در دوران باستان، شهرهای متعددی با ویژگی‌های مختلف به مرکزیت درآمده و یا به پایتختی ایران انتخاب شده‌اند

ابوالفتح عبدالرحمن خازنی منجم، فیزیکدان، مخترع آلات علمی و ریاضیدان مشهور ایرانی در سده پنجم و ششم بود.

محمـودبن عمربن محمد زمخشری (۴۶۷ – ۵۳۸ هـ) دانشمند پرآوازه ای است که در روستای زمخشر خوارزم دیده به جهان گشود و پس از تحصیل مقدمات علوم نزد پدر و دیگر دانشمندان خوارزم به بخارا، خراسان و مرو سفر کرد.