میراث مکتوب- دومین شماره فصلنامه علمی «مطالعات ایران‌شناسی» در دوره جدید فعالیت این نشریه، توسط بنیاد ایران‌شناسی منتشر شد.
دومین شماره نشریه «مطالعات ایران‌شناسی» در دوره جدید (تابستان ۱۴۰۳)، (شماره متوالی ۲۳)، دارای ۱۷۱ صفحه و مشتمل بر شش مقاله علمی است. این مقالات در موضوعاتی نگاشته شده‌اند که رویکردی ایران‌شناسانه دارند.
در این شماره، مقاله نخست، با عنوان ««ایران» و «ایرانی» در فرهنگ و شعر صفوی به نگارش درآمده که ادراک جدید از هویت ایرانی در سخن شعرا و نویسندگان دوره صفوی را از طریق نشانگرهای متنی مستقیم و غیرمستقیم آن، واکاوی نموده است.
مقاله دوم، با عنوان «ساختار زبانی ـ فرهنگی گفتار پوزش‌خواهی در شاهنامه فردوسی»، به رابطه زبان و فرهنگ پرداخته و نشان داده که مؤلفه فرهنگی و زبانی پوزش‌خواهی چگونه در گفتار فردوسی به‌عنوان نمادی از هویت ایرانی نمایان شده است.
مقاله سوم، با عنوان «روند آموزش بهداشت فردی و اجتماعی در ایران. مورد پژوهی: از اقدامات میرزا تقی خان امیرکبیر تا ایجاد سپاه بهداشت»، به موضوع بازشناسی روند نهادینه‌شدن بهداشت شخصی و اجتماعی ایرانیان، در دوران صدارت میرزا تقی‌خان امیرکبیر، تا تشکیل سپاه بهداشت در ایران، پرداخته است.
مقاله چهارم، با عنوان «مسئله‌های هستی‌شناختی و معرفت شناختی نگارش تاریخ انقلاب اسلامی»، به قلم علیرضا ملائی توانی، به پیچیدگی‌های تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی در ایران معاصر پرداخته و دشواری‌های تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی را در ابعاد هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی تاریخی انقلاب اسلامی مطالعه کرده است.
مقاله پنجم، با عنوان «نسبت هویت دیداری و دینی در آیین‌های سوگواری محرم (مطالعه موردی: عَلَم‌‌برداری و نخل‌‌گردانی)» به مطالعه نمود هویت ایرانی در یکی از مناسک دینی ایرانیان در آیین‌های محرم پرداخته و چگونگی تناظر هویت دیداری این آیین‌ها، با هویت دینی آن‌ها را به تحقیق درآورده است.
مقاله پایانی و ششم این شماره با عنوان «فرهنگ ایرانی در فضای مجازی: تحلیلی مبتنی بر هوش مصنوعی و مدل هافستد» بر دو موضوع بسیار مهم فرهنگ و هوش مصنوعی در مطالعات علوم انسانی متمرکز است که در آن، نویسنده با بررسی بازنمایی فرهنگ ایرانی در برخی متون فارسی و انگلیسی دیجیتالی‌شده مرتبط با فرهنگ ایرانیِ دردسترس در رایاسپهر که توسط هوش مصنوعی تحلیل شده، استعاره فرهنگی ایرانی را وکاوی نموده است.
فصلنامه «مطالعات ایران‌شناسی»، به صاحب‌امتیازی بنیاد ایران‌شناسی، پس از اخذ پروانه انتشار از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، از پاییز ۱۳۹۴ شروع به انتشار منتشر شده است. از این تاریخ تا تابستان ۱۴۰۰، ۲۱ شماره از نشریه، با هدف شناخت و معرفی تاریخ و فرهنگ غنی و فاخر جهانِ ایرانی، منتشر شد.
