به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، روز چهارشنبه، 28 آذرماه 1397، شصت و هفتمین دیدار دوستانۀ مؤسسۀ پژوهشی «میراث مکتوب» در محل کتابخانۀ این مؤسسه برگزار شد.
در شصت و هفتمین دیدار دوستانۀ مؤسسۀ پژوهشی «میراث مکتوب» که به مانند روال گذشته در محل سالن کتابخانه این مؤسسه برگزار شد، اساتید بنام ادبیات و فرهنگ ایران از جمله آقایان دکتر مهدی محقق، دکتر سید علی موسوی گرمارودی، حجت الاسلام سید هادی خامنه ای، استاد پرویز اذکایی، دکتر نوش آفرین انصاری و شماری دیگر از استادان و پژوهشگران حوزۀ علوم انسانی حضور داشتند و در ارتباط با فعالیت‌های فرهنگی صورت گرفته طی یک ماه گذشته به بحث و تبادل نظر پرداختند.
ایرانی در ابتدای این جلسه به محدودیت‌های نشر اشاره و اظهار داشت با توجه به همین محدودیت‌ها در حال حاضر آثار منتشر شده از سوی مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب مرحله به مرحله و در هرمرحله با توجه به نیاز به میزان 50 جلد منتشر می‌شود.
مدیر عامل مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب همچنین در ادامه با اشاره به سفر اخیر خود به فرانسه و هلند و شرکت در همایش «بررسی روش شناسانۀ نسخ خطی فلسفی زبان عربی در جهان» اظهار داشت که در کمال تأسف امروزه بسیاری از کتابخانه‌های هلند و فرانسه از کتاب‌های ایران و ایران شناسی خالی شده و به تدریج کتاب‌های غیرایرانی جای آن را گرفته است و مراکز ایران شناسی ضعیف شده و در مواردی با دیگر مؤسسات شرق شناسی ادغام شده و به حاشیه رفته است.
در ادامه همچنین مدیر عامل مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب از فعالیت مرکز ملی پژوهش های علمی فرانسه (CNRS) در ارتباط با نسخ خطی خبر داد و افزود که مرکز مذکور پروژه‌ای در مورد نسخه‌های خطی فلسفۀ اسلامی را در دست انجام دارد که در حال حاضر در ارتباط با ابن رشد و فارابی دنبال می‌شود و دستاوردها و نسخه های جمع‌آوری شده را در سایتی بنام ابجد بارگذاری میکند.
به گفتۀ آقای ایرانی پیش از این کارشناسان مرکز ملی پژوهش های علمی فرانسه (CNRS) برای جمع‌آوری و تحقیق پیرامون نسخ خطی به بیشتر کشورهای منطقه سفر کرده‌اند و از جمله سفری نیز به ایران داشتند و متوجه شدند که در ایران آثار بسیار غنی و بیش از دیگر کشورها وجود دارد و اجلاس اخیر در پاریس نیز پیرامون همین نسخ برگزار شد که از ایران نیز کارشناسانی دعوت شده بودند.
به گفتۀ ایرانی مهمترین دستاورد سفر اخیر به فرانسه و هلند آغاز دور جدیدی از همکاریهای علمی بین مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب و انتشارات بین‌المللی بریل هلند بود. براساس قراردادی که سال گذشته دو طرف امضا کردند، انتشارات بریل، فایل پی‌دی‌اف 217 عنوان از آثار منتشر شدۀ میراث مکتوب را در وب سایت خود برای فروش در اختیار پژوهشگران قرار می دهد. این اولین بار است که آثار ایران این گونه در جهان منتشر و در اختیار پژوهشگران در سراسر جهان قرار می‌گیرد و این افتخاری برای ایران و همه علاقه مندان به آثار نسخ خطی ایرانی است.
اطلس جدید جغرافیایی ایران و جهان از مؤسسۀ سحاب
از دیگر شرکت کنندگان در نشست شصت و هفتم مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، مهندس محمدرضا سحاب، بنیان‌‍‌گذار و مسئول مؤسسۀ جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب بودند.
مهندس محمدرضا سحاب در این جلسه، اطلس جدید جغرافیایی ایران و جهان را که با همکاری یک مؤسسۀ کارتوگرافی آلمانی منتشر شده معرفی نمود و بیان داشت که این اطلس حاصل بیش از دو سال کار پژوهشی است و به 21 زبان در دنیا منتشر می شود و مؤسسۀ آلمانی متعهد شده است که در این اطلس به جز نام خلیج فارس نام دیگری منتشر نشود. همچنین در این اطلس برای هر کشور یک صفحه توضیح موجود است، اما توضیحات مربوط به ایران در این اطلس 14 صفحه است.
