میراث مکتوب – جلد اول کتاب عون اخوان الصفاء، به نام «فی المنطق» که تألیف بهاءالدین محمدبن حسن الاصفهانی، مشهور به «بها»، «فاضل هندی» و «کاشف اللثام» است، به کوشش و تحقیق علی اوجبی راهی بازار نشر و فروش شد.
«شفا» که بیبدیل ترین اثر فلسفی ابن سینا است و به طور قطع در وهله اول چنین به ذهن متبادر میشود که اثری در پزشکی باشد و به شناخت و درمان بیماریها بپردازد، اما دایرهالمعارفی فلسفی است. همانند کتاب دیگر او «قانون» که بر خلاف پندار اولیه، اثری در پزشکی است، نه فلسفه. از این رو، از دیرباز شماری در جستجوی وجه تسمیه این اثر به تکاپو افتاده اند.
مسائلی که ابن سینا در الهیات شفا درباره ذات و صفات واجبالوجود و کیفیت صدور عالم از او و رابطه خالق با مخلوق و همچنین نحوه توفیق میان عقل و نقل بیان داشته، از مهمترین موضوعاتی بوده است که استادان دانشکده الهیات در سراسر جهان را مدتها به خود مشغول داشته است.
فاضل هندی، شارح شفا، کتاب فوق را یکی از ابداعات ابن سینا میشمارد. او «شفا» را به دریای عمیقی تشبیه می کند که صاحبان حکمت هماره به غواصی در آن سرگرم میشوند. وی در«عون اخوان الصفاء»، علی رغم اینکه سعی دارد به متن وفادار باشد، در موارد اندکی به نقد آن نیز می پردازد.
مرحوم استاد سید جلال الدین آشتیانی درباره اهمیت این اثر مینویسد: «اثر نفیس او در حکمت، تلخیص کتاب شفا است که در ضمن حذف مکررات عبارات شفا و بیان مطالب با عباراتی روان که خاصیت قلم توانای اوست، مشکلات کتاب را نیز حل نموده است».
اساس بازخوانی اثر حاضر، نسخه شماره 1920 کتابخانه مجلس است که از درست ترین و معتبرترین نسخههای موجود است و استاد حائری در بخشی از معرفی این نسخه می نویسد: «این نسخه به خط نسخ و در زندگی مؤلف نوشته شده و شامل هر سه جمله است. مؤلف خود آن را دیده و با نسخه اصل به خط خود مقابله کرده و در 27 ربیع الثانی 1084 (سال تألیف) مقابله آن را به پایان رسانده».
این اثر به تحقیق علی اوجبی و نود صفحه مقدمه بسیار جامع ایشان آراسته گردیده است. مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران انتشار این کتاب را با شمارگان 500 نسخه و در 661 صفحه و به قیمت 37000 تومان به عهده گرفته است.
منبع: کتابخانه مجلس