اکنون این نشریه، در دوره جدید فعالیت علمی خود از زمستان ۱۴۰۲، با همکاری انجمن علمی ایران‌شناسی دریافت و انتشار مقالات پژوهشی به انتشار می‌رسد. نشریه «مطالعات ایران‌شناسی» در دوره جدید، با توجه به رسالت، وظایف و مأموریت «بنیاد ایران‌شناسی» در حال حاضر، با انتشار مقاله‌های علمی محققان در حوزه‌های مطالعات ایران‌شناسی، درصدد تعمیق شناخت از تطورات فرهنگ، تاریخ، جغرافیا، ادبیات و هنر ایران، تبیین ابعاد گوناگون هویت ملی و دینی ایرانیان و مستند‌نگاری تاریخی ادوار شکوفایی تمدن ایران است.
در ترکیب جدید هیئت تحریریه نشریه، جمعی از استادان دانشگاه‌های معتبر و متنوع کشور، با تخصص در حوزه‌های مختلف ایران‌شناسی، اعم از فرهنگ و زبان‌های باستانی، باستان‌شناسی، تاریخ اسلام و ایران، هنر اسلامی و ایرانی، زبان و ادبیات فارسی و ارتباطات اجتماعی، همکاری می‌کنند. محمد حسین رجبی دوانی (رئیس بنیاد ایران‌شناسی)، سیده راضیه یاسینی (معاون پژوهشی بنیاد ایران‌شناسی) و محمود ترابی اقدم، به ترتیب مدیر مسئول، سردبیر و دستیار سردبیر این نشریه میان‌رشته‌ای هستند. زهره زرشناس، سیدمهدی موسوی کوهپر، ناصر صدقی، نسرین فقیه ملک مرزبان، خشایار قاضی زاده و عبدالله بیچرانلو نیز در ترکیب هیئت تحریریه این نشریه حضور دارند.
بنیاد ایران‌شناسی، با توجه به آغاز دوره جدید انتشار نشریه «مطالعات ایران‌شناسی»، از استادان دانشگاه‌ها، پژوهشگران و دانشجویان علاقه‌مند به حوزه‌های مطالعات ایران‌شناسی، برای انتشار مقاله‌های علمی، دعوت به همکاری می‌کند. این فصلنامه، در ۷ محور اصلی ذیل مقالات محققان را دریافت و پس از طی مراحل داوری، منتشر می‌کند.
این نشریه از مقاله‌های علمی پژوهشگرانی که به مطالعات «تقویت زمینه‌های تولید نظریه در عرصه‌های ایران‌شناسی با رویکرد بومی» معطوف هستند، استقبال ویژه می‌کند. همچنین مقالاتی که در انطباق با اولویت‌های پژوهشی بنیاد ایران‌شناسی به نگارش درآمده و پذیرفته شوند، حق‌التحریر دریافت خواهند کرد.
– مطالعه تاریخی، فرهنگی و تمدنی ایران، در دوره های: باستان، اسلامی و انقلاب اسلامی
– تحقیق در زمینه پیشرفت فرهنگی، سیاسی و علمی ایران در دوره پس از پیروزی انقلاب اسلامی
– مطالعات جغرافیای سیاسی و طبیعی ایران
– هنر ایران، با رویکرد ارتباط آن با مطالعات ایران‌شناختی
– ادبیات ایران، با رویکرد ارتباط آن با مطالعات ایران‌شناختی
– مطالعه وضعیت ایران‌شناسی در ایران و جهان معاصر
– تحلیل انتقادی مطالعات ایران‌شناختی و تأثیر آن در ساخت هویت ایرانی- اسلامی
نشریه «مطالعات ایران‌شناسی»، در سه پایگاه اطلاعاتی مگیران، سیویلیکا و نورمگز نمایه‌سازی شده است.
نویسندگان مقالات می‌توانند برای کسب اطلاعات بیشتر به سامانه مجله، به نشانی https://is.iranology.ir مراجعه کنند.
منبع: ایکنا