‌نویس «شرح عیون الحکمه» فخر رازی (کتابت 607ق.) و «مجموعه رسائل عرفانی» به خط علاءالدین علی بسطامی (نوشته شده در 828ق.) معرفی شده است.
در بخش «هریوکان» مشاهیر هرات معرفی شده و برخی خاطرات آن‌ها آمده و بخش «عرضه‌داشت» نیز حاوی گزارش‌های کاری و معرفی برنامه‌های فرهنگی و هنری و فعالیت‌های تحقیقی مؤسسۀ بایسنغر است.
فرهاد احراری، محمدالله افضلی، محمدآصف فکرت، فیض الرحمن رائد قریشی، محمدکاظم کاظمی، شیوا میهن، عارف نوشاهی و نصیراحمد یاور گروه مشاوران این مجله را تشکیل می‌دهند.
محتوای کامل این سال‌نامه در پایگاه اینترنتی مؤسسۀ پژوهشی بایسنغر به نشانی www.baysunghur.org قابل دسترس است.