به گزارش گنجینه رضوی، این نشست با حضور جمعی از مسئولان، کارشناسان و پژوهشگران آستان قدس رضوی، اعضای هیئت اعزامی از بنیاد بینالمللی امیر علیشیر نوایی ازبکستان و جمعی از پژوهشگران علاقه‌مند، شنبه، ۲۲ شهریورماه ۱۴۰۴، در تالار شیخ طوسی ساختمان سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی در جوار حرم مطهر حضرت رضا (ع)، برگزار شد.
وجود اشتراکات فرهنگی عمیق بین دو کشور
حجتالاسلام والمسلمین سید جلال حسینی، رئیس سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در این نشست، اظهار کرد: اشتراکات فرهنگی عمیق میان ایران و ازبکستان، سرمایه ارزشمندی برای فعالیت‌های علمی و پژوهشی است.
وی ادامه داد: دراین‌میان، ما پیوندهای عمیق خود با کشورهای آسیای میانه را به فراموشی سپرده‌ایم، در حالی‌که با این کشورها دارای اشتراکات بسیاری هستیم. به‌عبارتی به این پیوند باید در قالب یک استراتژی، نگاه کرد.
حجتالاسلام والمسلمین حسینی در ادامه، با اشاره به سفر اخیر خود به ازبکستان و بازدید از مراکز علمی و فرهنگی این کشور، گفت: در این سفر، دو تفاهم‌نامه همکاری مشترک میان این سازمان و بنیاد بینالمللی امیر علیشیر نوایی و همچنین کتابخانه ملی ازبکستان، منعقد شد.
وی بیان کرد: در راستای اجرایی کردن این تفاهم‌نامه‌ها نیز در گام اول، دانشگاه بینالمللی امام رضا (ع) میزبان گروهی از استادان و پژوهشگران ازبکستان در قالب برگزاری دوره بازآموزی زبان فارسی شد. در ادامه، هیئتی از استادان و پژوهشگران از مرکز تمدن اسلامی به ایران سفر کردند و مهمان کتابخانه رضوی شدند.
رئیس سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی افزود: در هفته گذشته نیز هیئتی پنج نفره از استادان و پژوهشگران از بنیاد بینالمللی امیر علیشیر نوایی، مهمان این سازمان شدند که این نشست تخصصی نیز به بهانه حضور آنان، برگزار شده است.
وی تصریح کرد: سفر هیئت‌های اعزامی از مراکز علمی و فرهنگی ازبکستان به مشهدمقدس و برگزاری برنامه‌های مشترک با آستان قدس رضوی، نشان می‌دهد که هر دو کشور آماده انجام چنین تعاملات فرهنگی هستند.
حجتالاسلام والمسلمین حسینی گفت: با توجه به ظرفیت‌های موجود می‌توان با همکاری استادان و محققان آستان قدس رضوی و سایر پژوهشگران کشور، برنامه‌های مشترک علمی و پژوهشی در قالب ترجمه آثار همچون دیوان امیر علیشیر نوایی و برگزاری سمینارهای علمی با ازبکستان و سایر کشورها، اجرا کرد. دراین‌راستا، آماده دریافت پیشنهادات اهل علم و پژوهش هستیم.
سخنرانی اعضای هیئت اعزامی از ازبکستان
در ادامه این نشست تخصصی، چهار نفر از اعضای هیئت اعزامی از بنیاد بینالمللی علیشیر نوایی ازبکستان به ایراد سخنرانی پرداختند.
دراین‌راستا، امیدالله محموداف، رئیس مرکز زبان و فرهنگ ازبکی دانشگاه بینالمللی فناوری سمرقند با موضوع «روابط استاد و شاگرد: علیشیر نوایی و عبدالله مروارید» و کرامت ملا خواجه‌یوا، استاد زبان و ادبیات ازبکی دانشگاه دولتی تاشکند با محوریت «تجلی اندیشه‌های عرفانی در شعر عبدالرحمان جامی و علیشیر نوایی»، مطالبی را، بیان کردند.
همچنین دل‌نواز یوسف‌اوا، استاد زبان و ادبیات ازبکی دانشگاه دولتی تاشکند با موضوع «آثار امیر علیشیر نوایی و ادبیات فارسی» و فضل‌الدین محمدرجب‌اف، دانشجوی دکتری دانشگاه دولتی خاورشناسی تاشکند با محوریت «جایگاه آموزش زبان فارسی در ازبکستان»، به ایراد سخن پرداختند.
اهمیت آسیای میانه در شناخت هویت تاریخی
همچنین در نشست از سمرقند تا توس، غلامرضا جلالی، پژوهشگر حوزه تمدن اسلامی با محوریت «نقش عرفان در همگرایی امت اسلامی در آسیانه میانه»، بیان کرد: شناخت دقیق هویت تاریخی و عرفانی ما، بدون رجوع به آسیای میانه، امکان‌پذیر نیست.
وی به مطالبی با محوریت اشتراکات تاریخی و فرهنگی ایران و آسیای میانه در قرون گذشته، نقش خواجه‌نصیرالدین طوسی در ادبیات سیاسی و اجتماعی مسلمانان، پیوند عدالت و محبت در تمدن‌سازی، نقش هنر و حکمت در فرهنگ‌سازی و معرفی امیر علیشیر نوایی به‌عنوان یک متفکر برجسته، نیز اشاره کرد.
شخصیت چند بُعدی امیر علیشیر نوایی
حمیدرضا نویدی‌مهر، مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بینالمللی امام رضا (ع) نیز در این نشست، گفت: امیر علیشیر نوایی، از حلقه‌های مهم پیونددهنده میان ما و اندیشمندان، پژوهشگران و مردم ازبکستان است که شخصیتی چند بُعدی داشت.
وی از امیر علیشیر نوایی به‌عنوان یک ادیب، شاعر، هنرمند و سیاستمدار نام برد و ادامه داد: دراین‌میان، گستردگی خدمات اجتماعی و عام‌المنفعه امیر علیشیر نوایی در ازبکستان و حتی در ایران، برایم جالب توجه است.
این استاد دانشگاه در ادامه، با محوریت «تأملی در سروده‌های فارسی امیر علیشیر نوایی»، به معرفی دیوان اشعار وی و ویژگی‌های اشعارش پرداخت. همچنین نویدی‌مهر، منتخبی از شعرهای فارسی امیر علیشیر نوایی را، برای حاضران خواند.
نویدی‌مهر ابراز امیدواری کرد که برگزاری این نشست تخصصی به برگزاری همایشی با محوریت شخصیت امیر علیشیر نوایی در ایران و ازبکستان، با مشارکت آستان قدس رضوی در آینده، منتهی شود.
محمد وفادار مرادی، نسخه‌پژوه پیشکسوت مرکز نسخ خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی نیز در این نشست، به ارائه پیشنهادهایی در زمینه میراث مشترک ایران و ازبکستان و ظرفیت‌های همکاری در حوزه‌های کتاب‌سازی، کاغذسازی، مرمت نسخه‌های خطی و..، پرداخت.
گفتنی است، در حاشیه برگزاری این نشست تخصصی، هدایایی فرهنگی توسط حجتالاسلام والمسلمین حسینی به رسم یادبود به اعضای هیئت اعزامی از ازبکستان، اعطا شد.
منبع: کتابخانه آستان قدس رضوی