میراث مکتوب- این مراسم ۱۷ مهرماه ۱۴۰۳، در دویست و نوزدهمین برنامه سه‌شنبه‌های علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی در جوار حرم مطهر حضرت رضا (ع)، به مناسبت گرامی‌داشت هفته نیروی انتظامی، با حضور حجت‌الاسلام سیدجلال حسینی، رئیس سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و جمعی از مدیران و کارشناسان این سازمان، همچنین فرماندهان انتظامی و ارتش خراسان رضوی از جمله بازنشستگان در محل تالار «شیخ بهایی» سازمان علمی و فرهنگی این آستان مقدس برگزار شد.
در این مراسم رونمایی، حجت‌الاسلام سیدجلال حسینی، رئیس این سازمان ضمن اشاره به آیه‌ای مرتبط با نیروی انتظامی، اظهار کرد: امروزه نیروی انتظامی برای تأمین نظم و امنیت در سراسر ایران اسلامی قیام می‌کند و در هر جایی که نیاز باشد، بر سر صحنه حاضر می‌شود.
تاریخچه نشریه اطلاعات یومیه
همچنین بیتا ایمانی، کارشناس تالار مطبوعات آستان قدس رضوی در این مراسم گفت: اطلاعات یومیه، نخستین نشریه‌ای بود که در سال 1292 شمسی (مقارن با دوران سلطنت احمدشاه قاجار) توسط اداره نظمیه منتشر شد و از آن به‌عنوان اولین نشریه حوادث یا حادثه‌نگاری در مشهد، یاد می‌شود.
وی ادامه داد: این نشریه، هفته‌ای 3 بار به‌صورت چاپ سربی و در 4 صفحه توسط چاپخانه «طوس» و بعدها چاپخانه «خراسان» منتشر می‌شده است.
ایمانی بیان کرد: مطالبی همچون اخبار، وقایع شهری، اعلان‌ها و اخطاریه‌های امنیتی و نظمیه، اعلان‌هایی در مورد اشیاء گم شده که به اداره نظمیه می‌رسیده و حتی داستان‌ها و رمان‌های اجتماعی، در این نشریه چاپ می‌شده است.
وی با تأکید بر این‌که بیشتر نسخه‌های نشریه اطلاعات یومیه، در آرشیو مطبوعات آستان قدس رضوی وجود دارد، افزود: در هیچ یک از منابع و مأخذ، تاریخ آخرین شماره آن مشخص نشده است. بر اساس موجودی کتابخانه دانشگاه تهران و کتابخانه آستان قدس رضوی، آخرین شماره موجود از این نشریه در این دو آرشیو، شماره 25 مربوط به سال دوم نشر آن در بهمن‌ماه سال 1294 است.
معرفی طرح تاریخ شفاهی نیروی انتظامی
در ادامه، جمشید قشنگ، کارشناس مصاحبه بخش تاریخ شفاهی اداره اسناد آستان قدس رضوی با اشاره به اهمیت ثبت تاریخ شفاهی در جوامع بشری، بیان کرد: با توجه به انعقاد تفاهم‌نامه همکاری میان مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی و دفتر تحقیقات کاربردی فرماندهی انتظامی خراسان در اوایل اردیبهشت 1401، «طرح تاریخ شفاهی نیروی انتظامی خراسان رضوی» در این مدیریت شروع شد که همچنان ادامه دارد.
وی ادامه داد: از آغاز اجرای این طرح تا کنون، در مجموع 87 جلسه مصاحبه تاریخ شفاهی به مدت بیش از 100 ساعت در قالب گفت‌وگو با پیشکسوتان و مطلعین نیروی انتظامی در موضوعات زندگی‌نامه کارکنان نیروی انتظامی، خاطرات و تجربیات آنان در هنگام خدمت در نهادهای پیشین؛ شهربانی، ژاندارمری و کمیته انقلاب اسلامی و پس از ادغام این نیروها در نیروی انتظامی، ضبط شده است.
قشنگ، ضمن بیان مسیری که پس از اتمام این طرح تاریخ شفاهی پیش روی مسئولان و محققان قرار دارد، گفت: بی‌تردید ثبت تجربیات و داستان زندگی این افراد، راهگشا برای جوامع بشری در زمان کنونی و آینده خواهد بود.
لزوم ثبت تاریخ
سردار کاظم علی‌زاده شعرباف، فرمانده اسبق انتظامی خراسان رضوی نیز در این مراسم اظهار کرد: اگر خواستید نیروی انتظامی را بشناسید، باید شهدای آن را بشناسید که ممکن است در مقابله با اشرار مسلح، مبارزه با منافقین و یا در جبهه، شهید شده باشند.
وی با تشریح چگونگی آغاز طرح تاریخ شفاهی نیروی انتظامی خراسان رضوی، گفت: بی‌تردید، نیروهای انتظامی که در صحنه نیز حضور دارند، هر کدام یک عنصر مؤثر در محدوده کاری خودشان هستند.
علی‌زاده شعرباف با اشاره به نامه امام خمینی (ره) در 25 دی ماه 1367 به حمید روحانی، مورخ انقلاب اسلامی، بر لزوم ثبت تاریخ، تأکید کرد و افزود: باید با بصیرت به رویدادها نگاه شده و آن‌ها را با حکمت و درایت، آشکار کرد. انسان در آینده می‌تواند از این تاریخ به‌عنوان یک پند ماندگار، عبرت گیرد.
وی خاطرنشان کرد: وقتی می‌خواهیم یک موضوع را به‌عنوان تاریخ قبول کنیم، باید جزئیات و سند آن را بخواهیم. همچنین نقل سینه به سینه را نباید بدون سند، قبول کنیم. از طرف دیگر، آنچه به نگارش درمی‌آید باید براساس صداقت و عدالت باشد.
منبع: کتابخانه آستان قدس رضوی