میراث مکتوب – کتاب روشنان دانشگاه (2) به مناسبت بزرگداشت زنده یاد محمدکاظم خواجویان، استاد گروه تاریخ و رئیس اسبق دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد منتشر شد.
دانشگاه دیرینه سال فردوسی مشهد در دوهۀ اخیر توجه ویژه ای به استادان نامور و تأثیرگذار خود داشته و همواره کوشیده است با بزرگداشت یاد و نام آنان، از یک سو وام داری خود را به این بزرگان عرصۀ علم و فرهنگ ادا نماید و از دیگر سو آنان را همچون چراغی فروزان فراروی اعضای هیأت علمی جوان تر و دانشجویان پرجنب و جوش نسل حاضر قرار دهد .
بی تردید زنده یاد دکتر محمدکاظم خواجویان یکی از بهترین و تأثیرگذارترین استادان تاریخ و از آن مهم تر، مدیران دانشگاه فردوسی مشهد بوده است. او که سال ها ریاست قدیمی ترین دانشکدۀ دانشگاه فردوسی مشهد را بر عهده داشت، در حوادث و بحران های دهۀ نخست انقلاب اسلامی، از انقلاب فرهنگی و کشکمکش های فکری و عقیدتی سال های آغازین گرفته تا دورۀ جنگ تحمیلی و پایان آن و حتی تنگناهای اواخر دهۀ شصت و اوایل دهۀ هفتاد، با تدبیر و دوراندیشی مثال زدنی، کشتی دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی را ناخدایی کرد و کوشید تا تندروی ها و افراط گری های کم و بیش رایج در آن روزگار، کم تر آسیب را به آن وارد سازد.
در مقدمۀ کتاب به قلم سلمان ساکت، رئیس مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه آمده است: «پیشرفت های مادی و معنوی هر جامعه، وامدار کوشش ها و جوشش های کسانی بوده است که پیوسته در راه شکوفایی خود و اجتماعی که در آن می زیسته اند، گام های بلندی برداشته و در راه افروزش اخگرهای دانایی و آگاهی، همۀ توان خویش را به کار گرفته اند. چنین انسان های والایی در هر رشته و جامعه ای که باشند سزاوار بزرگداشت و ارجگزاری اند. بر این پایه، مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه وظیفۀ خود می داند تا از پیشکسوتان و پیشگامان علم و دانش و فرهنگ در دانشگاه دیرینه سال فردوسی مشهد تقدیر به عمل آورد و با انتشار روشنان دانشگاه گوشه ای از پرتوافشانی این ستارگان پر فروغ آسمان را ثبت و ضبط نماید تا از یک سو در تاریخ پر فراز و نشیب دانشگاه به یادگار بماند و از سوی دیگر ، بسان چراغی فراراه اعضای جوان خانوادۀ بزرگ دانشگاه قرار گیرد و آنان را با کوشش ها و مرارت های استادان تأثیرگذار و نامداران عرصه های مختلف آشنا سازد.»
فهرست مطالب این کتاب به شرح زیر است:
مروری بر زندگی، خدمات و آثار علمی زنده یاد دکتر محمدکاظک خواجویان
پیام تسلیت وزارت فرهنگ و آموزش عالی، بیانیۀ جهاد دانشگاهی مشهد و مرثیه ها
یادداشتهای تقدیمی
بازنشر برخی از آثار استاد
تصاویر و اسناد
روشنان دانشگاه (بزرگداشت زنده یاد دکتر محمدکاظم خواجویان)، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد و مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه فردوسی مشهد، 166 صفحه، شمارگان: 700 نسخه، 1395.