میراث مکتوب – كتاب «اندیشه های عرفانـی و سیر احوالات شیـخ صفـی الـدین اردبیلی»، اثر جدید مهوش السادات عـلوی در ٢٧٤ صفـحه با مقـدمـه دكتر سید سلمان صفوی از سوی انتشارات آكادمی مطالعات ایرانی لندن انتشار یافت.
حضرت سلطان العارفین شیخ صفی الدین اردبیلی عارف کم نظیر جهان اسلام؛ مؤسس طریقت علویه صفویه است. تعالیم طریقت صفویه نقش مهمی در تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی و همچنین عرفان و تصوف اسلامی ایفا کرده است. تعالیم قرآن حکیم و سنت (ثقلین)؛ قلب طریقت صفویه است؛ چنان که ضربآهنگ آنها در ارکان این طریقت انعکاس یافته است. ارکان تعالیم طریقت صفویه عبارتند از: نقش محوری عرفان ثقلین، تعامل طریقت و شریعت، طریقت و حقیقت به عنوان یک کل واحد، زهد و عشق، تعامل ذکر و فکر و عمل، اهمیت اخلاق سازنده اجتماعی سالک در سلوک، تعامل عشق و معرفت، خلوت نشینی و مراقبـه وَ تعامل سازنده طریقت و سیاست.
حُسن اخلاق، سخاوت، گذشت و جوانمردی از ارکان عرفان اجتماعی شیخ صفی الدین اردبیلی است. این عارف تمدن سازموفق شد با انعکاس عرفان از کنـج زاویـه ها بر سپهر جامعه، با ادغام ذکـر و فـکر و عمـل فردی و اجتماعی؛ آنها را در صحنه زندگی اجتماعی بُروز عینی دهد.
مهوش السادات علوی محقق این اثر، عرفان پـژوه معاصر که دو کتاب به فارسی و انگلیسی درباره حضرت مولانا و مثنوی معنوی در تهران و لندن منتشر کرده، موفق شده «طریقت، اندیشه های عرفانی و سیر احوالات شیخ صفی الدین اردبیلی» را با نثری روان و طرح نکات برجسته عرفانی به نسل امروز معرفی کند. این کتاب گامی مثبت و سازنده برای معرفی «طریقت شیخ صفی الدین اردبیلی» برای تشنگان عرفان ناب مکتب الهی ثقلین است که در آن فتوت اجتماعی، بندگی و عشق به خدای یگانه، سرلوحه سالک الی الله تعالی است.
این كتاب در دو بخش و ١٧ فصل، نمایه آیات قرآن حكیم و نمایه اَعلام و اصطلاحات تنظیم شده است. بخش اول شامل «اندیشه های عرفانی شیخ صفی الدین اردبیلی» در نُـه فصل است:
فصل اول: ارکان تعالیم طریقت صفویه
فصل دوم: سخنان عرفانی شیخ قدّس الله سرّه
فصل ســـوم: ذکر تفاسیر شیخ قدّس الله سرّه بر آیات كلام الله حکیم
فصل چهارم: ذکر تفاسیر شیخ قدّس الله سرّه بر احادیث نبوى(ص) و سخنان بزرگان عرفان و تصوف
فصل پنجــم: ذکر تفاسیر شیخ قدّس الله سرّه بر كلمات و عبارات مشایخ
فصل ششــم: ذکر تفاسیر شیخ قدّس الله سرّه بر ابیات عرفانی
فصل هفتــم: ذکر كلمات عرفانی شیخ قدّس الله سرّه در قالب حکایات
فصل هشتـم: ذکر كلمات منثـور شیخ قدّس الله سرّه
فصل نهـــم: اشعاری از شیخ قدّس الله سرّه و شرح ابیات
بخش دوم کتاب شامل «سیر احوالات شیخ صفیالدین اردبیلی» در هشت فصل است:
فصل اول: احوال زمان حمل، ولادت و دوران کودکی شیخ قدّس الله سرّه
فصل دوم: ذکر احوال توفیق و طلب شیخ قدّس الله سرّه
فصل ســـوم: ذکر وصال شیخ قدّس الله سرّه به مرشدالاقطاب و العارفین شیخ زاهدگیلانی
فصل چهـارم: احوال شیخ قدّس الله سرّه در زمان شیخ زاهدگیلانی
فصل پنجــم: ذکر برخی از ویژگیهای شخصیت شیخ قدّس الله سرّه
فصل ششــم: ذکر ایام واپسین حیات شیخ قدّس الله سرّه
فصل هفتــم: ذکر رحلت شیخ قدّس الله سرّه به حیات باقى
فصل هشتـم: ذکر عظمت معنوى شیخ قدّس الله سرّه