میراث مکتوب – وجوه هنری هر مراسم آئینی در میزان تأثیر، گسترده و ماندگاری آن تعیین کننده است. آئین های عاشورایی با صور مختلف هنری، بخصوص شعر و لحن و آهنگ به طور چشمگیری آمیخته است. این آمیختگی به نوبۀ خود در نگاهداری و انتقال نسل به نسل سبک و سیاق این آئینها نقشی اساسی دارد. در این میان ، بعضی صور شعری، ریتم ها و ملودی های عاشورائی در طول سالها بل قرنها از آزمون آموزگار سختگیر تاریخ پیروز بیرون آمده ماندگار و همه گیر شده اند و توانسته اند همچنان بر ذائقۀ هنری و عاطفی عاشورایی شیعیان تأثیرگذار بمانند و به بخشی از میراث معنوی ما تبدیل شوند.
این ماندگاری دلیلی است بر آنکه آنها به لحاظ صورت و محتوی و تناسب این دو و تلفیق کلام و لحن از صالت و استحکام هنری برخوردار بوده اند. بازگشائی این رمز و راز را حکایتی است که با نکته دان کنند.
متن کامل این مقاله نوشتۀ احمد جلالی، نمایندۀ ایران در یونسکو را اینجا بخوانید.