میراث مکتوب- چهارمین شماره فصلنامۀ دوزبانۀ «ایوان» با معرفی کتابهای چاپشده مربوط به ایران در فرانسه منتشر شد.
این شماره از «ایوان» با همکاری جمعی از پژوهشگران دانشگاههای تهران، اصفهان، مشهد، پاریس و لوزان، توسط رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در پاریس با مدیرمسئولی دکتر جمال کامیاب و سردبیری شهروز مهاجر به چاپ رسیده است.
فصلنامه «ایوان» که به دو زبان فارسی و فرانسه منتشر میشود، به طور مشخص بر ایرانشناسی و حوزههای مشترک فرهنگی بین دو کشور ایران و فرانسه تمرکز دارد. مانند شمارههای پیشین، در این شماره نیز به موضوعاتی در حوزه تاریخ، ادبیات تطبیقی، تاریخ ترجمه ادبی، سندپژوهی، هنر و در مقالهای به مروری بر کارنامه سرژ رضوانی – نویسنده و هنرمند فرانسوی ایرانی- پرداخته شده است. همچنین در این شماره پرونده مفصلی درباره حضور سینمای ایران در فرانسه خواهید خواند.
شهروز مهاجر در سرمقاله در خصوص توجه فرانسویها به فرهنگ و تاریخ ایران و نیز اهمیت حضور نویسندههای ایرانی در فضای آکادمیک فرانسه مینویسد:
«توجه فرانسویها به فرهنگ و تاریخ ایران و مشخصاً آثار مکتوب، پدیده تازهای نیست. در واقع ترجمه و معرفی آثار ادبی فارسی را تقریباً از اوایل قرن هفدهم میتوان در فرانسه دنبال کرد. یعنی زمانی که فرانسویها برای نخستینبار با اشعار سعدی، عطار، فردوسی و به تدریج با سایر گنجینههای فرهنگ و ادب فارسی آشنا میشوند. در مدت کوتاهی این ترجمهها به تألیف بدل میشوند و به تدریج آثاری به قلم نویسندگان فرانسوی در باب فرهنگ ایرانی پدید میآید. تا دوران قاجار و پهلوی، آثار زیادی نمیشناسیم که توسط ایرانیها به فرانسه نوشته شده باشد، اما با موج جدید مهاجرت به فرانسه در دهههای اخیر، اکنون شاهد حضور نویسندههای ایرانی در فضای آکادمیک فرانسه و نیز در بازار ناشران فرانسوی هستیم. از ناشرانی چون L’Harmattan که بخشی از برنامه خود را به طور منظم به نشر آثار مربوط به ایران اختصاص دادهاند، تا انتشاراتی چون Gallimard و Albin Michel که از شناختهشدهترین ناشران فرانسه محسوب میشوند».
در بخش دیگری از سرمقاله در خصوص انتشار کتابهای مربوط به ایران در فرانسه آمده است:
«نگاهی به وضعیت انتشار کتاب در فرانسه نشان میدهد که در سال گذشته، حداقل پنجاه کتاب تألیفی یا ترجمه در ارتباط با فرهنگ و تاریخ ایران، توسط ناشران فرانسوی منتشر شده است که عمدتاً موضوعاتی چون ادبیات داستانی، ادبیات کلاسیک فارسی، تاریخ، هنرهای صناعی، هنرهای تجسمی و سینما را شامل میشوند. این آمار در سالهای اخیر، تقریباً در همین حدود در نوسان بوده است، یعنی چیزی بین چهل تا هشتاد عنوان کتاب از نویسندگان ایرانی و فرانسوی که همگی در موضوعات مربوط به ایران، فصل مشترک دارند. اهمیت نشر این قبیل آثار، ما را بر آن داشت تا در چهارمین شماره از فصلنامه ایوان، در قالب نقد، بررسی و مرور، به معرفی تعدادی از این آثار بپردازیم. از جمله کتاب ایران در قاب سینما نوشته انییِس دوویکتور، کتاب تاریخ ارتباطات ایران و فرانسه از قرون وسطی تا امروز نوشته صفورا ترک لادانی، کتاب تاریخ یک اسطوره نوشته رضا افشارنادری، کتاب هیاهو بر سر هیچ نوشته محمدعلی موحد، کتاب شهسواری ایرانی نوشته شهلا نصرت و کتاب زندگی و دیگر هیچ شامل عکسهایی از جاسم غضبانپور».
پژوهشگران و نویسندگانی که در این شماره از ایوان مشارکت داشتهاند:
انییِس دو ویکتور (پژوهشگر تاریخ سینما، استاد دانشگاه پانتئون سوربن)، محمدجواد کمالی (استاد ادبیات فرانسه، دانشگاه آزاد مشهد)، جمال کامیاب (دانشآموخته دانشگاه پاریس دُفین)، کرین برناسکُنی (پژوهشگر تاریخ و زیباییشناسی سینما، دانشگاه لوزان، سوییس)، عسل باقری (متخصص نشانهشناسی، استاد دانشگاه سوربن و انستیتو کاتولیک پاریس)، دیوید ریگولهرُز پژوهشگر مؤسسه آنالیز استراژی فرانسه (IFAS)، صفورا ترک لادانی (استاد زبان فرانسه، دانشگاه اصفهان)، ابراهیم حقیقی (طراح گرافیک، استاد دانشکده هنرهای زیبای تهران)، جاسم غضبانپور (عکاس، دانشآموخته دانشگاه هنر تهران)، ژانکلود وازن (مورخ و باستانشناس، سردبیر مجله پاریس-تهران)، رضا افشارنادری (ژورنالیست، شاعر و مترجم، دانشآموخته دانشگاه سوربن)، میترا فرزاد (مترجم، استاد دانشگاه سوربن، پاریس جنوب)، شهلا نصرت (دانشآموخته ادبیات تطبیقی فارسی، دانشگاه استراسبورگ)، حمیدرضا قلیچخانی (دانشآموخته دانشگاه دهلی، پژوهشگر تاریخ خوشنویسی)، نوریا گارسیامَسیپ (خوشنویس و پژوهشگر تاریخ خوشنویسی عثمانی و جهان اسلام، دانشآموخته دانشگاه سوربن)، سعید سام میرزایی (نویسنده و بازیگر تئاتر، دانشآموخته دانشگاه پاریس نانتر) و محمدرضا بهزادی (مورخ و قاجارپژوه).
علاقهمندان برای مطالعه این شماره میتوانند به وبسایت فصلنامه «ایوان» به نشانی http://www.ccip-iwan.com و در فضای مجازی به کانال این فصلنامه به نشانی https://t.me/revueiwan مراجعه کنند.