میراث مکتوب – بیست و هشتمین جلد از فهرست نسخ خطی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی جمهوری اسلامی ایران، تألیف ناهید باقری خرمدشتی، به تازگی منتشر شده است. این مجلد، فهرست نسخههای کتابخانة ملّی از شماره 7601 تا 7900 را در 524 صفحه، شامل میشود.
گزارشهای این فهرست، در دو بخش کتابشناسی و نسخهشناسی، تهیه شده است. مؤلف در مقدمۀ اثر، در توضیح شیوه فهرستنگاری خود، یاد کرده که از شیوه مشخصی پیروی کرده تا علاوه بر یکسانسازی شیوه نگارش فهرستها، فراخوان اطلاعات از فهرست نیز یکدست و سریعتر صورت گیرد. برخی از توضیحات ایشان را به اختصار یاد میکنیم:
پدیدآور: معرفی هر نسخه پس از ذکر شماره بازیابی نسخه، با نام مؤلف آغاز میشود…
عنوان: با توجه به تعدد عناوین برخی کتابها، ابتدا عنوانی برگزیده شده که در کتابهای مرجع متقدم به کار رفته است…
کتابشناسی: اطلاعات کتابشناسی نسخه مورد نظر، اگر در جلدهای قبلی فهرست کتابخانه ملی ارائه شده باشد، دوباره تکرار نمیگردد و تنها به همان فهرستهای قبلی ارجاع داده میشود. اگر مطالب اضافهای لازم باشد که تاکنون در فهرستهای قبلی کتابخانه ملی بیان نشده، در این جلد گزارش میگردد.
آغاز و انجام: پایبندی در نوشتن عین کلمات آغاز و انجام نسخه، به وسواس رعایت شده…
منابع: در ارجاع مطالب کتابشناسی به منابع، ترجیح با منابع قدیمتر و دست اول است، نه منابع جدیدتر.
نسخهشناسی: عناصر و کلیدواژههای مورد نظر بخش نسخهشناسی در فهرستنویسی نسخ خطی سازمان اسناد و کتابخانه ملی، عبارتند از: خط، کاتب، تاریخ و محل کتابت، امتیازات، آرایهها، حواشی، یادداشتها، مهرها، آسیبهای وارده به نسخه، جنس و رنگ کاغذ و جلد، تعداد و اندازه سطر، صفحه و قطع نسخه.
موضوع: موضوعها بر اساس بانک مستند موضوع سازمان اسناد و کتابخانه ملی، انتخاب و ویرایش شده است.
مرقعات: … توضیحات بیشتر در مورد مرقعات به فهرست مرقعات در دست تدوین کتابخانه ملی، ارجاع داده شده است.
در انتهای کتاب و پس از فهرست سیصد نسخه، از صفحه 425 تا 500، نمایهای شامل اسامی پدیدآورندگان، آثار معرفی شده، موضوع، کاتبان، محل کتابت، سالشمار کتابت و نقش مُهرها آمده است. از صفحه 501 تا انتهای کتاب نیز تصاویری از نسخ خطی برگزیدة این فهرست، درج شده است.
باقری خرمدشتی، ناهید، فهرست نسخ خطّی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی جمهوری اسلامی ایران (شماره 7601 ـ7900)، جلد 28، تهران، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، 1394، شمارگان 500 نسخه، قیمت 30000 تومان.