معرفی آثار استاد اذکایی
در ادامۀ جلسه، آقای ایرانی ضمن خیر مقدم به استاد اذکایی به معرفی برخی آثار ایشان پرداخت. ایرانی همچنین بیان داشت که استاد اذکایی قبل از این در همکاری با مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، کتاب «الاثار الباقیه عن القرون الخالیه» متعلق به ابوریحان بیرونی را تصحیح کرده بودند و پیرامون این اثر وی تحقیقات بسیار گسترده‌ای را دنبال کردند و در تصحیح خودشان آوردند.
به گفته آقای ایرانی، دیگر آثار استاد ذکایی شامل کتابی در ارتباط با محمدزکریای رازی است که کتاب برتر سال شد و همچنین مجموعه پنج‌جلدی ماتیکان ، کتاب پزشکی در ایران باستان، درگزین تا کاشان (کاشان شناسی)، ترجمه کتاب برتریِ زبانِ پارسی بر زبانهای دیگر از کمال پاشا و فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مرکزی دانشگاه بوعلی همدان میباشد.
همچنین در ادامه آقای ایرانی، مقدمِ آقایان قوام که در همدان مجالس شاهنامه‌خانی را برپا میکند و مهدی به خیال مدیر یکی از مؤسسات انتشاراتی در همدان که همراه با استاد اذکایی حضور داشتند، گرامی داشت.
ماتیکان‌ها از زبان آقای زارعی
در این جلسه، آقای زارعی، از شاگردان استاد اذکایی، توضیحاتی را دربارۀ مجموعۀ ماتیکان ارائه کرد. به گفتۀ آقای زارعی واژۀ ماتیکان از سوی استاد اذکایی بجای مقاله استفاده شده و این واژه در ایران باستان هم سابقه دارد.
زارعی اظهار داشت: این ماتیکان‌ها گزیده‌ای از مقالات استاد اذکایی در 5 جلد است. ماتیکان‌ها شامل 50 عنوان تاریخی، 30 گفتار دربارۀ تاریخ علم، 20 گفتار دربارۀ حکمت و عرفان و 40 گفتار در زمینۀ فرهنگ و کتاب است که به تازگی رونمایی شده و مجموع 170 مقالۀ استاد اذکایی است، هرچند تمام مقالات ایشان نیست.
زارعی همچنین با بیان برخی توضیحات و تعاریف صورت گرفته از سوی استاد اذکایی در مقالات خود، به چند نمونه از آن‌ها اشاره داشت و از جمله در تعریف حکومت ساسانی با استناد به مقالات استاد اذکایی این گونه عنوان کرد: دولت مرحلۀ نهاییِ سازندِ زمینداریِ آرمندۀ میرنده با ایدئولوژی مرکانتیلیسمِ تمرکزگرایِ قرون وسطایی در ایران
در ادامۀ جلسه، استاد اذکایی در سخنانی کوتاه، از اساتید بنامی چون استاد فتح الله مجتبایی و دکتر ژاله آموزگار که وی را در انتشار آثارش یاری کرده بودند قدرانی کرد.
در نشست دوستانۀ آذرماه، همچنین آقای ایرانی مراتب خوشامدگویی خود را از دیگر مهمان این جمع از جمله دکتر یوسفی فرد، رئیس آرشیو کتابخانۀ ملی، دکتر چیت ساز از بخش اسناد وزارت خارجه، آقای منوچهر مشیری مستندساز برجسته، استاد بهنام وادانی تارنواز معروف و آقای غلامرضا ارژنگ، مؤلف کتاب‌های درسی دستور زبان فارسی اعلام کردند.
به گفته آقای دکتر الوند بهاری، استاد منوچهر مشیری در چهل سال اخیر فعالیت خود را بر ساخت مستند قرار دادند که تا کنون 42 فیلم مستند را تهیه کردند .21 فیلم از مستندهای آقای مشیری شامل چهره‌نگاری و معرفی افراد برجستۀ فرهنگ و ادبیات ایران از جمله استاد شهیدی، نیما یوشیج، دهخدا، مرحوم استاد دبیر سیاقی و استاد انوری بوده است.
تارنوازی منحصر به فرد استاد بهنام وادانی حسن ختام جلسه شصت و هفتم مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب بود.
