میراث مکتوب- «سوانح» نوشته احمد غزالی با ترجمه پاتریسیا پیک-سرناگلیا و با همکاری رضا رکویی با پیشگفتاری از نصراله پورجوادی توسط انتشارات هارمتان در ۲۷۹ صفحه و با قیمت ۲۶ یورو در فرانسه منتشر شد.
سوانح اثری است درباره عشق مطلق و حقیقت عشق و در این کتاب غزالی برتری جالبی به زن (معشوق) می‌دهد. رضا رکویی نویسنده و محقق ایرانی ساکن پاریس است که بیشتر به زبان فرانسه می‌نویسد و آثاری را نیز به زبان فرانسه درباره فلاسفه ایرانی نظیر ابن‌سینا نگاشته و در فرانسه منتشر کرده است. او دانش آموخته فلسفه از دانشگاه سوربن است و رساله دکترایش را نیز در باب فلسفه نیچه نوشته است.
رکویی درباره این ترجمه گفت: این دومین ترجمه فرانسه از سوانح است. ترجمه نخست از سوی آقای جلال علوی نیا در سال ۲۰۱۶ به انجام رسید. این کتاب با یک پیش سخن از استاد نصراله پور جوادی و سپس دیباچه‌ای که در آن به چند و چون زمینه‌های تاریخی، و یزدان شناسی سخن غزالی می‌پردازد و در پی آن ترجمه کتاب همراه با برخی یادداشت‌ها برای گونه‌ای بازخوانی نوین از این نوشته عرفانی.
وی افزود: کار ترجمه یک سال و نیم به درازا کشید ولی چون باید زمانی بار را بر زمین گزارد و به صاحبان‌اش که خوانندگان فروتنی توانند بود که شوق آگاهی و سنجش در آنان در تکاپو است، کار را به پایان رسانده و به خود گفتیم که دیگران خواهند کاشت برای دیگرانی که در آینده خواهند آمد و این بار را بسا از نو بر دوش کشند.
رکویی ادامه داد: این نوشتار غزالی که بسیار سنگین و زیبا است – چرا که به هر حال سبک خراسانی سده‌های پنجم و ششم – و خود بازگوی زبانی دو سویه و دو لایه است که به گفته خودش بر پایه عبارت و اشارت است. اگر در نخستین ما را یارای آن است که چیزی از گفتار نویسنده دریابیم در دومین که همگی به اشارت و رمز است هیچ راهی برای دریافت آن برای‌مان نیست و حتی می‌توان گفت که راه برای هر تاویل و تفسیر نیز بسته است و کار گوش جز آن نیست که به زبان خاموشی رخت برکشد و ای بسا این آماج خود غزالی و نوشتار عرفانی است راه را بر زبان می‌بندد. با این همه چون زبان شاهراهی است که همه باید از آن بگذرند تا بتوانند به راه و سرمنزل خویش رسند، ما را و البته غزالی را نیز، چاره‌ای جز آن نیست که از این بزنگاه گذشته و خواسته‌ها و خواهش‌های خویش را بر بال زبان بگسترد.
این مترجم در توضیح بیشتر درباره زبان «سوانح غزالی» گفت: این زبان که در آن ساده گویی خود پیچیدگی‌های ویژه خویش را دارد، در سهش خویش تاب سخن نیاورده و هر واژه گاه راه به معنایی دوم برده و خواننده را سرمی‌گرداند و این را نویسنده عارف خوب و به درستی می‌داند. واژگان تنها باربران معنای مستقیم نیستند بل در دسیسه‌ای ماهرانه و زیرکانه ما را در این شاهراه پر رفت و آمد گرفتار ساخته و تخته بند دالانی می‌سازند پر از تاریکی و انباشته حدس و گمان.
رکویی اضافه کرد: غزالی بر خلاف برادر آشفته دل و پرگوی خود روانی ساده دارد و چندان ماجراجو نمی‌نماید و به همان اندک که خود بسیاری است بسنده می‌کند و نوشتاری را می‌آفریند که چون آینه‌ای است که سنت‌های بزرگ اندیشگی و آیینی را از هند و ایران و یهود و یونان به هم گره می‌زند. نه به این سخن که به یک آناکاوی سرراست و روشن از این سو و آن سوی مرزهای فرهنگی بپردازد و نانی بپزد از خمیره چند مایه بل به این معنا که ما را بایسته است تا نگاه خویش را باز شسته و به جای بومی کردن غزالی و نوشتارش او را در چنبره‌ای جهانی دریابیم. چنین است که نوشتار غزالی نماینده‌ای است از فرهنگ پارسیک و آنچه که می توان از آن به پرورش عارفانه یاد کرد که پس از او در زبان و فرهنگ برای بازسازی گونه‌ای از اندیشگی و سهش‌های درونی بر می‌تابد.
منبع: مهر