میراث مکتوب – اثر پیش رو، مجموعهای از بررسیهای ناصرالدین پروین دربارۀ شاعر، مبارز سیاسی و روزنامهنگار تاریخ ایران، محمدتقی بهار (ملکالشعرای بهار) است. در این کتاب 52 مقاله از آثار بهار گردآوری و چاپ شده است. نویسنده همچنین در مقالهای تاریخ دقیق اجرای ترانه «مرغ سحر»، اثر جاودانه بهار، و انگیزۀ راستین سرودن آن را مطرح کرده است.
مقالههای سیاسی و اجتماعی بهار از نظر حجم بزرگترین بخش از میراث قلمیاوست. این مقالهها، علاوه بر روشن ساختن گوشههایی از تاریخ معاصر ایران، سیر اندیشه سیاسی و تحول نثر و حتی نظم ملکالشعرا را میشناساند. همچنین زندگی اجتماعی و فرهنگی، و دورۀ کمتر شناخته شده اما طولانی و پرتلاطم روزنامهنگاری ملکالشعرا مورد بحث قرار گرفته است.
کتاب مورد نظر ۴ بخش اصلی دارد که به ترتیب عبارت اند از: «برای شناخت شاعر سیاست پیشه»، «بهار و روزنامه نگاری زمانه او»، «بهار در پهنه ادب» و «گزیده ای از مقالههای سیاسی – اجتماعی بهار».
فهرست مطالب کتاب به شرح زیر است:
پیشگفتار
بخش یکم: برای شناخت شاعر سیاستپیشه
سرآغاز
آغاز زندگی سیاسی- اجتماعی
قرارداد 1919
دورۀ چیرگی شیر مازندران
در پادشاهی پهلوی اول و نظر بهار دربارۀ سردار/ شاه
ده سالی که پس از سقوط رضاشاه زیست
نگاه بهار به خودی
بیگانگان
بلشویسم، حزب توده و سوسیالیسم بهار
ملّت و جامعۀ ایرانی
آرمانهای سیاسی
بهار کیست؟
بخش دوم: بهار و روزنامهنگاری زمانۀ او
درآمد
دوران مشهد
دوران تهران انتشار نوبهار
خاموشی نوبهار، نشر دانشکده و مدیریت ایران
سرپرستی روزنامههای اقلّیت
پس از جنگ دوم جهانی
ویژگیهای روزنامهنگاری بهار
بخش سوم: بهار در پهنۀ ادب
دیوان ناقص
اشارهای به شیوۀ شاعری بهار
قالب و مضمون نو
دو شعر که در دیوان نیامده است
دربارۀ ترانۀ مرغ سحر
نثر ملکالشعرا
بهار داستاننویس
بخش چهارم: گزیدهای از مقالههای سیاسی- اجتماعی بهار
نظریات سیاسی
ردَّالعَجُزالیالصَدْر
روح تمدن یا ریاست روحانی
پس چرا ما استقلال نداریم؟
ناموسهای طبیعت
دنیا در چه حال است؟ ما در چه حالیم؟
افکار عمومی
حکومت و مطبوعات
تعارف دوستانه! 248
برای یادآوری دیگران
یکی برای همه
مسائل جاریه
خنجر خونآلود!
ایران تهران است
دخالت ملّت در امور دولت
استبداد یا روح قانون
قحطی، گرسنگی!
انتخابات ولایات
حزب مساوات چیست و چه میگوید؟
دیروز- امروز- فردا
یک اقدام جانیانه!
استرداد شهر تاریخی، وطن انوری
نظری به سرحدّات خراسان و آخال
ورشکستگی خزانه
دیباچۀ نوبهار
مسائل جاریه طبقۀ دوم
نسل معاصر!
بر دوش بشر!
جواب پانزدهم: آرمانهای ما
ملّت چه میخواهد؟
ایران و سردار سپه
درخواستهای من
اشخاص و اشخاص
شعلههای نفت!
اطلاعات مهمه
رد مغالطه
آزادیخواه
دولت و ملّت
دنیا با زورمند مخالف است
ایران در مجلس اعیان انگلستان
ملاقات آقای رئیسالوزرا با آقای مدرس
مرگ عشقی!
مرگ شاعر- خون بیگناه
ضربتهای آخری!
صحیفۀ سیاه!
قبر فردوسی
حرف آخر
بلای فقر؟
میل من و دنیا!
حسن اداره، سوء اداره
ایران زنده است
سید ضیاءالدین و افکار او
پروین، ناصرالدین، دلمشغولیهای بهار به همراه گزیدهای از مقالههای سیاسی – اجتماعی او، تهران، جهان کتاب، 448 صفحه، 770 نسخه، قطع: رقعی، بها: 350000 ریال، 1396.