میراث مکتوب- چاپ دوم کتاب «تاریخ بیهقی به روایتی دیگر» اثر محمدرضا مرعشیپور در ۵۵۱ صفحه و بهای ۲۲۵ هزار تومان توسط انتشارات نیلوفر منتشر شد. چاپ پیشین این کتاب به سال ۱۳۹۵ با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه و بهای ۳۳ هزار تومان روانه کتابفروشیها شده بود.
این کتاب بازنویسی اثر گرانسنگ ابوالفضل بیهقی به کوشش محمدرضا مرعشیپور است. تاریخ بیهقی از شاهکارهای ادبیات فارسی به شمار میرود. این اثر همچون شاهنامه فردوسی وابسته به زمان یا مکانی خاص نیست. در همه اعصار میتوان به آن رجوع کرد و از مضامین ارزشمندش بهرهمند شد. ارزش دیگر این اثر به شیوه روایتگری هنرمندانه آن است که آن را به نثری بینظیر با شگردهای ادبی دلپذیر تبدیل کرده است.
ابوالفضل بیهقی یکی از کاتبان دیوان رسالت در دربار غزنویان بود و به کار نامهنگاری اداری اشتغال داشت. او در شصت و پنج سالگی از خدمات دولتی دست کشید و تصمیم گرفت تاریخ بیهقی را بنویسد. ظاهراً تاریخ او سی جلد بوده، اما فقط از اواسط جلد پنجم تا جلد نهم و جلد دهم به دست ما رسیده که روی نوجوانی سلطان مسعود تا حرکت به سمت هند و تاریخ خوارزم تمرکز دارد. سبک بیهقی در ارائه تاریخش واقعگرایی است؛ چون معتقد بود باید عین رخدادها را بیان کرد تا آیندگان بتوانند از آن عبرت بگیرند.
محمدرضا مرعشیپور در کتاب «تاریخ بیهقی به روایتی دیگر» سعی کرده آن بخش از این تاریخ را که به زندگی سلطان مسعود میپردازد، به شکل یک رمان تاریخی ارائه کند. او برخلاف بیهقی کوشیده در شرح وقایع، توالی زمانی را رعایت کند تا دنبال کردن آنها برای مخاطب سادهتر باشد. آن بخش از تاریخ بیهقی که مربوط به سرانجام سلطان مسعود است، به دست ما نرسیده؛ اما نویسنده این کتاب برای اینکه بتواند رمان تاریخیاش را به پایان برساند و مخاطب را با داستانی نیمهکاره رها نکند، آن را با بخشهایی از تاریخ گردیزی و مجمع التواریخ و القصص نجمالدین سیفآبادی و منابع دیگر به اتمام رسانده است.
این بازنویسی یکی از تالیفات مهم مرعشیپور است. از دیگر آثار مهم او میتوان به ترجمه نسخه بولاق مصر «هزار و یکشب» اشاره کرد.
منبع: مهر