خواجه رشيدالدين فضلاللّه همدانى (در گذشته 718 ه . ق) طبيب عالم و مورّخ دانشمند در سراسر دوره سلطنت غازانخان و جانشين او اولجايتو و در ابتداى سلطنت ابوسعيد مقام وزارت ايلخان را داشت. او به واسطه علم و مهارتى كه در طب داشت به دربار ايلخان راه يافت و در سايه تدبير و سياست به مرتبه والايى رسيد. او به عنوان مورّخى برجسته مقامى ممتاز دارد و تأليفات تاريخى وسيعش به لحاظ وسعت و اعتبار و شيوه علمى اعجاب و تحسين محققان را برانگيخته است.
او آثار متعددى از خود به يادگار گذاشته كه بخشى در حوزه تاريخ، شمارى در معارف دينى نظير تفسير، علوم قرآن و احكام و اندكى در طبّ و آئين مملكتدارى مىباشد.
در اين ميان جامعالتواريخ برجستگى خاصى دارد. البته اين اثر تأليف مستقيم خود او نيست، بلكه توسط گروهى از محققان و مترجمان و زير نظر وى آماده شده است.
رشيدالدين نخست به فرمان غازانخان، تأليف تاريخ مغول را آغاز كرد. امّا پيش از آنكه تدوين آن به پايان برسد، غازانخان در سال 704 ه . ق درگذشت. اين تاريخ در دوره جانشين و برادر وى، سلطان محمّد اولجايتو به انجام رسيد. سپس از سوى اولجايتو مأمور شد تا تاريخى عمومى تأليف كند. او اين كار بزرگ را شروع كرد و تأليف جامعالتواريخ پس از قريب به 40 سال به پايان رسيد.
اثر حاضر بخش مربوط به تاريخ سلاطين خوارزم است. اين اثر براى نخستين بار است كه بر اساس معتبرترين نسخ تصحيح و به زيور طبع آراسته مىشود.
کتابشناسی:
جامعالتواریخ (فارسی)
[تاریخ سلاطین خوارزم]
رشیدالدّین فضلاللّه همدانی (درگذشتۀ 718 هـ . ق)
تصحیح و تحشیه: محمد روشن
تهران: 1389ـ 236 ص/ قطع وزیری
شابک: 3-92-8700-964-978
میراث مکتوب: 193